Sağlıklı kilo kaybı ve kaliteli yaşam için egzersize ihtiyaç olduğunu söyleriz. Ancak bazen egzersiz yağları eritmez, hatta kilo almanıza bile sebep olabilir. Uzun yıllardan beri duyarsınız; “Kilo vermek istiyorsanız spor salonuna gidin” diye. Peki fiziksel aktivite sağlık için bu kadar önemliyken, neden bazen kilo almamıza neden olur? Büyük ihtimalle beyninizde ‘acıya karşılık ödül sistemi’ çalışıyordur. Bazılarımız, dengeli beslenmediği için egzersiz sonrası acıkır ya da kendimizi ödüllendirmek istediğimiz için yeriz. Böylece bazen spor salonuna gittikten sonra daha fazla gıda tüketiriz.

Kilo vermek için egzersizin gerekli olduğu inanışı, oldukça yeni. 1960’lardan yoğun spor programlarının düzenli yapılması pek önerilmiyordu, özellikle yaşlı insanlar için. Bugünse uzmanlar en yaşlı hastalarını bile egzersiz yapmaları için teşvik ediyor. Düzenli olarak spor yapanlar, birçok hastalık özellikle de kalple ilgili olanlara yakalanma risklerini azaltıyor. Kanser ve şekere yakalanma riskleri de düşüyor. Obeziteyle ilgili çalışmalarda, kilo vermede egzersizin rolünün abartıldığı görülmüş. Yani egzersizi sadece kilo vermek amacıyla kullanmak aslında egzersizin diğer faydalarının yanında biraz hafif kalıyor.

Hata 1
Harcadığından fazla kalori almakEgzersizin kalori yaktığı tabii ki doğru ve gerekli ama, spor yaparken harcadığınız enerji açlığı tetikleyebilir. Bu yüzden egzersize gitmeden bir saat önce karbonhidrat ve protein içeren küçük bir öğün size yardımcı olur. Konuyla ilgili ABD’de yapılan bir araştırmada oldukça ilginç sonuçlar çıkmış. “Günde bir saat koşuyorum ama hiç kilo vermiyorum” diyenlere uzmanlar sormuş: “Koştuktan sonra ne yapıyorsunuz?” Ve birkaç kişinin kek, çörek yemek için kahve dükkanında mola verdiği ortaya çıkmış. Oysa yürüyerek sadece 200 ya da 300 kalori yaktınız, bunu da yediğiniz kekin, çöreğin yarısıyla geri aldınız üstelik kalan bölüm yine yağ olarak depolandı.

Hata 2
KARBONHiDRAT VE PROTEiN DENGESi OLMAYAN BESLENME
2001 yılında Columbia Üniversitesi tarafından yapılan ve ‘Obezite Araştırma’ dergisinde yayımlanan hesaplamalara göre, bir kilo kas, gün içerisinde dinlenen bir bedende yaklaşık 1 kilogram yağın üç katı kadar enerji harcar. Bu yüzden kas kütlenizi artırmadan metabolizmanızı hızlandıramaz ve yağ yakımını artıramazsınız. Uzman kontrolünde kas çalışmaktan korkmayın ama mutlaka kas artırmaya yönelik ve yağ yakmayı da destekleyen bir beslenme programı içinde olun.

Amaç enerji harcamak olmamalı
Bütün bunlar zor egzersizleri 30 yılı aşkın süredir neden yaptığımızı açıklamaya yardımcı oluyor. Pilates, yoga, sahilde yürüyüşler, detoks kampları henüz herkesi zayıf yapamadı. Egzersiz yaptıktan sonra, keklerdeki, çöreklerdeki ya da ‘spor‘ içeceklerindeki kaloriler için can atarsanız maalesef daha fazla yemek yersiniz. Ve egzersizden beklediğiniz verimi alamazsınız. Bir şişe şekerli limonata veya sporcu içeceği 100-120 kalori içerir. Yaz sıcağında 20 dakikalık koşudan sonra susadıysanız, bir şişeyi hızlıca 20 saniye içinde içmek çok kolaydır. Ancak giden kaloriyle gelen kalori büyük ihtimalle birbirini karşılayacak. Kilo verme açısındansa koltuğa uzanmaktan çok daha iyi bir şey yapmış olursunuz. Eğer doğa bizi, egzersizle beraber kilo vermeye programlamamışsa, ne yapmaya programladı?

Peki egzersiz hiçbir işe yaramıyor mu? Tabii ki yarıyor, birçok işlevi var. Kalp sağlığını geliştirmek ve kalp krizini önlemeye yardımcı olmakla beraber, egzersiz zihin sağlığını ve iletişim becerilerini geliştirdiğini de biliyoruz. ‘Nöroloji’ dergisinin haziran sayısında yayımlanan bir çalışma, haftada en az bir kez egzersiz yapan yaşlıların iletişim işlevlerini, egzersizi daha az yapan insanlara göre yüzde 30 daha fazla koruyabildikleri bulunmuş. Alberta Üniversitesi’ndeki bir başka çalışmada, haftada dört gün spor yapan ve şiddetli sırt ağrısı çeken insanların, haftada 2-3 kez egzersiz yapanlara göre yüzde 36 daha az ağrı çektikleri saptanmış. Egzersiz hayat tarzı olarak benimsendiğinde birçok faydası var ama sadece kalori yakmak olarak görülürse “Nasılsa kalori yaktım şimdi bu keki yiyebilirim” tuzağına düşebilirsimiz. Aman dikkat!