|
|
|
Dünya ile İlgili Önemli Bilgiler Güneşe ortalama uzaklığı: 149,5 milyon km Güneşe en küçük uzaklığı: 147,1 milyon km Güneşe en büyük uzaklığı: 152,1 milyon km Dünyamızın yörüngesinin genişliği: 939,12 milyon km Güneşin çevresinde ortalama dönüş hızı: 29,78 km/s (=107219 km/h) Güneşin çevresinde dönüş süresi: 365 gün, 6 saat, 9 dakika, 9 saniye 45 salise Ekvatorun yarıçapı: 6378,164 km Ekvatorun çevresi: 40 075,2 km Kutup yarıçapı: 6356, 779 km.( Kısalık kutuplardaki basıklıktan dolayıdır! ) Orta Meridyen çevresi: 40 008,0 km Yüzey büyüklüğü (alanı): 510.798.060 km² Hacmi: 1083,31978 milyar km³ Ağırlığı: 5,977 x 1024 kg * Ortalama yoğunluğu: 5,517 g/cm³ Atmosferin ağırlığı: 5,157 x 1018 kg * Ekvatordaki çekim gücü: 9,78049 m/sn² Kutuplardaki çekim gücü: 9,83221 m/sn² Kendi ekseni etrafında dönüş süresi: 23 saat, 56 dakika, 4 saniye 9 salise Dünya ekseninin dünyanın dönüş yörüngesi ile açısı: 66 derece, 33 dakika, 38 saniye 5 salise Okyanusların yüzölçümü: 361.134.060 km² Karaların yüzölçümü: 149.664.000 km²
Ay ile İlgili Bilgiler Ay’ın yarıçapı: 3476 km Yüzeyinin büyüklüğü (alanı): 37,96 milyon km2 Hacmi: 21,99 milyar km3 Çekim gücü: 1,62 m/sn2 Yerküreye ortalama uzaklığı: 384 405 km Yerküreye en büyük uzaklığı: 406 700 km Yerküreye en küçük uzaklığı: 356 400 km Dünyanın çevresinde dönüş süresi : 27,32 gün Dünyanın çevresinde dönüş süresi : 29,53 gün
Kıtalar ve Yüzölçümleri Sırası Kıtanın Adı Yüzölçümü ( km² ) 1 Asya 43.608.000 2 Afrika 30.335.000 3 Kuzey Amerika 25.349.000 4 Güney Amerika 17.611.000 5 Antarktika 13.340.000 6 Avrupa 10.498.000 7 Okyanusya 8.923.000
Kıtalara Göre Ülke Sayısı Kıta Ülke Sayısı Afrika 58 Amerika 51 Asya 48 Avrupa 44 Okyanusya 30 Antarktika 0
Dünyanın En Yüksek Sıradağları Sırası Sıradağın Adı Ülke Yükselti ( metre ) 1 Himalaya Nepal - Çin 8.846 2 Karakurum Pakistan 8.610 3 Kuen Lun Çin 7.723 4 Hindukuş Afganistan - Pakistan 7.699 5 Pamir Çin - Rusya Federasyonu 7.546 6 Tian Shan Çin - Rusya Federasyonu 7.439 7 And Şili -Peru 6.960 8 Alaska ABD 6.194 9 St.Elias Range Kanada 6.048 10 Klimanjaro Tanzanya 5.895
Dünyanın En Yüksek Dağları Sırası Dağın adı Sıradağ Ülke Yükselti ( m) İlk tırmanan dağcı; tarihi 1 Everest Himalaya Nepal 8.846 Hillary, Norgay; 1953 2 K - 2 ( Godwin Austin ) Karakurum Pakistan 8.610 Compagnoni, Lacedelli; 1954 3 Kantsinzunga Himalaya Nepal - Hindistan 8.598 Band, Brown; 1955 4 Lhotse Himalaya Çin - Nepal 8.516 Reiss, Luchsinger; 1956 5 Makalu Himalaya Çin - Nepal 8.481 Terray, Franc; 1955 6 Dalugiri Himalaya Nepal 8.167 Schnelbert, Forrer; 1961 7 Manaslu Himalaya Nepal 8.156 İminachi, Gialtsen;1956 8 Cho Oyu Himalaya Nepal 8.153 Tichy, Lama; 1954 9 Nanga Parbat Himalaya Pakistan 8.125 Buhll; 1953 10 Annapurna I Himalaya Nepal 8.091 Heryog, Lachenal; 1950
