|
|
|
Abrasyon
1: Deri mukozanın sıyrılması,soyulması veya kazınması 2: Dişin aşınması,yenmesi 3: Deri ve mukoza üzerindeki tahriş bölgesi ,sıyrık ve kazıntı Abse Çevre dokulardan kese tarzında doku ile sınırlı içerisi cerahat ile dolu oluşum. Adeziv Sistemler (Bonding) Dişleri onarmak, iyileştirmek , ya da daha estetik görünmesini sağlamak üzere dişe yapılan ilavelerdir. Diş yüzeyine güçlü bir yapıştırıcı madde ile tutturulmak suretiyle uygulanır.
Ağız duşu
Bakteri plağı ve debrisi temizlemek amacıyla diş etlerinin üzerine ve altına mekanik bir yöntemle su püskürtmek Amalgam Dolgular En uzun süredir kullanılan dolgu maddesidir.Gümüş,kalay ve bakır alaşımının civa ile karıştırılması ile elde edilir.Çiğneme kuvvetleri karşısındaki direnci çok yüksektir.Dezavantajı görünümünün estetik olmamasıdır.
Analjezik
Ağrı kesici Anestezi Doktorlar, ameliyat sırasında ağrı duymaması için, ameliyattan önce hastaya bir iğne yapar ya da solunum yoluyla bir gaz verirler. Hastanın bilincini yitirerek uykuya geçmesine narkoz, böylece vücudundaki ağrıları duyamayacak duruma gelmesine anestezi, bu duyu yitimine yol açan maddelere de anestezik denir. Anestezi
Hissi ortadan kaldırma;cerrahi mücadele için ilaç veya gaz anestetik vererek kişide ağrı ve acı hissini ortadan kaldırma
Apse
Ataşman Seviyesi Periodontal liflerin ataşman seviyesinin sayısal ölçümüdür. Genellikle periodontal cep derinliğinin ölçümü ve diş eti çekilmesi (gingival recession) ölçümünün bir araya getirilmesiyle bulunur. Ataşman seviyesi, periodontal hastalıkların seyrini ve tedavinin başarısını değerlendirmede kullanılan en önemli ölçüm yöntemlerinden biri olarak kabul edilir.
Besinlerdeki şeker
Tatlılar, meyveler ve işleme tabi tutulmuş yiyecekler dahil, beslenmenizde mevcut şeker miktarı.
Biberon Çürükleri: Bebeklerin ve çocukların özellikle üst ön dişlerinde görünen, çoğunlukla biberon ve emzik yoluyla tatlı sıvıların verilmesi ya da dişlerde uzun süre tutulması nedeniyle oluşan çürüklerdir.
Bukkal/Yanak Tıpta yanağa verilen isimdir.Aynı zamanda ön ve arka dişlerin yanağa bakan yüzeylerini tarif etmek için de kullanılır.
Caries/çürükler Diş çürükleri ve oyukları için kullanılan teknik bir terimdir.
Cementoenamel junction Sement-diş minesi birleşimi. Diş ve kökün birleştiği noktadır.
Çene Kemiği(Alveol Kemiği) Diş kökünün etrafını kaplayan kemiksi yapıdır, diş kökünün çene kemiğine tutunmasını sağlar. Periodontal hastalıklar bu kemiğin erimesine yol açar.
Debridman Periodontal ceplerdeki bakteri,tartar gibi tahriş edici oluşumları temizleyerek, komşu dokuların iyileşmesini sağlamaya yönelik bir bakteriyel enfeksiyon tedavi yöntemidir.
Demineralizasyon Diş minesinin alt yüzeyinde meydana gelen mineral kaybı, diş yüzeyinde beyaz bir nokta şeklinde görünebilir.
Dental rezin Dişlerde aşırı hassaslık halinde dişlere uygulanan bir madde. Sadece diğer tedavi yöntemleri başarısız olduğunda bu yola başvurulmalıdır.
