GİRİŞ Sosyal bir varlık olan insan, doğduğu andan başlayarak ölene kadar bu toplum içinde yaşamak zorundadır. Toplum halinde yaşamanın kendisi için vazgeçilmez olduğunun bilincine varan ve düşünme yeteneğinin geliştiği andan başlayarak, insanoğlu günümüze dek, toplumun yapısı ve çeşitli sorunlarla ilgilenmiştir. İlkçağlardan günümüze dek toplum, devlet, iktidar, kişi hak ve özgürlükleri ve eşitlik kavramları ve bunların insanlar ve toplumlar için yarattığı sorunlar güncelliğini korumaktadır. Bu sorunları bugün de çözümler aranmaktadır. Tarih boyunca bu sorunlara eğilen ve çözümler getiren ve kavramları açıklayan düşünürler arasında Platon yer almaktadır. Platon benimsediği değerler açısından sonuca ve çözüme ulaşmaya çalışmıştır. Bu görüşlerin ve düşünce sistemlerinin toplum düzeni, devlet yapısı, kişiler açısından, kişilerin toplum içindeki yeri ve önemi, hakları ve yetkileri önemlidir. Bu ödevimde, Platon‘un siyasal düşüncesiyle ilgili tarihsel gelişmeyi ana hatlarıyla ve belli düşünce sistemlerini anlatmaya çalıştım. BİRİNCİ BÖLÜM PLATON ‘ UN YAŞAM SERÜVENİ I.PLATON ‘UN HAYATI Soylu bir aileye mensup olan Platon, M.Ö. 427 yılında Atinada doğmuş ve iyi bir eğitim görmüştür. Ailesi Atinanın en eski ve soylu ailelerindendir. Babası yönünden Kral Kadros, annesi yönünden ünlü yasa koyucu solan ile ilintisi vardır. Ayrıca devrin ileri gelen devlet adamlarından Kritlas ile Kharmides yakın akrabaları idi. Platon soyu ve çevresi bakımından tam bir aristokrattır. Çok iyi bir eğitim sürecinden geçen Platon, müzik ve cimnastik eğitimi yanında edebiyat ve tiyatro üzerine de eğitim almıştır. Hatta tiyatro ve edebiyat alanlarında birçok eser verdiği ancak sonra bunları beğenmeyip yaktığı söylenegelmiştir. “Platonun ilk hocalarından biri Heraklitçi Kratylastur. Bundan dolayı da Platon genç yaşında eski felsefe akımlarından birini tanımış oluyordu. Öğretimi sırasında Parmenidesin yapıtlarında okuduğu varsayılmaktadır” . Bazı diyaloglarından Anaksagorası da tanıdığı anlaşılmaktadır. Felsefe ile tanışmazken ilgilenmiştir. Fakat yirmi yaşında Sokratesin öğrencisi olmak, kuşkusuz Platonun yaşamında dönüm noktasıdır 20 yaşında Sokratesle karşılaşınca felsefeye yönelmiş ve hocasının ölümüne kadar (M.Ö. 399) sekiz yıl boyunca öğrencisi olmuştur; hocası ölünce, diğer öğrencilerle birlikte Megara ya gitmiş ama burada uzun süre kalmayarak önce Mısıra, oradan da Pythagorasçıların etkili oldukları Sicilya ve Güney İtalyaya geçmiştir. Bir ara korsanların eline düşmüş, fidye vererek kurtulduktan sonra, kırk yaşlarında Atinaya dönmüştür. Atinada Akademiyi kurarak dersler vermeye başlayan Platon, M.Ö. 347 yılında 81 yaşındayken ölmüştür. “Platon’un öncülük yaptığı düşüncelerden biri ise idealizmdir. İdealar kuramı ile birlikte anılan Platon, “idealizmin babası” olarak da ifade edilir. Kendisinden sonraki dönemlerde daha da geliştirilecek olan idealist düşüncenin temellerini atmıştır” . Temeller Sisteminde, Sofistlerin Yunan toplumu üzerindeki olumsuz etkileriyle savaşmaya çalışmış olan Platon, işe öncelikle bilgi konusuyla başlamış ve mutlak ve kesin bir bilginin var olduğu konusunda tümüyle dogmatist bir tavır sergilemiştir. Ona göre, değişen hiçbir şekilde bilinemeyeceği için, insan zihninden bağımsız olan, değişmez bir varlık olmalıdır. Mutlak ve kesin bir bilgiye erişmek ve bu bilgiyi başkalarına aktarmak durumundaysak eğer, Platona göre, “Dünyada sabit, kalıcı ve değişmez olan birtakım varlıklar olmalıdır. O bu değişmez, sabit ve kalıcı varlıklara İdealar adını verir” . Öyleyse, Platona göre, bilgi tikel olanın ve değişenin beş duyu yoluyla kazanılmış empirik bilgisi değil de, değişmez ve tümel olanın akıl yoluyla kazanılan ezeli-ebedi bilgisidir. II. PLATON ‘UN ESERLERİ Platonun yapıtlarının hemen tamamına sahibiz. Yalnız bu yapıtlar arasında doğrudan Platonun yapıtları dil, deyiş ve içerik yönünden incelenmiş ve inandırıcı bazı sonuçlara da ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlara bakılarak, Platonun yapıtlarını dört kümede ele alabiliriz. Küme Platonun Gençlik Yapıtları: Bu yapıtlarında Platon tümüyle Sokrates’in öğrencisidir. Platonun düşünce yönünden açık seçik Sokrates’e bağlı olduğu gençlik dönemi eserlerinin bir özelliği, özellikle ahlakla ilgili konuları ele almasıdır. Başka bir özelliği ise izlediği metotlardır. Bu eserlerinde Sokrates’in metodu kullanılır. Platonun gençlik eserlerinin başına Apologia (savunma) ve Kriton diyaloglarını koyabiliriz.

Teşekkürler