Spor ilaçları... Bu kelimeyi ilk kez duysam herhalde ne kastedilmek istenildiğini anlayamazdım. Kanser ilaçları demek gibi bir şey bu. Spor yapmak ilaç kullanmayı mı gerektiriyor? Ya da spor yapmak hangi rahatsızlıklara neden oluyor da ilaç kullanmak gerekiyormuş? Herhalde bu lafla spor yaparken meydana gelebilecek rahatsızlıkların tedavisi ya da önlenmesinde kullanılan ilaçlar kastediliyor derdim.

Ama bugün bu lafları diyecek safdillikte değilim, çünkü spor dünyasını kirleten sporcu ruhunu zedelemiş insanlar gördüm, ya da sporsun “s”sini bilmeyen adamlara iğne satmaya çalışan, sözde çalıştırıcılar (antrenörler) gördüm. Aynı zamanda her türlü beslenme desteğine ilaç adını veren insanlar da gördüm. Sanırım spor ilaçları kelimesinin tanımındaki belirsizliği gidermek için bir yazı yazarak insanlara yardımcı olabilirim diyerek bu yazıya başladım.

Öncelikle bilmemiz gereken bugün ülkemizde sporda kullanılan “ilaç” deyimi iki şeyi ifade ettiğidir. Bunlardan ilki “dopingler ve steroidler” çünkü doping ve steroidlerin neredeyse tamamı ilaç olarak piyasaya sürülmektedir ve sporda da bu şekilde adlandırmaları doğru. Çünkü ilaç bilgisi (farmakoloji) açısından ilaç kabul edilen bu maddeler doğada bulunmazlar. Doğal bitkilerin kombinasyonuyla elde edilebilen birkaçının dışında çoğu kimyasaldır.

Dopingler sporcuların fiziksel verimini doğal olmayan yolla arttırırlar. Ayrıca bazı dopingler vücutta fiziksel verimliliği arttıran sistemleri uyararak iş görürler. Eğer “spor ilaçları” derken kastettiğiniz dopinglerse, bu sözcükleri doğru kullanıyorsunuz demektir.

Bir de spora yabancı kimselerin kullandığı “ilaç” lafı vardır ki aslında doping ve steroid olmayan ve sporcular tarafından kullanılmasında sakınca bulunmayan, yasal “beslenme destekleri” kastedilmektedir. Tabii ki bu ürünlere ilaç demek hatalı bir kullanımdır çünkü beslenme destekleri için “ilaç” kelimesi yanıltıcı bir tanım oluyor.
Dopingler (steroidler) genellikle iğneyle kullanılır. Tablet, hap halinde olanları da vardır ancak bunlar iğneyle enjeksiyon edilen formlarına kıyasla karaciğere çok daha fazla zarar verirler.

Aslında ilaç kelimesi: "Bir hastalığı iyi etmek veya önlemek için türlü yollarla kullanılan madde, em, deva." (TDK) Anlamına gelmektedir, bu anlamıyla kullanıldığında her türlü şey “ilaç” olarak kabul edilebilir. Yani en basit bir besin bile ilaç olarak kullanılıyorsa, evet o ilaçtır. Ya da örneğin eklemlere yararlı bir beslenme desteği ilaç niyetine kullanıyorsa ilaçtır. Ancak sporcuların daha dengeli beslenebilmek ve performanslarını geliştirmek için hiç bir rahatsızlıkları olmadığı halde kullandıkları beslenme destekleri “ilaç” değildir, yine de gerekirse bu ürünler ilaç olarak kullanılabilir ancak bu farmakolojik anlamda ilaç tanımına uydukları anlamına gelmez. Eğer beslenme desteği doğal ürünlere “ilaç” diyorsanız bu söylediğinizle dopingleri de kastetmiş olabileceğinizi bilin. Halbuki doping ve besin desteği arasında dağlar kadar fark vardır.

Ek (supplement) besinler; toz, sıvı ve hap halinde satılırlar. Hap şeklinde olan beslenme destekleri en çok çeşidi bulunan biçimdir. Hap şeklinde olan beslenme destekleri, hap şeklinde olan steroidlerle karıştırılmamalıdır. Daha da önemlisi hap şeklinde olan anabolik steroidler ek besin sanılarak kullanılmamalıdır!

Bilinçli yapılan spor ilaç görevi görerek vücudunuzu hastalıklardan korumanıza yardımcı olur. İlacınız spor olsun, sporunuz ilaçlı olmasın..

Resime bayıldım.
Sporcular için bu bahsedilen şey gereksiz diye düşünüyorum.
Teşekkürler.