Dünyanın En Uzun Nehirleri Sırası Nehrin adı Kıta; ülke Uzunluğu ( km ) 1 Nil Afrika; Mısır 6.671 2 Amazon Güney Amerika; Brezilya 6.516 3 Gök ırmak Asya; Çin 6.300 4 Huang Ho Asya; Çin 5.464 5 Parana Asya 4.700 6 Mekong Asya 4.500 7 Amur Asya 4.416 8 Kongo Afrika 4.374 9 Obi Asya; Rusya Federasyonu 4.345 10 Lena Asya; Rusya Federasyonu 4.314
Dünyanın En Büyük Gölleri Sırası Gölün adı Ülke Derinliği ( m ) 1 Hazar Azerbaycan, İran, Türkmenistan, Rusya 371.000 992 2 Superior ABD, Kanada 82.414 405 3 Viktorya Tanzanya, Uganda, Kenya 69.000 81 4 Huron ABD, Kanada 59.596 208 5 Michigan ABD, Kanada 58.016 281 6 Tanganika Tanzanya, Zambia, Burundi 34.500 1417 7 Büyük Ayı Kanada 31.800 137 8 Baykal Rusya Federasyonu 30.500 1620 9 Aral Kazakistan, Özbekistan 29.000 67 10 Malawi Tanzanya, Malawi, Mozambik 28.500 706
Dünyadaki En Büyük Adalar Sırası Adanın adı Ülke Derinliği ( m ) 1 Grönland Danimarka Kuzey Atlantik 2.176.000 2 Yeni Gine Papua Yeni Gine, Endonezya Güney Pasifik 771.000 3 Borneo Endonezya, Malezya, Brunei Güneybatı Pasifik 746.000 4 Madagaskar Madagaskar Hint Okyanusu 587.000 5 Baffin Kanada Kuzey Atlantik 507.451 6 Sumatra Endonezya, Malezya, Brunei Güneybatı Pasifik 443.450 7 Büyük Britanya İngiltere Atlantik 240.000 8 Honşhu Japonya Batı Pasifik 227.414 9 Viktorya Kanada Kuzey Kutup Denizi 217.290 10 Ellesmere Kanada Kuzey Kutup Denizi 196.290
Dünyanın En Büyük Çölleri Sırası Çöl Yer aldığı Kıta Yüzölçümü ( km² ) 1 Büyük Sahra Afrika 9.065.000 2 Arabistan Asya 1.300.000 3 Gobi Asya 1.040.000 4 Kalahari Afrika 580.000 5 Büyük Kum Avustralya 414.000 6 Arizona Amerika 370.000 7 Taklamakan Asya 320.000 8 Karakum Asya 310.000 9 Namib Afrika 310.000 10 Tarr Asya 260.000
Dünyanın En Geniş Yüzölçümlü Ülkeleri Sırası Ülke Yüzölçümü ( km² ) 1 Rusya Federasyonu 17.075.000 2 Kanada 9.975.000 3 Çin 9.600.000 4 ABD 9.364.000 5 Brezilya 8.512.000 6 Avustralya 7.700.000 7 Hindistan 3.268.000 8 Arjantin 2.780.000 9 Sudan 2.506.000 10 Cezayir 2.380.000
Dünyanın En Küçük Yüzölçümlü Ülkeleri Sırası Ülke Yüzölçümü ( km² ) 1 Vatikan 0,4 2 Monako 2 3 Nauru 21 4 Tuvalu 24 5 San Marino 61 6 Lihtenştayn 160 7 Saint Chiristoper 261 8 Maldivler 300 9 Grenada 311 10 Malta 316
Dünyanın En Fazla Nüfuslu Ülkeleri Sırası Ülke Nüfus 1 Çin 1.243.000.000 2 Hindistan 953.000.000 3 ABD 265.800.000 4 Endonezya 200.600.000 5 Brezilya 164.400.000 6 Rusya Federasyonu 146.700.000 7 Pakistan 144.500.000 8 Japonya 125.400.000 9 Bangladeş 123.100.000 10 Nijerya 115.000.000
