Latife Hanım'ın sır mektubu:
Atatürk'ün ölüm haberini nasıl aldı, neler hissetti?

''Reiscumhur General İsmet İnönü/Ankara

Çok aziz ve muhterem Şefim,

Bu sabah, aylardan beri yattığım bir hastahane odasında, mutad
üzere gelen gazeteleri görünce beynimden vurulmuşa döndüm.


Türk milletinin Ulu
Önderi Mustafa Kemal Atatürk, İzmir'de bir genç kızla tanıştı ve
evlendi. 2 yıl, 6 ay, 4 gün birlikte yaşadılar. 25 Ağustos 1925 günü,
Latife Hanım ''Latife Gazi Mustafa Kemal'' olarak çıktığı İzmir'e
tekrar ''Latife Uşaklıgil'' olarak döndü.

10 Kasım 1938'de Atatürk saat 9'u 5 geçe hayata gözlerini
yumarken, 2.5 yıllık hayat arkadaşı Latife Hanım'ın göğsüne de adeta
bir hançer saplandı. Latife Hanım'ın o günkü duygularını satır satır
anlatan bir mektup, Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan
''Cumhurbaşkanlığı Tarihi'' adlı kitapta gözler önüne serildi.

Latife Hanım'ın Atatürk'ün ölümünün ardından 11 Kasım 1938 günü
Bern'deki bir hastane odasından Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye yazdığı
orijinal mektubun tam metni şöyle:

''Reiscumhur General İsmet İnönü/Ankara
Çok aziz ve muhterem Şefim,
Bu sabah, aylardan beri yattığım bir hastahane odasında, mutad
üzere gelen gazeteleri görünce beynimden vurulmuşa döndüm.
On üç senedir çektiğim azabı bütün vicdanıyla tartmış, beni her
suretle korumuş olan zatı devletinizin, bu büyük felaketle ne kadar
sarsıldığımı tahmin buyuracağına eminim.

Şu anda, beni, millet ve memleket adına müteselli eden, O'nun
taşıdığı ağır mesuliyetin sizin omuzlarınıza yüklenmiş olmasıdır.
Size ne derin bir samimiyetle hitabettiğimi bilirsiniz.

Bütün merbutiyetimle daima muvaffakiyet, sıhhat ve uzun ömür
dilerken, bu kanatları kırık ve hasta kızınızı şefkat ve himayenizden
mahrum etmemenizi rica eder, mübarek ellerinizden öperim.

Latife...
Adres: F. Sadık
Lindenhofspital
Bern-Suisse''

-İSMAİL HAKKI'NIN KALEMİNDEN LATİFE HANIM-

Kitaba göre, Mustafa Kemal Paşa ile Latife Hanım'ın 29 Ocak 1923
günü yapılan nikah töreninde bulunanlardan Muhafız Takım Komutanı
İsmail Hakkı şunları anlatıyor:
''Latife Hanım, Uşakizadelerden Muammer Bey'in kızıydı. Nikahları,
İzmir'de babasının evinde kıyıldı. Ben de nikahta vardım. Kendilerini
ilk tebrik eden, ben oldum. Latife Hanım, kültürlü, birkaç yabancı dil
bilen bir kadındı.

(O dönemde eski bir gelenek olarak) törende nikahlanacaklar
bulunmazdı. Onların yerine seçtikleri vekiller ile şahitler bulunurdu.
Atatürk ve Latife Hanım, vekil tayinine lüzum görmemişler, bir yenilik
olmak üzere, törende bizzat hazır bulunmayı tercih etmişlerdi.

Atatürk'ün şahitleri rahmetli Müşir Fevzi Paşa (Mareşal Fevzi
Çakmak) ile rahmetli Kazım Karabekir Paşa; Latife Hanım'ın şahitleri
de İzmir Valisi rahmetli Mustafa Abdülhalik Bey (sonradan Maliye ve
Milli Müdafaa Vekillikleri ve Büyük Millet Meclis Reisliği yapan
Renda) ile rahmetli Başyaver Salih Bozok idi.''

-TARİHİ BELGELER-

Atatürk'ün el yazısıyla kaleme alınmış çok sayıda belgenin de yer
aldığı kitapta, Ata'nın kullandığı kartvizit ve başlıklı kağıt
örneklerine de yer veriliyor.

''Türkiye Reisicumhuru'', ''Mustafa Kemal'', ''Gazi Mustafa
Kemal'' yazılı kartvizitlerin yanı sıra, ''GMK'' antet ve ''Gazi
Mustafa Kemal'' mühürlü kağıt örnekleri de kitapta yer alıyor.

-LATİFE UŞAKLIGİL...-

Atatürk'ün eşi Latife Hanım'ın
özgeçmişi şöyle:

''1898 yılında İzmir'de doğdu. İzmir Lisesi'ni bitirdi, Paris ve
Londra'da hukuk okudu (1921). Türkiye'ye döndüğünde Kurtuluş Savaşı
henüz bitmemişti. Türk Ordusu'nun İzmir'e girişinin ikinci günü
Başkumandan Mustafa Kemal'in şehre geldiğini duydu (11 Eylül 1922).
Bunun üzerine Latife Hanım Kumandanlık karargahına giderek Atatürk'ten
güvenlik gerekçesiyle Göztepe'deki konaklarında kalmasını istedi.
Atatürk, bu çağrıyı memnunlukla karşıladı...

Bu tanışma, taraflar arasında devamlı haberleşmenin başlangıcı
oldu. Mustafa Kemal 1923'te annesinin ölümü dolayısıyla gittiği
İzmir'de Latife Hanım'la evlendi (29 Ocak 1923). 1925 yazında Doğu
Anadolu gezisinde aralarında geçen tatsız bir tartışmadan sonra 5
Ağustos 1925 tarihinde boşandılar.

Atatürk'ün yaklaşık olarak 2 yıl evli kaldığı Latife Hanım, Kuleli
Köşk'ün hanımefendisiydi. Atatürk, eşinden ayrıldıktan sonra bir süre
daha eski köşkte kaldıktan sonra 1932 yılında yeni yapılan Çankaya
Köşkü'ne taşındı.

Latife Hanım, 5 Ağustos 1925'te Atatürk'ten ayrıldıktan sonra
ailesiyle birlikte İzmir'de yaşamaya başladı. Ailesinin vefatından
sonra ise İstanbul Harbiye'ye yerleşti.
12 Temmuz 1975... Latife Uşaklıgil, 77 yaşındayken İstanbul'da
hayata veda etti.