Varoluşu gerektiği gibi ve gerektiği kadar bilinmesinde gerekli en önemli hususlardan birisi; basite indirgenemez kompleks sistemlerin, bu sistemlerin oluşturduğu bütünselliklerin ve bu bütünselliklerin meydana getirdiği kurgusallıkların ne olduğu ya da ne olmadığıdır.
 Basite indirgenemez kompleks sistemler derken bu sistemleri meydana getiren parçaların birden fazla olduğunu, amaca yönelik olarak yerli yerinde ve eksiksiz oluştuğunu, parçalardan herhangi birinin eksikliği, bozukluğu ya da yer değişiminin öngörülen amaca ulaşmayı zorlaştırdığı ya da imkânsız hâle getirdiğini anlatmaya çalışıyoruz.
 Basite indirgenemez kompleks sistemlerin bütünselliği ise birden fazla kompleks sistemlerin bir amaca yönelik olarak bir araya gelmesini ifade eder.
 Fakat oluşan basite indirgenemez kompleks sistemlerin bütünselliği amaca uygun olarak oluşsa bile devamlılığına yetmeyebilir. Devamlılığın sağlanması için başka basite indirgenemez sistemler ve bu sistemlerin oluşturduğu bütünsellikler devreye girmek zorunda kalabilir.
 Basite indirgenemez kompleks sistemlerin bütünselliğindeki oluşumların aynı amaca yönelik olarak bir araya gelmesi ise basite indirgenemez kompleks sistemlerin bütünsel kurgusunu oluşturur. Canlı bedenleri bu kurgunun en güzel ve çarpıcı örnekleridir.
 Yeri ve zamanı geldiğinde uzun uzun bahsedeceğimiz canlı vücutları ister tek hücreli, ister çok hücreli olsun hepsi de basite indirgenemez kompleks sistemlerin bütünsel kurgusundaki oluşumlardır.
 Kimi materyalist düşünür bu büyük gerçeğin farkındadır. Farkındadır ama genelde materyalist kimlikleri bilimsel kimliklerinin önündedir. Aklı, mantığı ve bilimsel ahlakı unutmuşlardır.
 Harvard Üniversitesi'nden ünlü bir genetikçi ve aynı zamanda önde gelen bir evrim teorisi taraftarı olan Richard Lewontin, önce materyalist, sonra bilim adamı olduğunu şöyle itiraf etmektedir:
 -Bizim materyalizme bir inancımız var. Önceden kabul edilmiş, doğru varsayılmış birinci derecede bir inançtır bu.
 Bizi dünyaya materyalist bir açıklama getirmeye zorlayan şey, bilimin yöntemleri ve kuralları değildir. Aksine, materyalizme olan bu birinci derecede bağlılığımız nedeniyle, dünyaya materyalist bir açıklama getiren araştırma yöntemlerini ve kavramlarını kurguluyoruz.
 Materyalizm mutlak doğru olduğuna göre de, İlahi bir açıklamanın sahneye girmesine asla izin veremeyiz.
 Bir başka materyalist evrimci ise materyalist felsefenin düştüğü içinden çıkılmaz zorluklar karşısında şu sözleri söylemekten çekinmemiştir.
 -Bir var edicinin varlığını inanmaktansa imkânsız kere imkânsızı kabul etmek bizim için daha kolaydır.
 Materyalizm ve uzantısı teori taraftarlarının kendilerini nasıl bir taassubun zindanlarına hapsettiklerini hiç bir şey bu cümleler kadar güzel ifade edemez.