|
|
|
Kromozom Nedir Kromozom HastaliklariHer canli gibi insan da trilyonlarca hücreden meydana gelir. Hücre, bitkisel ya da hayvansal her türlü yasam biçiminin en küçük birimidir. Her hücre bir sitoplazma ve çekirdekten meydana gelir. Çekirdegin içinde ise kromozom adi verilen ipliksi parçalar bulunur. Kromozomlar, elektron mikroskobunda I, V, J harfleri gibi biçimlerde görünür ve boyutlari mikronla ölçülür. Kromozomlarin sayisi canli türleride degisiklik gösterir. Örnegin sirke sineginde 8, kurbagada 26, farede 42, köpekte 78 kromozom vardir. Insanin kromozom sayisi ise 46'dir. 22'si çift otozom kromozomdur. Insan hücresinde 1 çift de eseysel kromozom bulunur ve toplam sayi 46 eder. Kromozomlar, molekül yapilari çok iyi bilinen DNA (dezoksiribonükleik asit) zinciri ile ‘‘histon’’ denilen protein zincirinden olusur. DNA zincirleri de özgül proteinleri sentezlemekle görevli ‘‘gen’’ adi verilen birimlerden olusur.
Döllenme sirasinda annenin yumurtasindaki 23 kromozom, babanin spermindeki 23 kromozomla birlesir. Iste bu 46 kromozom insanin yasaminda belirleyici rol oynar. Kromozomlarda yer alan ve sayilari 25 bin ile 100 bin arasinda oldugu tahmin edilen genlerin olusturdugu zincir, kisinin göz renginden boyuna, yasam süresinden yakalanacagi hastaliklara kadar pekçok seyi programlar. Bu genetik programlar, DNA altünitesi denen (A, T, C, G) kimyasallariyla programlanir. Bilim adamlari özellikle, 21. kromozomun içindeki 14 geni tam bir saatli bomba olarak niteliyorlar. Bu 14 genden birinde meydana gelen en ufak bir ariza Alzheimer, epilepsi, Parkinson veya lösemi hastaligina neden oluyor. Ayrica halk arasinda ‘‘Mongolluk’’ denilen Down sendromu ortaya çikabiliyor.
Her insan hücresinde yasamin yapi taslari kabul edilen 24 çift kromozom bulunuyor. Gen bilgilerini tasiyan ip biçimindeki kromozomlar uç uca eklenseydi 1.5 metrelik bir kordon olustururdu. Kromozomlarin bozuk olusumu sonucu, insanin yasaminda degisik dönemlerde, çesitli hastaliklar ortaya çikiyor. Bilim adamlari, hangi kromozomun bozuk oldugunda hangi hastaliga neden oldugunu biliyorlar.
1.kromozom
Alzheimer, agir isitme
2.kromozom
Bellegin olusumuyla ilgili bilgiler
3.kromozom
Akciger kanseri
4.kromozom
Çesitli kalitimsal hastaliklar
5.kromozom
Akne, saç dökülmesi
6.kromozom
Diyabet, epilepsi
7.kromozom
Kronik akciger iltihabi, sismanlik
8.kromozom
Erken yaslanma
9.kromozom
Deri kanseri
10.kromozom
Bilinmiyor
11.kromozom
Diyabet
12.kromozom
Metabolizma hastaliklari
13.kromozom
Gögüs kanseri, retina kanseri
14.kromozom
Alzheimer
15.kromozom
Dogustan beyin özrü
16.kromozom
Crohn hastaligi
17.kromozom
Gögüs kanseri
18.kromozom
Pankreas kanseri
19.kromozom
Bilinmiyor
20.kromozom
Bilinmiyor
21.kromozom
Down sendromu, Alzheimer,
Parkinson, lösemi, depresyonlar
22.kromozom
Yeni kesfedildi, kemik iliginin
olumusumu düzenliyor
23.kromozom (Y)
Erkeklik cinsiyetini belirliyor, cinsel
organlarin gelisimini düzenliyor
24.kromozom (X)
Iki adet X kromozomu tasiyan
bebek, kiz oluyor.
Bu kromozomdaki dejenerasyon kas erimesi, cücelik ve gece körlügüne yol açiyor. Kromozom Nedir Kromozom Hastaliklari
|