Başabaş Analizi : Kar planlamasının temel araçlarından biridir. İşletmenin değişik üretim düzeylerinde beklenen gelirleri, giderleri ve karları arasındaki ilişkiyi ortaya koyan analizdir.
Yararları
* Kar hedefine ulaşmada gerekli iş hacmini belirler. * Birim maliyetleri ve satış fiyatını belirler.
* En karlı mamul türünün seçilmesine yardımcı olur. * Asgari üretim kapasitesini belirler.
* Faaliyetlerin kontrolü, izlenen politikalar ve yönetim değerlendirilmesinde kullanılır.
* Giderlerin satış fiyatındaki değişmelerin kara geçiş noktasını ve toplam kara etkisini gösterir.
Doğrusal Başabaş Analizinin Varsayımları
* İşletmelerin giderleri, sabit ve değişken giderler olarak iki grupta toplanmaktadır.
* Sabit varlıklar( maddi duran varlıklar) çeşitli üretim düzeylerinde aynı kalmaktadır.
* Birim satış fiyatları değişmemektir. * Genel Fiyat düzeyi istikrarlıdır
* Birim değişken giderler bütün üretim düzeylerinde aynıdır. * İşletme politikaları sabittir.
* Her üretilen mal ve hizmet satılır.    * Üretim faktörlerinin verimliliği aynı kalır.
* Tek çeşit mal veya hizmet üretilmektedir.    * Geleceğin belirsizliği dikkate alınmaz.
Giderler Türleri
Sabit giderler : Üretim düzeyine bağlı olarak değişmeyen giderlerdir. Faiz giderleri, amortismanlar, sigorta ve vergiler ile yönetim maaşları işletmelerin sabit giderlerine örnek verilebilir.
Teknik Değer Kaybı : Sabit varlıklar, üretim sırasında aşınma ve yıpranma nedeniyle bir değer kaybına uğrarlar. Sabit varlıklar üretimde az da kullanılsalar havadaki su buharı, asit buharı vb. nedenlerle yıpranırlar ki bu da teknik değer kaybı olarak nitelendirilir.
Ekonomik Değer Kaybı : Sabit varlıklar, teknik değer kayıpları nedeniyle ekonomik değer kaybına uğrarlar. Teknik değer kayıpları yanında, teknolojinin hızlı gelişim gösterdiği alanlarda ( Örneğin bilgisayarlar, modern otomatik makinalar vb. alanlarda) teknolojik yeniliklerin ortaya çıkması eski teknolojiye olan talebi azaltacağı için demode kalan sabit varlıkların ekonomik değerleri azalır.
Amortismanlar : Sabit varlıkların aşınma ve yıpranma karşılığı olarak hesaplanan nakit çıkışı gerektirmeyen giderlerdir.
Değişken Giderler : En önemli değişken gider kalemleri, hammadde, direkt işçilikte işletme malzemesi ve yardımcı madde gibi materyaldir.
Not : Başabaş analizinde ve çalışma kaldıracı analizinde yararlanılan temel tablo, gelir tablosudur.

Başabaş Noktasının Hesaplanması
a-) Grafik Yöntemi   


b-) Matematiksel Yöntem
Formül  Başabaş Noktasındaki Üretim Miktarı (Q) = Toplam Sabit Giderler   
Birim Satış Fiyatı – Birim Değişken Gider


Formül  Başabaş Satış Tutarı = Toplam Sabit Giderler
1- Toplam Değişken Giderler
Toplam Satışlar

Kârın istenilen bir düzeyde olması istendiğinde başa baş üretim
Formül  = Fiyat + Kâr / Bir.Sat.Fiy. – Bir.Değ.Gid.

Doğrusal Olmayan Başabaş Analizi



* Faaliyet (Çalışma) Kaldıracı : Sabit giderler ile değişir giderler arasında ilişki kurarak sabit giderlerin nereye kadar kabul edilebileceğini araştıran bir analiz tekniğidir. İşletme giderleri arasında sabit giderleri yüksekse işletmenin satışlarında ufak bir değişiklik kar üzerinde çok büyük oranda değişiklik yaratır buna “kaldıraç etkisi” denir. Sermaye Yoğun Sektörler :Sabit varlıklara daha fazla yatırımı gerektiren sektörlere sermaye yoğun sektörler denir. Emek Yoğun İşletmeler : Sabit giderleri düşük olan işletmeler ise sabit yatırımları az ,üretimi daha çok emek gücüne dayalı olan işletmelerdir. Bu tür işletmelere emek yoğun işletmeler denilir.
Formül  Faaliyet (çalışma) Kaldıraç Derecesi : Satışlar – Değişir Giderler
Faiz V.Ö.Kâr
* Finansal Kaldıraç Derecesi : İşletmenin belirli bir dönemde borçlandığı varsayımıyla, borçların karlılığı ne ölçüde etkilediğini ortaya koymak için yapılan analiz tekniğidir. Hisse başına kardaki artışın toplam kardaki artıştan daha yüksek oranda gerçekleşmesine finansal kaldıraç etkisi denir.
Formül  Finansal Kaldıraç Derecesi : Faiz Vergi Öncesi Kâr (FVÖK)
FVÖK – Faiz – Kâr Payı
1 – Vergi Oranı
Birleşik Kaldıraç Analizi
Birleşik kaldıraç (BKD), faaliyet kaldıracı (FKD) ile finansal kaldıraç (FiKD ) çarpımına eşittir.
Not: Faaliyet kaldıracı “Çalışma Kaldıracı” olarak da ifade edilir.
Formül  BKD = FKD x FiKD
Açık bir şekilde ifade edilirse bu eşitlik;
Formül  Birleşik Kaldıraç Derecesi (BKD)   =   Hisse Başına Kardaki Yüzde Değişim
Satışlardaki Yüzde Değişim