Dünyanın En Az Nüfuslu Ülkeleri Sırası Ülke Nüfus 1 Vatikan 1.000 2 Tuvalu 9.000 3 Nauru 11.000 4 Palau 16.500 5 San marino 25.000 6 Lihtenştayn 31.000 7 Monako 31.000 8 St. Kitts Nevis 41.000 9 Andorra 65.000 10 Şeysel Adaları 74.000
Dünyanın En Fazla Nüfuslu Kentleri Sırası Şehir Ülke Nüfusu 1 Tokyo Japonya 33.750.000 2 Meksiko City Meksika 21.850.000 3 New York ABD 21.750.000 4 Seul Güney Kore 21.700.000 5 Sao Paulo Brezilya 20.200.000 6 Bombay Hindistan 18.800.000 7 Yeni Delhi Hindistan 18.100.000 8 Los Angeles ABD 17.450.000 9 Osaka Japonya 16.700.000 10 Cakarta Endonezya 16.300.000
Dünyada Nüfus Yoğunluğu En Fazla Olan Ülkeler Sırası Ülke Nüfus Yoğunluğu ( kişi/ km² ) 1 Singapur 5299 2 Bangladeş 847 3 Bahreyn 635 4 Tayvan 567 5 Güney Kore 464 6 Malta 457 7 Hollanda 424 8 Porto Riko 384 9 Japonya 380 10 Lübnan 332
Dünyada Nüfus Yoğunluğu En Az Olan Ülkeler Sırası Ülke Nüfus Yoğunluğu ( kişi/ km² ) 1 Fransız Guyanası 1 2 Moğolistan 1 3 Namibya 2 4 Moritanya 2 5 Botswana 2 6 Avustralya 2 7 Libya 2 8 İzlanda 2 9 Surinam 3 10 Kanada 3
Dünyanın En Zengin Ülkeleri Sırası Ülke Kişi başına düşen milli gelir ( Dolar ) 1 Lüksemburg 69.961 2 ABD 39.676 3 İrlanda 38.827 4 Norveç 38.454 5 İzlanda 33.051 6 İsviçre 33.040 7 Avusturya 32.276 8 Danimarka 31.914 9 Hollanda 31.798 10 Kanada 31.263
Dünyanın En Fakir Ülkeleri Sırası Ülke Kişi başına düşen milli gelir ( Dolar ) 1 Sierra Leone 530 2 Etiyopya 560 3 Somali 600 4 Ruanda 600 5 Komorlar 700 6 Kongo Demokratik Cum.( Zaire ) 710 7 Madagaskar 730 8 Tanzanya 730 9 Mali 740 10 Yemen 790
Dünyanın En Yüksek Volkanik Dağları Sırası Dağın Adı Ülke Yükselti ( metre ) 1 Guallatiri Şili 6.060 2 Lascar Şili 5.990 3 Cotopaxi Ekvador 5.897 4 Nevada del Huila Kolombiya 5.750 5 Tupungatito Şili 5.640 6 Sabancaya Peru 5.470 7 Nevada del Ruiz Kolombiya 5.389 8 Sangay Ekvador 5.230 9 Cerro Pincincha Ekvador 4.784 10 Purace Kolombiya 4.756
Dünyanın En Yüksek Şelaleleri Sırası Şelalenin Adı Ülke Yükselti ( metre ) 1 Salto Angel Venezüella 1.009 2 Tugela Güney Afrika Cumhuriyeti 948 3 Utigar Norveç 800 4 Mongefossen Norveç 774 5 Mtarazi Zimbabwe 762 6 Yosemite ABD 739 7 Mardalsfossen Norveç 656 8 Thssestreng Norveç 646 9 Kukenaam Venezüella 610 10 Sutherland Yeni Zelanda 580
Dünyadaki Aktif Volkanların Dağılımı Sırası Ülke - Bölge Aktif Volkan Sayısı 1 Endonezya 109 2 Güney Andlar 34 3 Kuriller 33 4 Japonya 32 5 İzlanda 27 6 Malenezya 26 7 Orta Amerika 26 8 Aleutlar 26 9 Meksika 18