Dental vernik/cila Aşırı hassas dişler için sodyum florür içeren bir tedavi yöntemidir. Diş yüzeyine uygulanan vernik, dentinin dış yüzeyini kaplar ve dişlerde ağrıya neden olan uyarıcıların pulpaya (diş özüne) ulaşmasını engeller.
Dentin Minenin altındaki tabakadır. yetişkin bir insan dişinin %75'ini oluşturur. kemikle aynı yoğunluğa sahip olmasına rağmen ısıya ve dokunmaya duyarlıdır. Dentin canlı bir yapıdır ve % 70i mineral tuzları; % 20si organik madde ve % 10u da sudan oluşur. Dentinde çok sayıda kanalcık içerir.
Dentin kanalları Dentinin dış yüzeyinden, dişin içindeki sinirlere uzanan mikroskopik/çok küçük kanallar.
Desensitizasyon / Hassasiyeti azaltma Ağrıya sebep olan uyarıcıları bloke ederek dişlerde hassasiyeti azaltma.
Deskuamasyon Diş etinin soyulması. Deskuamatif gingivitis hallerinde, bazı kırmızı ve gri noktalara rağmen diş eti dokusu düzgün ve parlak görünebilir. Ancak, diş eti yüzeyi soyularak kanayan ve aşırı derecede acı veren bir hale de gelebilir.
Dil iltihabı Tıp dilinde Glossit denilen bu iltihaplanmanın nedeni, çürük dişler, dişeti iltihabı, sigara, çok sıcak veya çok soğuk şeyler yemeyi alışkanlık haline getirmiş olmaktır. İhmal etmemek gerekir. Çünkü dil kanseri veye dil ülseri belirtisi de olabilir. Mutlaka doktora başvurmak gerekir. Yapılacak ilk iş, sigarayı bırakmak, çürük dişleri tedavi ettirmek, ve kötü alışkanlıkları terk etmektir.
Distal Ağzın orta çizgisinden uzağa bakan diş yüzeyleri.
Diş çıkarma İlk süt dişlerinin çıkması.
Diş eti çizgisi Diş (diş kökü dahil) ve diş eti dokusu arasındaki boşluk. Diş eti sarkması/free gingiva Diş etlerinin kenar yüzeylerinin dişten uzaklaşarak sarkması.
Diş İmplantı Eksik olan dişlerin yerine çene kemiğine yerleştirilen ve uygun malzemeden yapılan yapay diş kökleridir.Daha sonra bu kök diş üzerine yerleştirilen protez dişler ile kaybedilmiş diş fonksiyonu yeniden kazanılmaktadır.Estetik açıdan da mükemmel sonuçlar elde edilen . implant kelimesi için diş ekme ; yapay diş ; çakma diş ; vidalı diş ya da vida diş isimleri de kullanılmaktadır.
Diş Kırıkları Diş Kırıkları genellikle travma sonrası ortaya çıkan durumlardır. Kırık diş tedavisinde öncelikli olarak travmaya uğrayan dokunun sağlığının korunması gerekir. Sonrasında ise restoratif çeşitli girişimlerle dokuların yeniden eski görünümüne kavuşması sağlanmalıdır. Kırılan diş hemen çekilecek demek yanlıştır.
Diş minesi Dişin dış yüzeyini kapsayan sert, mineral yüklü, beyaz maddedir.
Dişlerde hassasiyet/Dentinal Hipersentivite Sıcak, soğuk, tatlı, ekşi maddelerle temas ettiğinde dişlerinizin verdiği ani, keskin ağrı.
Dorsal Yüzey Üst yüzey. Özellikle dil ile ilgili kullanılır. Dilin dorsal yüzeyi.
Endotoksinler Bakteriler ölünce endoktoksin denen zehirli maddeler salgılarlar ve bu maddeler dokularda tahribat yaratır ya da bağışıklık sisteminin tepki vermesini tetikleyerek dokuların bozulmasına sebep olur.
Erupsiyon/Diş çıkarma Dişlerin diş etinden yüzeye çıkması.
Explorer Diş çürüklerini tespit etmekte kullanılan bir araştırma yöntemi
Facial/Ön dişler Öndeki dişlerin dudaklara bakan yüzeylerini ifade ederler.
