Zekâ geriliği olan çocuklarda ve duygusal problemi olan çocuklarda her türlü dil
bozuklukları daha sık görülmektedir. Yaygın olarak da “Gecikmiş Dil” görülmektedir. Zekâ
geriliğinden kaynaklanan algılama bozukluklarından dolayı dili diğer çocuklara nazaran daha
geç öğrenirler, telaffuzda zorlanırlar ve anlatmak istediklerini ifade edemezler.
Altı yaşına gelen çocuklar artık bir eğitim alabilecek zihinsel gelişim düzeyine
gelirler. Öğrenme bozukluğu olan çocuklarda ise henüz bu hazırlık söz konusu değildir.
Disleksi olarak adlandırılan öğrenme bozukluğunda çocuklar, öğrenmeye yardım eden
zihinsel organizasyon bakımından yeterli değildir. Dislekside konuşmada bir engel olmadığı
halde sesli ve sessiz okumada ve anlamada görülen bir bozukluk söz konusudur. Zekâsı,
görmesi, işitmesi yeterli olmasına rağmen okuma öğreniminde başarısızdırlar. Bu durum
merkezi sinir sistemindeki bir bozukluktan kaynaklanır. En belirgin özelliği harflerin ve
kelimelerin karıştırılması ve tersten algılanmasıdır. Disleksili çocuklarda sık karşılaşılan
özellikler; b ve d, p ve q harflerini, 6 ve 9 sayılarını ters algılama, “ne” yi “en”, 3’ü E,32 yi
23 olarak algılama, okurken kelimeleri atlama, yön ve zaman kavramlarında zorlanma,
gecikmiş ya da yetersiz konuşma, konuşurken anlama en uygun kelimeyi seçmede zorluk,
okunmayan el yazısı sıralanabilir. Duygusal problemi olan çocuklar daha çok bir tepki olarak
konuşmamayı ya da ilgi çekmek için farklı, eksik, hatalı konuşmayı seçerler. Ebeveyn
yokluğu, kötü muamele, yetersiz ilgi, yaşıtlarından kabul görmeme gibi birçok duygusal
problem çocukta başta gecikmiş dil olmak üzere birçok dil problemine neden olabilir