Dünyanın Orman Yönünden En Zengin Ülkeleri ( 1995 Yılının Verilerine Göre ) Sırası Ülke Ormanlık Alan ( km² ) Ülke Alanına Oranı ( % ) 1 Rusya Federasyonu 7.635.000 45,5 2 Brezilya 5.100.000 60 3 Kanada 4.455.000 45,5 4 ABD 2.809.000 30 5 Çin 1.333.000 14,3 6 Endonezya 1.098.000 60,6 7 Kongo - Zaire 1.092.000 48,2 8 Peru 645.000 50 9 Hindistan 550.000 21,9 10 Meksika 490.000 25
Dünyanın En Sıcak Yerleri Sırası Şehir Ülke Sıcaklık Değeri ( °C ) 1 El Aziziye Libya 58 2 Arouane Mali 54,4 3 Cloncurry Avustralya 52,8 4 Abadan İran 52,7 5 Wadi Halfa Sudan 52,6 6 Fort Flatters Cezayir 51,3 7 Asuan Mısır 51,2 8 Musul Irak 51,1 9 Cufra Libya 50,8 10 Mutan Pakistan 50,5
Dünyanın En Soğuk Yerleri Sırası Şehir Ülke Sıcaklık Değeri ( °C ) 1 Vostok Rusya Federasyonu -89,2 2 Eismitte Grönland -64,8 3 Yakutsk Rusya Federasyonu -64,3 4 Fairbanks ABD -54,4 5 Aklavik Kanada -52,2 6 Ulan Bator Moğolistan -44,4 7 Harbin Çin -41,7 8 Kuusamo Finlandiya -40 9 Hapornda İsveç -36,7 10 Krakow Polonya -33,3
Dünyanın En Çok Yağış Alan Yerleri Sırası Şehir Ülke Yıllık Yağış Miktarı ( mm) 1 Çerapunçi Hindistan 12.000 2 Kauai - Hawai ABD 11.455 3 Debungia Kamerun 10.160 4 Chaco Kolombiya 8.992 4 Greytown Nikaragua 6.590 7 Ben Newis İskoçya 4.000 3 Freetown Sierra Leonne 3.480 8 Pontiak Endonezya 3.205 9 Cayenne Fransız Guyanası 3.100 10 Librevil Gana 2.480
Dünyanın En Az Yağış Alan Yerleri Sırası Şehir Ülke Yıllık Yağış Miktarı ( mm) 1 Asuvan Mısır 2,5 2 Atacama Şili 10 3 Swakopmund Namibya 20 3 Eylat İsrail 22 5 Süveyş Mısır 25 6 Lima Peru 25 7 Aden Yemen 45 8 Nukus 75 9 Cide Suudi Arabistan 77 10 Riyad Suudi Arabistan 80
Dünyanın En Büyük Nehir Deltaları Sırası Nehir Adı Ülke Yüzölçümü ( km² ) 1 Ganj Bangladeş - Hindistan 80.000 2 Mekong Vietnam 70.000 3 İrawadi Burma 38.000 4 Mississippi ABD 36.000 5 Lena Rusya Federasyonu 35.000 6 Orinoko Venezüella 30.000 7 Nijer Nijerya 24.000 8 Nil Mısır 24.000 9 Kızıl Nehir Vietnam 15.000
Bazı Nehirlerin Yılda Taşıdığı Alüvyon Miktarı Sırası Nehir Adı Taşınan yük miktarı ( yıllık- ton ) Depolama Kapasitesi ( yıllık - km² ) 1 Huang Ho 1.600.000 1.080 2 Ganj 1.455.000 1.520 3 Brahmaputra 726.000 1.370 4 Yangçe Kiang 501.000 250 5 İndus 436.000 260 6 Mississippi - Missouri 365.000 150 7 Amazon 363.000 143 8 İrrawadi 299.000 700 9 Mekong 170.000 435 10 Nil 111.000 37
Dünyanın En Büyük Buzulları Sırası Buzulun Adı Ülke Yüzölçümü ( km² ) 1 Antarktika 12.400.000 2 Grönland Danimarka 1.700.000 3 Kuzey Kutbu Takımadaları Kanada 153.000 4 Kuzey Kutup Buzulu Norveç 57.000 5 Novaya Zemliya Rusya Federasyonu 24.300 6 Severnaya Zemliya Rusya Federasyonu 17.500 7 Franz-Joseph-Land Rusya Federasyonu 13.700 8 Güney Patagonya Arjantin - Şili 13.500 9 Vatnajökull İzlanda 8.540 10 Bering ABD 5.800
