Toplumcu - Gerçekçi Şiir

Temelinde I. Dünya savaşı ve ardından 1917 Bolşevik Devrimi olan toplumcu-gerçekçilik; Marksist ideolojinin sanatçıya ve onun eserlerine yansımasıdır.

Bu görüşe göre estetik gerçekçilik, insanın dışında bir gerçekçilik değildir.

Marksist söylemleri ve materyalist öğeleri içeren bir şiir hareketidir.

Bu anlayışa göre sanatçını yeri, işçinin yanıdır.

Bu anlayışa göre Türkiye’de mevcut edebiyat ülke dertlerini tespit ve tasvir etmekle, ıstıraplar karşısında hüzünlenmekle yetinmekteydi. Ancak dertler, onları fark edip dile getirmekle giderilemezdi. Fakirlik, cehalet, yokluk kader olmaktan çıkarılmalıydı.

Toplumcu - gerçekçi şiirin özellikleri şunlardır:

Serbest nazmın özelliklerini taşır. O güne kadar görülmemiş, denenmemiş teknikleri barındırır.

Materyalist ve Marksist dünya görüşü üzerine temellendirilmiştir. İdeolojik içeriklidir.

İnsan ve toplumu, maddi etkenlerle ekonomik durumlarla açıklamaya çalışır.

Toplum için sanat anlayışındadır. Toplumun çektiği sıkıntıları dile getirir ve bunlara çözüm yolları arar.

Sanatçı, toplumun ruh mühendisidir. Topluma karşı sorumluluğu vardır.

Söyleyişte hitabet havası vardır. Böylece kitleleri harekete geçirmeyi amaçlar.

Dinsel ve töresel bağları reddeder.

Fütürizmden, dolayısıyla Mayakovski’den etkilenilmiştir.

İnsanlığı mutlu bir geleceğe ulaştıracak ideolojilerin peşinde olmasıyla hümanist bir şiirdir.

Belli bir tezi vardır.

Toplumcu-gerçekçi şiire yönelenlerin başında Nazım Hikmet gelir. Toplumcu gerçekçi anlayışla eser veren diğer sanatçılar şunlardır: Ercüment Behzat Lav, Rıfat Ilgaz, Ceyhun Atuf Kansu, Ahmed Arif, Hasan Hüseyin Korkmazgil, Enver Gökçe, Hasan İzzettin Dinamo, Attila İlhan, Ömer Faruk Toprak, Cahit Irgat