Fissür Örtücüler(Sealant) Diş çürümelerini önlemek üzere kullanılan plastik bir sıvıdır. Fissür örtücüler azı dişlerinin üzerindeki girinti ve çıkıntılara uygulanır. Hemen sertleşen bu sıvı dolgular, diş fırçası ile kolayca temizlenebilecek sığ yüzeyler oluşturur.
Fissürler Azı dişlerinin yüzeyinde bulunan girinti ve çıkıntılar.
Florür Diş çürümelerini ve dişlerde hassasiyeti önlemenin yanı sıra dişleri güçlendirmeye yarayan kimyasal bir bileşim.
Fluorosis Çok fazla florür kullanılması nedeniyle diş minesinin renginin bozulması. (bir milyonda birden fazla porsiyon).
Gevşek Bakteri Plağı Diş etlerinin üstünde ve altında bulunan, büyük oranda diş eti hastalıklarına sebep olan bakterileri içeren, ağız duşu gibi yöntemlerle ağızdan kolayca yıkanabilen bakteri plağı.
Gingival Crevicular Fluid Sulkustan sürekli olarak salgılanan sıvıdır. Sağlıklı bir ağızda çok az sıvı salgılanır, ancak iltihab arttıkça bu sıvı miktarı da artar.
Gingival marjin/Diş eti çizgisi Diş etinin diş yüzeyine en yakın bölgesi.
Gingival recession/Diş eti çekilmesi Diş eti çizgisinin diş köklerine doğru çekilmesi.
Gingivitis/Diş eti iltihabı Diş eti iltihabı olup, hafif ya da şiddetli olabilir. Diş eti iltihabı diş etlerinde kırmızılık, ödem(şişlik) ve hassasiyete sebep olur.
Hipersensitivite/Aşırı hassaslık: Sıcak, soğuk, kimyasal, mekanik ya da osmotik(tatlı veya tuzlu) uyarıcılarla temas ettiğinde dişlerin verdiği ani ve keskin ağrı şeklindeki reaksiyon.
Implantlar Dişlerin eksik olduğu yerlerde çeneye yerleştirilen metal diş köküdür. Daha sonra eksik dişin yerine geçmek üzere suni diş implantın üzerine yerleştirilir.
İmplant İmplant, vücut içerisine ve canlı dokulara cansız maddelerin yerleştirilmesini ifade eder. Dİş implantı için bknz: diş implantı
İnterdental: Diş arası. Dişlerin ara yüzeyleri.
Kompozit Oyukları tamir etmek için kullanılan beyaz dolgu malzemesi
Kompozit Dolgular Estetik dolgulardır.Dirençleri amalgamlardan oldukça düşüktür.sürekli gelişmekte olan kompozit dolgular gün geçtikçe daha dayanıklı hale getirilmektedir.Çürüğü temizlenmiş diş boşluğuna tabaka tabaka konulup,özel bir ışın cihazı ile ışık uygulanarak sertleştirilir.Avantajları renginin diş rengi ile aynı olması ve sertleşme süresi beklenmesine gerek olmamasıdır.Dezavantajları direncinin az olması ve pahalı olmasıdır.
Kompozit: Oyukları tamir etmek için kullanılan beyaz dolgu malzemesi.
Kontrol Hastanın sağlığını korumak için ayarlanmış düzenli diş hekimi ziyaretleri. Kontroller ve terapi hastanın ağız sağlığının durumuna göre ayarlanır.
Köprü Kaybedilen bir veya birden fazla dişin yerine uygulanan sabit takma dişlerdir.
Kron Dişin diş minesi ile kaplı bölümü. Aynı zamanda, dişleri eski haline getirmek için uygulanan bir tür kaplamadır.