Dünyanın En Derin Mağaraları Sırası Mağaranın Adı Ülke Derinliği ( metre ) 1 Reseau du Foillis Fransa 1.535 2 Laminato Ateak İspanya 1.408 3 Sima del Trave İspanya 1.408 4 Reseau dela Pierre Saint Martin Fransa - İspanya 1.342 5 Sistema Huautla Meksika 1.250 6 Sima Llaquerda İspanya 1.192 7 Dachstein - Mammuthöhle Avusturya 1.173 8 Gouffre Berger Fransa 1.148 9 Sistema Badalona İspanya 1.105
Dünyanın En Uzun Mağaraları Sırası Mağaranın Adı Ülke Derinliği ( metre ) 1 Fint Mammoth ABD 530 2 Optimistitscheskaja Peshtschera Rusya Federasyonu 153 3 Hölloch İsviçre 139 4 Jewel ABD 114 5 Osernaja Rusya Federasyonu 108 6 Sistema de Ojo Quarnede İspanya 85 7 Reseau de la Coume Fransa 75 8 Friars Hole ABD 68 9 Wind ABD 68 10 Organ ABD 60
Deniz Seviyesinin Altındaki Yerler Sırası Yer Adı Ülke Denizin altında ( metre ) 1 Ölü Deniz Ürdün - İsrail 396 2 Lac Assal Cibuti 170 3 Turfan Çöküntüsü Çin 154 4 Kattara Çöküntüsü Libya 133 5 Asel Gölü Etiyopya 116 6 Ölüm Vadisi ABD 86 7 Salton Sink ABD 85 8 Al Faijum Mısır 45 9 Lago Enriquillo Haiti 45 10 Hazar Denizi Azerbaycan -İran -Kazakistan 28
Dünyanın En Büyük Milli Parkları Sırası Adı Ülke Özelliği Yüzölçümü( km² ) 1 Grönland Danimarka Kutup manzarası, buzul tabakası, tundra bitkileri 972.000 2 Tassil-n Aljer Cezayir Sahra çölünde kumtaşı formasyonları 72.000 3 Büyük Gobi Çölü Moğolistan Taşlık çöl 53.000 4 Ahaggar Cezayir Sahra çölünde volkanik plato 45.000 5 Wood Buffalo Kanada Karstik arazi, tuz gölleri, bataklıklar, buffalo sürüleri 44.807 6 Ellesmeere Land Kanada Dağlar, buzullar ve tundra bitki örtüsü 39.500 7 Salogna Kongo - Zaire Kongo Havzası, yağmur ormanları 36.560 8 Bernado O'Higgins Şili Kıyı adaları, dağlar, göller, buzullar, orman, tundra 35.259 9 Wrangel - St. Ellias ABD Yüksek dağlar, iğne yapraklı orman 33.716 10 Gates of the Arctic ABD Yüksek dağlar, iğne yapraklı orman 30.448
Dünyadaki En Şiddetli Volkanik Patlamalar Sırası Yıl Volkanın Adı Ülke Ölü Sayısı Sonuçlar 1 M.Ö 1500 Santorini Yunanistan Bilinmiyor Adadaki herşeyin yıkımı 2 M.S 79 Vezüv İtalya 10.000 Roma ve Pompeinin yıkımı 3 M.S 125 Etna İtalya 15.000 4 1669 Etna İtalya 20.000 Deprem ve lav akıntıları 5 1783 -1784 Laki İzlanda 10.000 Zehirli gazlar, açlık 6 1792 Unsen Japonya 10.000 7 1815 Tambora Endonezya 92.000 Tsunami, açlık 8 1883 Krakatau Endonezya 36.000 Tsunami, kül 9 1902 Monte Pele Martinik 26.000 Zehirli gazlar
