BOYUN FITIĞI VE MANUEL TERAPİ

Boyun fıtığı, boyun omurlarının arasındaki kıkırdağın aşırı zorlama nedeniyle yerinden kayarak omuz kol ve ellere gelen sinirlere ve omuriliğe baskı yapması sonucu oluşan bir hastalık olup boyun ağrısı nedenleri arasında ilk sırayı almaktadır. Boyun fıtığı en sık 35 - 45 yaş arasında ve her iki cinste de eşit olarak görülmekle birlikte özellikle masa başı çalışan insanların daha çok dikkat etmesi gereken bir hastalıktır. Omurga yapısı nedeniyle uzun boyluların boyun fıtığına yakalanma riskleri daha fazladır. Ağır işlerde çalışanlar, ev hanımları, uzun süre oturmak zorunda kalan masabaşı çalışanları, şöförler, sürekli ayakta duran öğretmen, eczacı, garson gibi meslek sahipleri, açık havada çalışanlar, yoğun stres altındaki yöneticiler boyun fıtığına yakalanma olasılığı en fazla olan kesimdir.Stresin boyun üzerine etkisi diğer hastalıklardan daha fazladır.Ayrıca boyundan çok önemli arterler geçtiği için boyun fıtığının boyun düzleşmesi ile birlikte görülmesi baş ağrısına baş dönmesine mide bulantısına da önemli ölçüde etkileri vardır.
Bazen ani bir zorlama, ani fren,darbe ,ters bir hareket veya boynun üşütülmesi bile boyun fıtığına neden olabilir. Ama boyun fıtığının en önemli nedeni uzun süren stres ve gerginlikler sonrası kaslardaki aşırı gerilmedir.Boyun düzleşmesi de boyun fıtığının görülmesinde önemli bir etkisi vardır.

İnsan omurgası 24 hareket segmentinden oluşmuştur.5 servikal,11 torakal, 4 lomber, 1 servikotorasik, 1 torakolomber ve bir lumbosakral olmak üzere 23 disk mevcuttur.Her disk üstündeki omurun adını alır

Manuel terapi el ile uygulanan özel teknikler içeren değerlendirme ve fizyoterapi yöntemidir. manuel terapi sadece alanında eğitim almış uzman hekim ve fizyoterapistlerce uygulanır.

Manuel Terapi,vücut fonksiyonlarının, özellikle de kas ve eklem sisteminde meydana gelen dengesizliklerin tamamen elle manuel terapist tarafından giderilmesidir

Hiçbir cihaza veya makinaya ihtiyaç yoktur. Aynı zamanda diagnostik amaçlı da kullanIlmaktadir. Bu teknikleri uygulayan kişiye de manuel terapist denmektedİr. Manuel terapiyi uygulayan kişinin artrokinematik, anatomİ, kas-iskelet sistemİ rahatsızlıklarını ve manuel fizyoterepi tekniklerini bilmesi şarttır.

Eklemlerde, omurgada, konnektif dokuda ve kaslardaki kısıtlılıkları, ağrıyı ve fonksiyon kaybını tedavi etmek için el ile vücuda uygulanan mobilizasyon/ maniplasyon(eklemler), yumuşak doku vb. tekniklerinin tamamıdır.

Mobilizasyon: Eklemlerdeki fizyolojik veya yardımcı hareketleri kullanarak, kontrollü, osilatör veya sabitlenmiş bir kuvvetle mobiliteyi arttırarak ağrı azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. Hasta hareketi durdurabilir.

Maniplasyon: Anestezi altında yapılabildirği gibi bir ekleme yüksek hızda kısa amplütütlü uygulanan ve de eklemin anatomik hareket sınırının ötesine geçmeyen yöntemdir. Hasta harekete engel olamaz. Genellikle ‘’klik ‘’ sesi alınır.

Yumuşak doku teknikleri: Yumuşak dokuya elle uygulanan değişik masaj teknikleridir. Derin Stroking Masajı, Friksiyon Masajı, Skar Doku Mobilizasyonu Vb.

Boyun fıtığında manuel terapi ile sonuç almak için öncellikle çok iyi bir değerlendirme ve diagnoz gereklidir. Fiziksel değerlendirme boyun fıtığının derecesini belirledikten sonra tedavi programı çizilmelidir.

Boyun fıtığı üç derecede sınıflandırılır:- Prolapsus: Disk materyali, omurlar arası arka kenarından biraz taşmış olup,sağlamdır.Kayma 1mm den azdır.- Protrüzyon: Disk materyali arkaya doğru taşmıştır, dokuda bir takım lezyonlar mevcuttur. Kayma 1-2 mm dir .

-Ekstrüzyon: Disk materyalı arkaya doğru bütün olarak taşmış olup,dokuda tamamen lezyon mevcuttur. Kayma 2 mm den fazladır.

Ayrıca ilerleyen olgularda ekstrüzyona ilave olarak disklerde kopma gibi durumlarda görülebilir

Bu üç durumda vücudun verdiği tepkilerde farklılık görülür.1.derecede sırt ve boyun bölgesinde ağrı görülürken .2. ve 3. Derece boyun fıtıklarında omuzdan ellere kadar ağrıya karıncalanma kuvvetsizlik uyuşma ve his kaybı eşlik edebilir.
1.derece ve 2.derece boyun fıtıklarında manuel terapi yöntemleri,mobilizasyonlar maniplasyonlar, sporcu ve kinesio bantlamaları, uygun egzersizler ve medikal masaj uygulamaları rahatlıkla uygulanabilir.3. derecede maniplasyon uygulamaları kontraendikedir.