Soru:
1- Ezan ile Kaamet arasında nafile namaz kılmanın hükmü nedir ?
2- Bu Hüküm Akşam namazı için de geçerli midir ?

Ezan ile kamet arasında namaz kılınacağı tüm fakihler tarafından tasdik edilmiştir. Ama Akşam namazı evvelindeki namaz ihtilaflıdır. Bu hususta kaynaklarda şunları buldum:

İLGİLİ HADİSLER:

1- İmam Buhari Abdullah b. Mugaffel el Muzeni(R) anh den O da Rasulullahdan rivayet eder ki: “Her iki ezan arasında kılmak isteyen için bir namaz vardır.” [1]
2- İmam Buhari der ki: Enes b. Malik (R) şöyle demiştir: “Muezzin ezan okuduğu vakit, Peygamber, sahabilerden bir takım insanlar acele ile direklere doğru namaz kılarlardı. Nihayet Rasulullah@ çıktığı zaman onları öyle akşam namazının farzından evvel iki rekat kılıyor halde bulurdu. Halbuki ezan ile kaamet arası (çok) bir şey yoktu.” [2]
3- İmam Buhari der ki: Abdullah ibn Muğaffel demiştir ki: “Her iki ezan arasında bir namaz vardır.” Bunu üç defa tekrar etti üçüncüsünde “isteyen için” sözünü ilave etti. [3]
4- Muhammed b. Fudayl, Muhtar b Fulful’den rivayet etti. Demiş ki: Enes b. Malik’e ikindiden sonra nafile namaz kılmanın hükmünü sordum. Enes: “Ömer ikindiden sonra namaz kılanların ellerine vururdu. Biz Peygamber@ devrinde güneş kavuştuktan sonra akşam namazından evvel iki rekat nafile kılardık” cevabını verdi. Kendisine: “Bu iki rekatı Rasulullah da kılar mıydı? Diye sordum; Enes: “Bizi kılarken görür fakat bunları bize emir yada yada nehyetmezdi” dedi... [4]
5- İbn Suheyb, Enes b. Malik’den naklen rivayet etti Enes şöyle demiş: “Medinede bulunuyorduk. Muezzin akşam namazı için ezan okudu mu ashab direklerin yanına koşar, ikişer rekat namaz kılardı. Hatta bazan yabancı bir mescide girer de -nafile namaz kılanların çokluğundan- farz kılınmış zannederdi. [5]

1 nolu hadiste geçen iki ezan lafzı ezan ile kamet demektir. Zahirine bakılarak gerçekten iki vakit ezanı denemez çünkü iki ezan arasında namaz farzdır, Rasul@ dileyene kaydını kullanmıştır ki bu muhayyerlik bildirir lakin farzlarda muhayyerlik yoktur.
Bu hususta İbn Cevzi der ki: “Bu hadisin (5 nolu hadis hakkında) faidesi şudur ki: Namaz için okunan ezan o namazdan başka her fiile manidir zannedilebilir. İşte bu Hadis ezanla kaamet arasında nafile kılmanın caiz olduğunu beyan eder”

SONUÇ
1- Ezanla Kamet arasında namaz kılmak caizdir. Akşam namazında da hüküm aynıdır. Nihayetinde bu takrirî bir sünnettir.
2- Hanefi fukahası ezanla kamet arasının ne kadar ayrılacağı hususunda ihtilaf halindedir. Timurtaşi’ye göre, Muezzin iki yada dört rekat namaz kılacak kadar yada sofraya oturan kişi yiyip içene kadar bekler. Bazıları “Muezzin on ayet okuyacak kadar oturur; sonra ikamet getirir, demişlerdir. Tahavi şerhinde “Ezanla Kamet arası iki rekat kılacak ve her rekatta on ayet okuyacak kadar ayrılır. Muezzin cemaati bekler. Yalnız İmam Ebu Hanifeye göre akşam namazında beklemek yoktur. Çünkü akşam namazını geciktirmek mekruhtur. Ona göre ezan ile kamet arasını ayırmak bir anlık sukuttur. Bazıları bu bir anlık sukutu üç kısa ayet yada bir uzun ayet okuyacak kadar diye tahdid etmişlerdir.
Sukutun üç adım atacak kadar olduğu da beyan edilmiştir. İmam Muhammed ile İmam Ebu Yusuf’a göre ezanla kamet arası Cuma günü hatib’in iki hutbe arasında oturduğu kadar hafif bir celse ile ayrılır.
3- İmam Şafiiye göre akşam namazı ezanı ile kaameti arasında azıcık oturmak yada sukut etmek yada bunlara benzer bir şey yapmak mustahabtır. Hidaye’de İmam Şafiiden nakledildiğine göre sair namazlarda olduğu gibi, akşam namazında dahi ezanla kamet arasını iki rekat nafile ile arasını ayırmak mustahabtır. Ayni bu iddianın söz götürdüğünü bildirmiştir.
4- İmam Ahmed b Hanbel’e ve İshak’a göre diğer namazlarda olduğu gibi akşam namazında da iki rekat nafile kılınarak ezanla kaametin arası ayrılır. [6]