VAR OLMAK Var olmak, düsünmek ve hareket etmek demektir. Vakia hayvanlar da hareket ediyorlar. Lakin onlarin hareketleri suurlu degildir; alelade yer degistirmeden, kimildanmadan ibarettir. Yalniz insana mahsus olan hareket (action) ise, kendi kendisini ve baska varliklari degistirmek demektir. Bununla insanin hareketleri hür olus vasfini kazaniyor. Ancak hareketlerimin hür o1usu, kendisinden evvel var olan ve kendisine hakim bulunan hürriyet diye bir prensibin var1igini gerektirmez mi? Halbuki hareketten önce hürriyeti var kilacak baska bir hadise mevcut degildir. Hürriyetim, hareketimin varligi sayesinde vardir ve hareketle birlikte kendini gösterir. Hareketin tahlili ise insani daha büyük bir muamma ile karsilastirmaktadir. Varlik, sanki hareketle beraber var olmustur ve ebediyen ondan ayrilmamaya mahkumdur. Hareket denizinin kiyilarinda durup onun ufuklarina dalmisken filozof Moris Blondel"in bu temasadaki vecdini dinliyelim: "Hareket ediyorum, lakin hareket nedir bilmiyorum. Yasamak istiyor degilim. Kim oldugumu, hatta var oldugumu hakkiyle bilmiyorum. Bende dalgalanan bu varlik tezahürü, bu bir gölgenin Silik ve yakalanmaz hareketleri, isitiyorum ki bunlar kendilerinde ebediyen agir bir mesuliyet tasiyorlar; deniliyor ve hatta kan pahasina bile yoklugu ele geçiremem; çünkü o artik benim için yok olmustur. Demek ki hayata mahkum oldum, ölüme mahkum oldum, ebedilige mahkum oldum! Nasil ve ne hakla? Bunu önceden ne bilmis, ne de istemistim." Hareketi, insanin kainata hür bir iltifati gibi telakki etmek yanlistir. Hayatimizin en öemli hadisesi olan hareket, ayni zamanda en zaruri hâdisedir. Yine Blondel"i dinleyelim: "Hiç olmazsa durnak çaresini bulacak miyim? Hayir, yürümek 1azim. Hiçbir seyden vazgeçmemek için kararimi sonraya birakabilecek miyim? Yok, herseyi kaybetmek pahasina da olsa yine her seyi omuzlarina yüklenmek lazimdir; kendi kendini mahkum etmek 1azimdir Beklemege hakkim yok, yahut da artik seçim ve tercih yapmaya kudretim yok. Eger bizzat kendi hareketimle kimildanmazsam, bende veya disarida bana muhtaç olmadan hareket edecek seyler var; ve bensiz hareket eden her halde benim aleyhime hareket edecek. Sulh bozgunluktur; hareketin mühleti ancak ölümdür." Var olmak, insanin samimi olarak sahip oldugu isteklerin bütününü içerisine almaktadir. Belki onlarin tam bir toplamidir."Eger ben var olmak istedigim degilsem, istedigim, sözle degi1, arzu ve tasavvurlarla da degil, fakat bütün kalbimle, bütün kuvvetlerimle, hareketlerimle istedigim degilsem, ben var degilim.Var olmak istemek ve sevmektir"Hareket, varligi yalniz bir tarafindan çekip götüren veya varligimizda yalniz bir noktayi kaziyan kuvvet degildir. Kendi kendisine kapanan, kendi inhisarciligina yine kendini mahkum eden hareket, ölmege mahkum olur. Ancak bir yönden, kendi varligini lezzetle dolduran tek kimildaticinin istikametinden harekete geçmek, varligi doyurucu olmuyor. Bir menfaatin tatmini, bütün varligi darliga düsürücüdür.

Teşekkürler