Dünyada En Çok Konuşulan Diller Sırası Dil Konuşan insan sayısı 1 Çince ( Mandarince ) 1.243.000.000 2 Hint Dilleri 953.000.000 3 İngilizce 540.000.000 4 İspanyolca 352.000.000 5 Rusça 204.000.000 6 Arapça 202.000.000 7 Bengalce 187.000.000 8 Portekizce 175.000.000 9 Malay - Endonezyaca 145.000.000 10 Japonca 126.000.000
Kesilen Ormanın En Çok Olduğu Ülkeler Sırası Ülke Yakıt maddesi ( m² ) Toplam ( m² ) 1 ABD 92.023.000 491.748.000 2 Çin 204.059.000 305.961.000 3 Hindistan 269.187.000 293.979.000 4 Brezilya 197.400.000 275.303.000 5 Kanada 6.897.000 187.951.000 6 Endonezya 148.916.000 187.089.000 7 Rusya Federasyonu 25.600.000 160.900.000 8 Nijerya 99.796.000 108.059.000 9 Fransa 10.454.000 94.617.000 10 İsveç 3.824.000 66.024.000
Dünyanın Bazı Bölgelerinde Kalıcı Kar Sınırı Sırası Yer Ülke Enlem derecesi ( ° ) Kalıcı kar sınırı ( metre ) 1 Ruwenzori Uganda 0 5.000 2 Kuenlun Dağları Çin 36 6.000 3 Cotopaxi Ekvador 1 5.500 - 4.700 4 Himalaya Hindistan - Nepal 28 - 33 3.600 - 5.000 5 Aconcagua Arjantin 33 4.000 6 Alpler İsviçre -Avusturya 45 - 47 2.400 - 3.000 7 Jötunheimen Norveç 62 1.900 8 Kuzey İzlanda İzlanda 66 700 9 Novaya Zemliya Rusya Federasyonu 73 600 10 Franz -Joseph -Land Rusya Federasyonu 82 50
Dünyadaki Başlıca Dinler Sırası Din İnanan sayısı Yayıldığı bölge 1 Hristiyanlık 1.928.000.000 Avrupa, Amerika 2 İslamiyet 1.099.000.000 Asya, Afrika 3 Hinduizm 780.500.000 Hindistan 4 Budizm 323.900.000 Japonya, Çin, Tayvan 5 Yeni Dinler 121.300.000 Kuzey Amerika, Avrupa 6 Soy ve Doğa Dinleri 99.200.000 Afrika, Asya, Okyanusya 7 Taoizm 31.000.000 Çin 8 Sihlik 19.200.000 Hindistan- Pencap 9 Yahudilik 14.100.000 İsrail 10 Şamanizm 11.000.000 Asya
Orman Tahribatının En Fazla Olduğu Ülkeler Sırası Ülke - Bölge Tahrip edilen orman alanı ( km² ) 1 Güney Amerika 239.000 2 Tropikal Afrika 185.000 3 Tropikal Asya 153.000 4 Brezilya 128.000 5 Endonezya 54.000 6 Kongo - Zaire 37.000 7 Bolivya 29.000 8 Meksika 25.000 9 Venezüella 25.000 10 Malezya 20.000
Dünyanın En Dar Boğazları Sırası Boğaz İsmi En dar yeri ( metre ) Ülke 1 Şimonoseki 500 Japonya 2 İstanbul 600 Türkiye 3 Strelasund 800 Almanya 4 Fehrmarsund 1.000 Almanya 5 Çanakkale 1.300 Türkiye 6 Messina 3.000 İtalya 7 Macellan 3.000 Şili 8 Sund 4.000 İsveç 9 Kertz 4.000 Rusya Federasyonu 10 Pentland Firth 10.000 İskoçya
Dünyanın En Çok Yağış Alan Yerleri Sırası Yer Ülke Yıllık yağış miktarı ( mm ) 1 Çerapunçi Hindistan 12.000 2 Greytown Nikaragua 6.590 3 Ben Nevis İskoçya 4.000 4 Freetown 3.480 5 Pontianak Endonezya 3.205 6 Cayenne Fransız Guyannası 3.100 7 Librevil Gabon 2.480 8 Singapur Singapur 2.375 9 Manila Filipinler 2.355 10 Kolombo Sri Lanka ( Seylan ) 2.320