Küretaj Diş etlerindeki/periodontal ceplerdeki hastalıklı ya da zarar görmüş dokuların temizlenmesi
Labial/Dudak/Dudağa ait Ön dişlerin dudaklara bakan yüzeylerini ifade eder. Laminate Veneer Dişlerin ön yüzeylerini kaplayan porselen kaplamalardır.Dişlerin dış yüzeylerinden çok az madde kaldırılarak uygulanır.Metal içermemeleri ve ışık geçirgenlikleri dişe çok yakın olması nedeniyle estetik açıdan çok başarılı tedavilerdir.Ön dişleri kırık veya aşınmış olanlarda, dişlerinde renk farklılığı olanlarda(dolgu,ilaç kullanımı gibi nedenlerle)dişler arasında açıklık olanlarda ve estetik diş görünümü isteyenlere uygulanır.
Leke Dış/harici lekeler, sigara, kahve, çay ve yemek gibi dış etkenlerin/maddelerin sebep olduğu dişin dış yüzeylerinde oluşan lekelerdir. Genellikle aşındırıcı prophylaxis diş macunlarıyla dişin temizlenmesi suretiyle bu tür lekeler yok edilebilir. İç/esas lekeler dişin içindeki lekelerdir.
Lingual Dişin dile en yakın iç yüzeyini ifade eder.
Lokal/Bölgesel Doğrudan enfekte bölgeye uygulanan tedavi.
Malocclusion Alt ve üst dişlerin kusurlu kapanışıdır. Kusurlu kapanışın düzeltilmesi ortodontik tedavi ile mümkündür.
Mandible/Alt çene kemiği Alt çene kemiğini oluşturan, yüzdeki en uzun ve tek hareket ettirilebilen kemiktir.
Maxilla/Maksiller/Üst çene kemiği Ağzın üst kısmını oluşturan üst çene kemiği. Üst çene kemiği, yüzün orta çizgisinde birleşen iki ayrı kemikten oluşur.
Mesial Ağzın orta çizgisine bakan diş yüzeylerini ifade eder.
Molars/Azı dişleri Ağzımızın arka kısmındaki çok uçlu, büyük ve geniş dişler.
Mouthguard/Ağız koruyucu Dişleri darbe ve yaralanmalardan korumak üzere dişlere takılan yumuşak koruyucu alet.
Mukoza Oral kavite içindeki, pembe ya da kırmızı ince zar.
Okluzal Travma Dişleri sıkma, gıcırdatma gibi, dişlere fazla baskı uygulandığı zamanlarda ortaya çıkar. Eğer kontrol edilmez ise hızlı bir şekilde ataşman ve kemik kaybına sebep olur.
Okluzyon/Kapanma Alt çenenin tüm pozisyonlarında ve hareketlerinde alt ve üst dişlerin nasıl temas ettiğini ifade eder.
Ortodonti Diş,çene ve yüz anomalilerinin düzeltilmesi ve tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır.Estetik görüntünün düzeltilmesinin yanı sıra çiğneme fonksiyonlarının düzenlenmesi ,dişlerde çürük oluşumunun engellenmesi gibi faydalarıda vardır.İskeletsel boyuttaki bozuklukların (çene,yüz ilişkileri) tedavisi için erken teşhis gerekmektedir.Çocuklarda 7 yaşından itibaren kontroller yapılmalıdır.Dişsel düzeydeki bozuklukların tedavisi her yaşta yapılabilmektedir. ortodonti Ortodonti kelimesi iki yunanca sözcükten oluşmuştur. 'Ortos' düzgün,'dontos' dişler anl***** gelmektedir. Ağız ve dişlerin dizilişindeki sorunlarla ilgilenen diş hekimliği dalı
Ödem Diş eti dokularında su toplanmasıyla oluşan şişlik.
Ön Dişler Ağzınızın ön tarafına yerleştirilmiş 6 adet kesici diştir. Çiğnemekten öte ısırmak amacıyla kullanılır
Palatal/Damak Ağzın üst kısmı, damak.
Papilla Her bir diş arasındaki v şeklindeki diş eti dokusunu ifade eder
Parlatma/Beyazlatma Bakteri plağını, pelikül ve lekeleri temizlemek üzere uygulanan bir yöntem. Düşük hızla çalışan bir cihazın ucuna içinde parlatıcı macun bulunan bir kap ile dişlerin ovulması şeklinde uygulanır.
