Tiroid bezinin görevi nedir?

Tiroid bezi boynumuzun ön kısmında yerleşik, iki parçalı, küçük bir içsalgı bezidir. Salgıladığı hormon ile vücudumuzun çalışma hızını belirler. Ürettiği hormon azalırsa vücudumuzun çalışma hızı düşer, fazla hormon salgılarsa vücudumuzun çalışma hızı artar.

Guatr nedir?

Guatr (Goiter), tiroit bezinin büyümesidir. Normal troit bezinin ağırlığı 20-25 gm ve boyutları 20x25x50 mm'dir. Ele gelen her tiroit bezi guatr olarak değerlendirilemez ancak ultrasonografik ölçümle kesin tanı konmalıdır. Ultrasonografide tiroit bezinin derinlik çapı 25mm üzerine ise guatr tanısı konulabilir.

İnsan vücudunda normal iyot oranı olan %48'lik bir orandan az ya da %58'den fazla olması, tiroid bezlerinden salgılanan ve insanın DNA şifresini büyük ölçüde etkileyen tiroksin hormonunun çok fazla çalışması nedeniyle tiroid bezlerinin kontolsüz şekilde çalışması sonucunda büyümesi ile oluşan viral ve tehlikeli bir tiroid enfeksiyonudur. Diğer bir sebep de "A" vitamininin eksikliğinden kaynaklanabilir. Daha çok Afrika, Nikaragua, Rusya'nın Güneydoğu kısmı ve Türkiye'nin Güneydoğusu ile Küba, Kazakistan, Kırgızistan gibi ülkelerde bu hastalığa rastlanmaktadır. Türkiye'de ilk kez 1908 yılında şair Tevfik Fikret bu hastalığa yakalanmıştır. O günden bu zamana kadar bu hastalıkla mücadele başlatılmıştır. En son 1946 senesi Mayıs ayı içerisinde 47 çocuğun ölümüyle sonuçlanan guatr hastalığı erken teşhis sonrası yapılan 23 saat içerisinde yapılan bir operasyon sonrası iyileştirilmektedir.

Guatr Çeşitleri

Guatrın çeşitli sınıflaması vardır. Tiroit bezinin hormon üretme durumuna göre 3 ana sınıfa ayrılır:

Ötiroidi : hormonlar normal düzeylerdedir
Hipotiroidi : hormonlar azalmıştır
Hipertiroidi: hormonları yükselmiştir

Tiroit nodülü nedir?

Tiroit bezinde oluşan kitledir. Nodüller kistik, solid ve miks durumda olurlar. Kistik nodül içinde sadece sıvı, Solid nodüller hücrelerin büyümesi ve çoğalması, Miks nodüller ise içerisinde kistik ve solid bölümleri olan nodüllerdir.

Guatr belirtileri nelerdir ?

1- Hipotiroidi (Tiroid bezinin az çalışması); yorgunluk, halsizlik, uyuşukluk, uyku hali, konsantrasyon bozukluğu, sersemlik hissi, depresyon, saç dökülmesi, ciltte kuruma ve soğukluk hissi, kabızlık, kilo alma, göz kapakları ve bacaklarda şişlik, terlemede azalma, balmumu gibi cilt, soğuğa tahammülsüzlük, üşüme, ses kalınlaşması, ses kısılması, konuşmada ağırlaşma, reflekslerde azalma, tansiyon, kolesterol yüksekliği ve nabız düşüklüğü, adet düzensizliği, hamile kalmada zorluk, çocuklarda boy kısalığı ve gelişme geriliği gibi belirtilerle kendini gösterir.

2. Hipertiroidi (Tiroid bezinin çok çalışması) ise; sinirlilik, aşırı heyecan, duygusallık, kilo kaybı, terleme ve vücut sıcaklığında artma, ellerde titreme, nabız sayısında ve tansiyonda artış, cilt terleme ve nemlilik hissi, saç dökülmesi, sıcağa tahammülsüzlük, bağırsak hareketlerinde artma, adet düzensizliği, gözde canlı bakış, bazen tek gözde büyüme, bazen çift görme şeklinde ortaya çıkar.

Guatrın teşhisi nasıl konur?

Guatr teşhisi; muayene, kan testi (T3, T4, TSH hormonları tetkiki), tiroid ultrasonu veya sintigrafisi ile konur.

Guatrın tedavi yöntemleri nelerdir?

Tedavi yöntemleri; ilaç tedavisi, radyoaktif iyot tedavisi ve cerrahi tedavidir. Tedavi yöntemlerinden hangisi veya hangilerinin seçileceği hastadan hastaya değişir. En uygun tedavi şeklinin cerrah, endokrinolog, radyolog ve patologdan oluşan bir ekip tarafından planlanması ve takip edilmesi gerekir.