Dünyanın En Az Yağış Alan Yerleri Sırası Yer Ülke Yıllık yağış miktarı ( mm ) 1 Asuvan Mısır 2,5 2 Atacama Şili 10 3 Swakopmund Namibya 20 4 Eylat 22 5 Süveyş Mısır 25 6 Lima Peru 25 7 Aden Yemen 45 8 Nukus 75 9 Cide Suudi Arabistan 77 10 Riyad Suudi Arabistan 80
Dünyada ki Düzenli Rüzgârlar Sıralaması Rüzgârın Adı Rüzgârın Estiği Bölge Rüzgârın Esme Zamanı Rüzgârın Özellikleri Avrupa 1 Bora Adriyatik Kıyıları, Dalmaçya Kışın Soğuk, kuru 2 Fön Alpler ve Ön Alpler Bütün yıl Sıcak 3 Mistral Güney Fransa Kış ve ilkbahar Soğuk, kuru 4 Siroko İtalya, Yunanistan İlkbahar ve sonbahar Sıcak, nemli Afrika çöl rüzgârı Afrika 5 Hamsin Nital İlkbahar ve sonbahar Kuru, sıcak toz fırtınası 6 Gibli Libya İlkbahar ve sonbahar Kuru, sıcak toz fırtınası 7 Harmattan Batı Sahra, Kuzey Gine Kışın Kuru sıcak, tozlu kuzey doğu rüzgârı 8 Samum Kuzey Afrika ve Arabistan çölleri Yazın Kuru, çok sıcak çöl fırtınası Asya 9 Bora Karadeniz kıyıları Sonbahar ve kış Şiddetli ve soğuk rüzgâr 10 Muson Güney ve Güney doğu Asya Kış ve yaz Kışın kuru, yazın nemli 11 Suhowey Güney Rusya Yaz Kuru sıcak, tozlu güney doğu rüzgârı 12 Tayfun1) Doğu Asya Temmuz-kasım Tropik hortum fırtınası 13 Buran Sibirya Kış ve yaz Kışın soğuk; yazın sıcak esen kuzey fırtınası Amerika 14 Blizzard Kanada, ABD Kış Soğuk, bol kar yağışlı k.batı fırtına. 15 Orkan Kuzey Atlantik, Orta Amerika Ağustos, ekim arası Tropik hortum fırtınası 16 Pampero Arjantin Kasım, şubat arası Soğuk güneybatı fırtınası 17 Tornado ABD Mart, ekim arası Hortum fırtınası Avustralya 18 Sotherly Bursters Viktorya, Yeni Zelanda Eylül, şubat arası Soğuk rüzgâr 19 Willy-Willy Kuzeybatı Avustralya Kasım, mart arası Hortum fırtınası Okyanuslar 20 Muson Hint Okyanusu Bütün yıl Kışa ve yaza göre değişir. 21 Passat Tropik ve subtropik bölgeler Bütün yıl Kuzeybatı ve güneydoğu rüzgârı 22 Golfstrum2) Atlantik Bütün yıl Sıcak okyanus rüzgârı 23 El Nino Pasifik Pasifik’ten Peru kıyılarına eser. Not: 1)Hortum rüzgârlarının hızı, saatte ortalama olarak, 120 kilometreyi geçer. 2) Türkçesi: körfez rüzgârı anlamına gelir ve adını Meksika Körfezi’nden alır. Karibik Denizinde; kuzey- ve güney ekvatoral bazı rüzgârların birleşmesi sonucu oluşur. Kuzey Amerika’nın doğu kıyılarını yalayarak Avrupa’ya ulaşır. Bu rüzgâr; özellikle Batı Avrupa kıyılarında bol yağışlı ve sıcak bir iklimin oluşmasında temel neden olup, etkisi Kuzey Kutbu’na kadar sürer. Körfez rüzgârı; Orta Atlantik’te Kuzey Atlantik Rüzgârı, Norveç kıyılarında ise Norveç Rüzgârı adlarını alır.
