Bu makalenin amacı işitme engelli çocuklar için bireyselleştirilmiş okuma programının düzenlenmesi, bire bir öğretme sürecinde ve grup eğitiminde çocuğa uygun okuma materyalinin kullanılması ve uygulamada dikkat edilmesi gereken önemli özelliklerin açıklanmasıdır. Uygulama sürecinde işitme engelli çocuklar için önerilerde bulunularak alanda çalışan öğretmen ve uzmanların bireyselleştirilmiş okuma öğretimini Türkçe ders programlarına yerleştirmelerine destek olunacağı düşünülmektedir.


ABSTRACT
 This study aims to explain preparing individualized reading instruction; use of appropriate reading material in individual and group sessions; and important features of this approach/technique while teaching hearing impaired children. It is thought that suggestions related to practice would help/support integration of individualized reading instruction into Turkish lesson programme by teachers and specialists who work with hearing impaired children.
 


Bireyselleştirilmiş okuma eğitimi 1950'lerden bu yana birçok ülkede okuma-anlamanın geliştirilmesinde kullanılan etkili bir öğretim programıdır. Programın temelinde çocuğun okuma düzeyine uygun ve ilgilendiği metinlerin/kitapların kullanılması, kitap seçebilme, seçilen kitapları okuma isteği ve okuduğunu anlamaya ilişkin beceri ve stratejilerin gelişimi için yapılan etkinlikler bulunmaktadır.

Bireyselleştirilmiş okuma eğitiminde a) okumanın bir bütün olduğu, parçalara ayrılamayacağı, b) çocuğun çok sayıda farklı materyaller arasından okuyacağı materyali seçmesinin önemli olduğu, c) okuma gelişiminin çok iyi değerlendirilmesinin gerekliliği ve d) okuma becerilerinin edinilen okuma deneyimleri sonucunda gelişebileceği vurgulanmaktadır (Marlow, 2001; Schirmer, 2000; Dooley, 1996; Marlow, 1994).
 
Ülkemizde, Türkçe’nin fonetik bir dil olması nedeniyle okuma öğretilirken; başlangıç düzeyinde sözcüklerin, cümlelerin ve metinlerin çözümlenmesi çabuk olmakta, normal işiten çocuklar için sorun olmadığı düşünülmektedir. Okuduğunu anlamaya ilişkin stratejilerin öğretilmesinde çocukların bireysel farklılıklarından dolayı sorunlar olsa bile sınıflarda öğrenci sayısının fazla olması nedeniyle bireyselleştirilmiş okuma eğitimini uygulamak zor olabilmektedir. Çünkü bu eğitim çocuğun ilgisi, ihtiyaçları ve bireysel becerilerine göre düzenlenmektedir.
 
İşitme engelli çocukların okudukları metinlerin; önceden edindikleri bilgi ve deneyimlerine, söz dizimine ve sözcük dağarcığına uygun olmasının önemi bilinmektedir. Bunun yanı sıra, çözümleme ve anlamaya ilişkin beceri ve stratejilerin edinilmesinde çocukların bireysel farklılıkların önemi de tartışılmaktadır. (Schirmer ve arkadaşları, 2004; Schirmer, 2000; Kargın ve Akçamete, 1991). Okuma ve yazmanın öğretilmesi ve geliştirilmesinde çok önemli olan okuma metinleri ve bireysel farklılıklar grup eğitiminde önemsenmesine rağmen, yeterli olmamaktadır. Bu nedenle bireyselleştirilmiş okuma eğitimi işitme engelli çocukların okuma ve yazma gelişiminde etkili bir öğretim programıdır.
 
İşitme engelli çocuklarla çalışan öğretmen bireyselleştirilmiş okuma programını başlatmadan önce "Bireyselleştirilmiş okuma eğitimi nedir?” “Önemli özellikleri nelerdir?" "Çocukların okuduğu kitaplar nasıl seçilmeli ve kontrol edilmelidir?" "Bire bir okuma nasıl yapılmalıdır? Değerlendirme nasıl yapılmalıdır” “Bireyselleştirilmiş okuma eğitiminin avantajları ve dezavantajları nelerdir?” gibi soruların yanıtlarını düşünmelidir