 |
|
|
Son teknoloji ürünü teşhis aletleri arasında kolye ya da walkman gibi üstümüzde taşınanlar da var, implant gibi deri altına yerleştirilenler de
sağlık / AYŞEGÜL AYDOĞAN
Tıp teknolojisi hızla ilerleyip her geçen gün yeni modelleri karşımıza çıkarırken bazı cihazlar da olabildiğince küçülüyor. Neredeyse "cep teşhis cihazları" diyebileceğimiz; üstümüzde taşınabilen, evde, işte veya sokakta tansiyonumuzu, kalp atışlarımızı ve mide asidini ölçen bu cihazlar hem günlük aktivite sırasında hem işimizden geri kalmamızı önlüyor hem de bizi bütün günü hastanede geçirme zahmetinden kurtarıyor.
Florence Nightingale Hastanesi Kardiyak Rehabilitasyon Bölümü Direktörü Dr. Çavlan Türkoğlu, kalp ve tansiyon hastalarında kullandıkları mobil cihazların hayat kurtarıcı olduğunu belirterek yararlarını şöyle açıklıyor:
"Bu tip cihazların en önemli özelliği tanıda işimizi kolaylaştırması. Birçok hastaya kalp pili gerekiyorsa bunun kararı veriliyor. Şu an ani ölümlerin yüzde 80 nedeni kalple ilgili ani ritim bozukluğu. Bu aritmilerin birtakım ön habercileri var. Bunları bu cihazlarla tespit ediyoruz. Böylece hem zamanında tanı konuluyor hem de hayat kurtarılıyor. İlaca zamanında başlanmış oluyor."
Kolye gibi boyuna takılan ve dünyanın neresinde olursa olsun hastanın cep telefonu yardımıyla kalp elektrosunu gönderdiği kayıt cihazı, reflüyü kesin teşhis eden phmetre gibi aletleri uzmanları anlattı.
Tansiyon holteri: 24 - 72 saat süresince 5 - 15 dakikada bir tansiyonu ölçerek hafızasına kaydedediyor. Hipertansiyon tanısı konmuş hastalarda kan basıncındaki değişkenliği örneğin hasta sokaktayken, evde veya işyerinde, uykusunda ne oluyor, bütün bu dağılımı gösteriyor. Kişinin muayenede normal değerlerde çıkan kan basıncının günlük aktivite veya işyerindeki stresiyle yükselmesini saptaması yönünden önemli. Ayrıca "beyaz önlük hipertansiyonu" denilen hastanın sadece hekim karşısına, hastane ortamına geldiği zaman yükselen tansiyonu ayırt etmek için önem taşıyor. Antihipertansif tedaviye başlandığında tedavinin etkinliğini görmeyi sağlıyor.
Gece kan basıncının gündüze göre yüzde 10 daha düşük olması "dipper tansiyon" olarak adlandırılır. Dipper tansiyonu saptayan tek cihaz tansiyon holteri. Kan basıncında gece beklenen azalmanın olmamasına ise nondipper deniliyor. Nondipper hipertansiyonu ayırt etmede tansiyon holteri kullanılıyor. Kan basıncı yüksekliğinden şüphe edilen her hasta için şart. Cihaz kola yerleştiriliyor.
Dünyanın bir ucundan EKG testi
Event recorder ve transtelefonik EKG: Kolye şeklindeki bu cihaz, hastanın üzerinde üç günden bir yıla kadar kalabiliyor. Bir hafta boyunca hasta üzerinde kaldığında kalp ritmiyle ilgili ani ölüme sebebiyet verebilecek taşikardi, kalpte ani duraklamalar, çarpıntı atakları gibi bütün olabilecek olayları kaydediyor. Tansiyon holteriyle bir günlük izlemeyle saptanamayan bayılma gibi şikayetleri bir haftalık uygulamayla yakalma şansı bu cihazla artıyor. Ayrıca süreyi bir aya kadar uzatabiliyorsunuz. Bunun için de hasta, şikayeti olduğunda örneğin çarpıntı hissettiğinde, cihazın üzerindeki düğmeye basarak bir ay içindeki olayları kaydediyor. Bununla pek çok hastanın hayatı kurtarılıp pek çok hastaya kalp pili takılıyor.
Cihazın en önemli özelliği, "transtelefonik olması". Diyelim ki hastanın yurtdışına gitmesi gerekti. İlaca yeni başlamış ve takip edilmesi gerekiyor. Değişik bir durum hissettiğinde önce düğmeye basıyor. Sonra cep telefonuyla doktorunu arıyor. Telefonunun mikrofon kısmını cihaza dayıyor. Doktoru bilgisayara recorder denilen şifre çözücüyü takıyor. Dünyanın neresinde olursa olsun hastanın telefonla gönderdiği manyetik dalgalar, doktorun telefonunun kulaklığından recorder'a geliyor. Buradan da bilgisayara aktarılarak dökümü alınıyor. Dolayısıyla hasta gittiği yerden telefon yardımıyla elektrosunu gönderiyor.