Pelikül/ince zar Bakteri plağı oluşumundaki ilk adım. Pelikül, tükürükte bulunan yağ ve proteinleri içeren, şeffaf ve ince tabakadır. Dişleri temizledikten sonraki birkaç saniye içinde Pelikül tabakası oluşur.
Dişleri destekleyen kemik ya da diş eti dokusuyla ilgili
Periodontal Apse Bir dişin etrafını çevreleyen diş eti dokusundaki akut enfeksiyon. Enfeksiyon kapmış bölgede, kırmızılık, şişlik, kanama, ağrı ve kemik kaybı görülebilir.
Periodontal Hastalık Dişi destekleyen yapılardaki hastalık.
Periodontal Lifler Dişleri çene kemiğine bağlayan liflerdir. Periodontal lifler bir ucundan semente, diğer ucundan da çene kemiğine bağlıdır.
Periodontal Prob Periodontal ceplerin derinliğini ölçmede kullanılan bir alet
Periodonti Alveol/çene kemiğinin erimesine yol açan bir tür periodontal hastalık
Periodontist Alveol/çene kemiğinin erimesine yol açan bir tür periodontal hastalık.
Periodontoloji Periodontoloji, dişeti hastalıkları ve tedavilerini konu alan dişhekimliği dalıdır.
Plak Protein kalıntılarında bulunan ve sürekli dişlerde biriken renksiz, yapışkan bakteri tabakası. Bakteri plağı uzun süre temizlenmediği takdirde periodontal hastalıkların ve diş çürüklerinin ana nedenini oluşturur.
Plak/Tartar Sert diş yüzeylerine yapışan ve ancak diş fırçası, diş ipi gibi ağız bakım ürünleriyle temizlenebilen bakteri plağı.
Posterior Teeth Öğütmeye yarayan azı dişlerini ifade eder.
Radyografik Röntgen filmi ile ilgili.
Remineralizasyon Demineralize olmuş(çürümüş) lezyonlara diş mineralleri yerleştirerek çürüme sürecinin tersine çevrilmesi, çürümenin durdurulması. Bu yöntem florür kullanılarak daha etkin hale getirilebilir.
Restorasyon Kaybedilmiş diş ya da diş yapılarının yenilenmesi, onarılması işlemi. Örneğin, köprüler, dolgular, kronlar ve implantlar.
Scaling/Plak Temizleme Dişler üzerindeki sert tortu/birikintilerin diş hekimi tarafından temizlenmesi.
Sement Dişlerin köklerinde bulunan ve dişlerin çene kemiğine tutunmasını sağlayan, dişteki en yumuşak yapıdır.
Sert Damak Ağzın üst tarafındaki kemikli bölüm, damak
Slouging/Soyulma Cansızlaşan diş eti dokusunun canlı dokudan soyularak ayrılmasıdır.
Soft Palate/Yumuşak Damak Damağın arka tarafındaki yumuşak bölge.
Subgingival/Diş eti Diş eti çizgisinin altındaki, dişi çevreleyen hendek şeklindeki bölge.
Sulkus Diş ve diş etinin birleştiği bölge (salgılı bir zarla çevrelenmiştir).
Supragingival/diş etinin dış yüzeyi Diş eti çizgisinin üzerindeki bölge.
Süt dişleri Bebeklerin ilk çıkan dişleri
Tartar Diş taşı
Tartar/ Plak Sert diş yüzeylerine yapışan ve ancak diş fırçası, diş ipi gibi ağız bakım ürünleriyle temizlenebilen bakteri plağı.
Temporomandibular Eklem (TMJ) Alt çeneyi kafa tasına bağlayan eklem.
Ula Diş eti
Veneers Kaplama Diş rengindeki maddelerden, dişe tam uyacak şekilde yapılan bu ince kaplamalar ön dişlere yapıştırılarak dişlerin daha güzel görünmesini sağlar.
Ventral Yüzey Alt yüzey. Özellikle dilden bahsederken kullanılan Dilin ventral yüzeyi dilin alt yüzeyi/tarafı anl***** gelmektedir.
|