Alternatif Akım ( AC ) : Yönü ve şiddeti sürekli olarak değişen akıma alternatif akım denir.
Alternatif akım elde etmeye yarayan düzeneklere Alternatör veya Alternatif Akım Jeneratörü denir.
Mekanik , ısı , kimyasal yada nükleer enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren sistemlere elektrik santralleri denir.
Hidroelektrik Santraller
Su gücünden yararlanarak çalıştırılan elektrik santralleridir. Barajlarda toplanan suda potansiyel enerji depo edilir. Yüksek bir yerden düşürülen yada akıtılan su Kinetik enerji kazanır. Bu su yüksekten akıtıldığında su türbinine çarparak enerjisini mekanik enerji olarak çarklara aktarır. Çarklar santralin üretecinin rotorunu döndürür. Rotor bir mıknatısın kutupları arasında döner. Rotorun bağlı olduğu jeneratörde alternatif akım üretilir. Bu santrallerin çevreye önemli bir zararları yoktur. Hidroelektrik santrallerde enerji dönüşüm sırası şöyledir :
Potansiyel Enerji—Kinetik enerji – Mekanik Enerji -- Elektrik Enerjisi
Termik Santraller
Elektrik enerjisi elde edebilmek için kömür , gaz petrol gibi yakıtların ısıya dönüştürülmesi ile çalışan santrallerdir.Burada su kaynatılarak buhar elde edilir. Yüksek basınçlı buhar , buhar türbinlerine gönderilerek türbinin döndürülmesi sağlanır. Dönen bu türbin jeneratörün elektrik enerjisi üretmesini sağlar. Bu santraller yeşil alanlara zararlıdır, ormanları yok eder.Termik santrallerde enerji dönüşüm sırası şöyledir :
Kimyasal Enerji – Isı Enerjisi—Mekanik Enerji—Elektrik Enerjisi
Nükleer Enerji Santralleri
Nükleer enerji santralleri de bir çeşit termik santraldir. Farkı ise kullanılan yakıtlardır.
Atom çekirdeği proton ve nötronlardan oluşmuştur. Bu parçacıklar Çekirdekte E = m. c2 enerjisi ile birbirine bağlanmıştır. Çekirdek parçalanması veya birleşmesi sırasında bir miktar kütle enerjiye dönüşür.
E = m. c2 E=enerji m=kütle c = ışık hızı = 3.108 m /s
Örnek : 0,001 gram madde tamamen enerjiye dönüşürse ne kadar enerji açığa çıkar. (c = 3.108 m/s )
Çözüm :
m= 0,001 g = 0,000001kg c =3.108 m/s E = ?
E = m. c2 = 0,000001 . (3.108 )2 = 10-6 . 9. 1016 = 9.1010 Joule
Işık Yılı = ışığın bir yılda aldığı yoldur. ve bir uzunluk birimidir.
Işık Yılı = 365. 24. 60. 60. 3. 108 @ 9 460 800 000 000 000 metre @ 9,5 trilyon Km
Örnek : ışık güneşten yeryüzüne ne kadar sürede gelir. ( Güneş –yer uaklığ yaklaşık 150 milyon km )
Çözüm : t = 150000000 / 300000 = 500 saniye = yaklaşık 8,3 dakika
Nükleer Enerji : Atom çekirdeklerinin parçalanması yada birleştirilmesi ile açığa çıkan enerjiye nükleer enerji denir.
Nükleer enerji Nükleer santrallerde elektrik enerjisine çevrilir. Nükleer santrallerde enerji dönüşüm sırası şöyledir.
Nükleer Enerji—Isı Enerjisi—Mekanik Enerji—Elektrik Enerjisi
Fisyon ( Parçalanma ) : Büyük yada ağır çekirdeklerin Nötronlarla bombardıman edilerek daha küçük çekirdeklere ayrılmasına Fisyon yada Çekirdek Bölünmesi denir. Örneğin Atom bombası
Füzyon (Birleşme ) : İki hafif çekirdeğin birleşerek daha ağır bir çekirdek oluşturmasına Füzyon yada Çekirdek kaynaşması denir. Örneğin Hidrojen bombası
Füzyon olayını kontrol etmek zordur. Füzyon olayının başlaması için gereken yüksek sıcaklık ve basınç atom bombası ile sağlanır. Füzyon olayının düşük sıcaklıkta ( Soğuk Füzyon ) gerçekleşmesi için çalışmalar sürüyor.
Maddelerin çok yüksek sıcaklıktaki haline Plazma denir. Güneş ve yıldızlar Plazma halindedir.
Nükleer santrallerde çekirdek tepkimelerinin gerçekleştiği kısma Reaktör denir.
Kararsız çekirdeklerin kararlı hale gelebilmek için kendiliğinden ışınlar yayması olayına Radyoaktiflik veya Radyoaktif Bozunma denir.