Loop recorder: Parmak boyunda olan pil benzeri bu cihaz, cilt altına yerleştiriliyor. Kişinin yılda bir bayılması oluyor ve sık sık holterle bakıp hiçbir şey bulunamıyor ancak "Bu hastada bir şey var" denildiğinde devreye giriyor. Bir yıl boyunca karın cildinin altında kalıyor. Bir yılın sonunda hastaneye gelerek çıkartılıyor. Bir yıllık elektrosunun dökümü alınıyor.
Güle oynaya ameliyat
Epidural anesteziyle yapılan bel fıtığı ameliyatlarında hastalar gazete okuyor, şarkı söylüyor, cep telefonuyla yakınlarını arıyor...
Bel fıtığı ameliyatlarında hastanın durumuna göre tercih edilen epidural anestezi hem ameliyat sırasında hem de sonrasında hastaya büyük konfor sağlıyor. Ameliyat sırasında cerrahıyla sohbet edip gazete - dergi okuma imkanı bulan hastalar, ameliyattan iki saat sonra ayağa kaldırılıp yürütülüyor, üç saat sonra da evlerine gönderiliyor.
Bel fıtığı ameliyatlarında bugüne kadar yaklaşık 200 vakada epidural anestezi uygulayan Dr. Aybars Akkor, son Dünya Anestezi Kongresi'nde anestezi uzmanı arkadaşlarının bu vakaları bildiri olarak sunduğunu söyledi.
Akkor genel anestezi kadar kullanmadıklarını söylediği epidural anestezinin tansiyon, kalp problemi olan ve çok heyecanlı kişilerin dışında herkese uygulanabildiğini belirtiyor. Akkor epidural anestezinin getirdiği rahatlık hakkında şunları söylüyor:
"Epidural anestezide hasta ameliyat esnasında uyanıktır ve etrafında olup bitenleri tümüyle algılar. İstenmeyen etkiler açısından genel anesteziye göre oldukça güvenli. En büyük avantajı, hastayı aynı gün evine göndermemiz ve çok kısa sürede işe dönmesini sağlaması."
Dr. Akkor ve Dr. Gökhan Özçınar, çoğu hastanın ameliyatta ailelerini cep telefonuyla aradıklarını, bazılarının şarkı türkü söyleyip fıkra anlattığını söylüyor. Hatta Dünya Kupası sırasında bir futbolsever hastaları Brezilya maçını seyretmek istemiş ve ameliyatı maç eşliğinde yapmışlar.
Reflüye kesin teşhis
Prof. Dr. Mehmet Ali Yerdel yutma borusu hastalıklarıyla ilgili testlerde yarar gördükleri mobil cihazları şöyle anlattı:
Phmetre: Her beş kişiden birinde görülen reflü, asit olan mide içeriğinin yutma borusunun içine kaçması sonucunda oluşan "ağıza acı su gelmesi" ve göğüs kemiğinin arkasındaki yanma hissiyle kendini gösteriyor. Phmetre, PH ölçen bir cihaz ve 24 saat boyunca takıldığı kişinin yemek borusunun içindeki asit miktarını sürekli olarak ölçebilmemizi sağlıyor. Reflü hastalığının tanısında işe yarıyor. Hastadaki belirtilerin gerçekten asit kaçmasından olup olmadığını net ve detaylı biçimde ortaya koyabilmek mümkün. Endoskopiyle çok net anlayamadığımız bazı reflü durumlarının kesin tanısını koyabiliyoruz. Ameliyata aday hastaları daha iyi seçebilmemizi sağlıyor. Bazen de yıllarca reflü tedavisi görmüş birinin asıl sorununun asit kaçağı olmadığı gerçeğini saptayabiliyoruz. Her reflü hastasında değil şüphede kaldığımız olgularda, bazen de ameliyatın başarısını ölçmede çok işimize yarıyor.
Hastanın geniz ve burnunu spreyler ile uyuşturduktan sonra incecik bir phmetre kateterini burun deliğinden yutma borusunun içine doğru kişiyi yutkundurarak itiyoruz. Kateterin dışarıda kalan ucu ise walkman gibi bir mini bilgisayara bağlanıyor, bu da hastanın omzuna asılıyor. Daha sonra kişiye yattığında, şikayeti olduğunda cihazda basması gereken düğmeler anlatılıyor. Kişi 24 saat boyunca normal hayatını sürdürüyor. Ertesi gün hastaneye geliyor ve kateter çıkarılıyor. Mini bilgisayara kaydedilmiş bilgiler rapor haline dönüştürülüyor.
Manometri: Yutma borusunun hareketliliğini ölçen bu cihaz da ameliyat kararı verilen hastalar için büyük önem taşıyor. Ameliyat tekniği de bu cihazdan alınan sonuca göre belirleniyor. Uygulaması phmetreye benziyor. Çok özel hastalıkların saptanmasında da önemli rol oynuyor.
|
| WwW.WeBCaNaVaRi.NeT | > .::| Genel - Kişisel |::. > Sağlık (Moderatör: WeBCaNaVaRi)
Konu: Mobil Teşhis Aletleri Hayat Kurtarıyor
Yazdır
Gelişmiş Arama
Ocak 29, 2012, 12:53:31 ÖS