zihinsel engelli çocuk ve aile

Zihinsel engelli çocuğa sahip ailelerin büyük bir kısmı çevrelerinden sosyal destek görmüyor. Aileler, çocuklarına yönelik gelecek kaygısı, kaza ya da yaralanma korkusu yaşıyor. Ege ve Dokuz Eylül Üniversiteleri'nin yaptığı araştırmada ortaya çıkan bir diğer ilginç sonuç ise, anne babaların çoğu çocuklarının engel durumunu çok geç farkediyor.

Ege Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama-Araştırma Hastanesi, zihinsel engelli çocuk sahibi ailelerin yaşadıkları güçlüklere yönelik bir araştırma yaptı. Araştırma, İzmir'de zihinsel engelli çocuklara yönelik eğitim veren 3 özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde eğitim gören toplam 180 zihinsel engelli çocuk sahibi anne baba üzerinde gerçekleştirildi.

Çalışmada, ailelerin çocuklarının engel durumunu geç farkettiği ortaya çıktı. Ailelerin yüzde 36.4'ü çocuklarındaki engeli 1 yaşına kadar farkederken, yüzde 22.7'sinin 5 yaşından sonra anlayabildiği saptandı. Çocukların engelinin yüzde 63.6'sının doğuştan, yüzde 15,5'inin hastalıktan, yüzde 20.9'unun ise nedeninin bilinmediği bulundu.

Araştırmaya katılan ailelerin eşleri ile yakınlık durumları icelendiğinde, eşlerin yüzde 12,7'sinin yakın akraba (amca, hala, teyze, dayı çocukları), yüzde 21.8'ini ise uzaktan akraba olduğu belirlendi.

Ailede yaşanan sorunlar incelendiğinde; ailelerin yüzde 37.3'ünün hiçbir zaman sosyal çevreden destek görmedikleri, yüzde 44.5'inin suçlama ve suçlanma duygusunu nadiren, yüzde 39.1'inin aile sorunları hakkında düzenli olarak konuşma ve danışmanlık ihtiyacı hissetmeyi arasıra yaşadıkları tespit edildi.

Araştırmada, ailelerin yüzde 45.5'i çocuğun tedavi aşamasındaki zorlukları, yüzde 43.6'sı hayak kırıklığını, yüzde 41.8'i çocuğun engeli hakkında davranışını kontrol etmede zorluk çekmeyi çoğu zaman; yüzde 54.5'i gelecek kaygısını, yüzde 48.2'si çocuğa ilişkin sürekli bir kaza ya da yaralanma korkusunu her zaman yaşadıklarını kaydetti.

Yapılan çalışmalarda, zihinsel engelli çocuğa sahip ailelerin çocuklarının engel türünü ve derecesini dikkate almadan yoğun beklenti içerisinde oldukları, buna bağlı olarak normal çocuğa sahip ailelere göre kaygı düzeylerinin yüksek olduğu ortaya çıktı.