Dünya Hidroelektrik Üretimi Sırası Ülke Üretim ( Milyar kwh ) 1 Kanada 384 2 ABD 356 3 Brezilya 246 4 Çin 175 5 Rusya Federasyonu 150 6 Norveç 108 7 Japonya 86 8 İsveç 68 9 Hindistan 65 10 Fransa 61 11 Türkiye 39
Dünya Petrol Rezervleri ve Üretimi Sırası Ülke Petrol Rezervi ( milyar ton ) Üretim Miktarı (ton- 2000 yılı) 1 Suudi Arabistan 35,4 412.000.000 2 Irak 13,6 125.000.000 3 Birleşik Arap Emirlikleri 13 111.000.000 4 Kuveyt 13 99.000.000 5 İran 12,7 175.000.000 6 Venezüella 8,6 161.000.000 7 Rusya Federasyonu 8 294.000.000 8 Meksika 6,1 171.000.000 9 ABD 3,6 358.000.000 10 Çin 3,3 159.000.000
Dünyada En Uzun Kara Sınırına Sahip Ülkeler Sırası Ülke Sınır Uzunluğu ( km ) 1 Çin 22.143 2 Rusya Federasyonu 20.139 3 Brezilya 14.691 4 Hindistan 14.103 5 ABD 12.248
Dünyada En Uzun Kıyı Uzunluğuna Sahip Ülkeler Sırası Ülke Kıyı Uzunluğu ( km ) 1 Kanada 90.908 2 Endonezya 54.716 3 Rusya Federasyonu 37.653 4 Avustralya 36.735 5 Filipinler 36.289
Dünyada Karayolu Uzunluğunun En Fazla Olduğu Ülkeler Sırası Ülke Karayolu uzunluğu km -2000 Yılı 1 ABD 6.370.000 2 Hindistan 1.970.000 3 Çin 1.300.000 4 Kanada 884.280 5 Rusya Federasyonu 879.100
Dünya Buğday Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Çin 110.000.000 2 ABD 69.410.000 3 Hindistan 66.000.000 4 Fransa 36.900.000 5 Rusya Federasyonu 27.000.000 6 Kanada 24.500.000 7 Avustralya 21.900.000 8 Türkiye 21.000.000 9 Almanya 20.100.000 10 Pakistan 18.700.000
Dünya Pirinç Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Çin 200.700.000 2 Hindistan 127.000.000 3 Endonezya 49.500.000 4 Bangladeş 30.000.000 5 Vietnam 28.000.000 6 Tayland 23.000.000 7 Myanmar ( Birmanya ) 18.000.000 8 Brezilya 11.500.000 9 Japonya 11.300.000 10 Filipinler 11.200.000
Dünya Mısır Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 ABD 238.300.000 2 Çin 129.300.000 3 Brezilya 32.700.000 4 Meksika 18.600.000 5 Fransa 15.000.000 6 Arjantin 13.200.000 7 Romanya 11.900.000 8 Hindistan 10.500.000 9 Endonezya 9.200.000 10 İtalya 9.000.000
Dünya Pamuk Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Çin 12.000.000 2 Hindistan 7.720.000 3 ABD 7.710.000 4 Pakistan 4.700.000 5 Özbekistan 3.230.000
Dünya Tütün Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Çin 2.540.000 2 ABD 695.000 3 Hindistan 635.000 4 Brezilya 510.000 5 Türkiye 262.000
Dünya Zeytin Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 İspanya 3.564.000 2 İtalya 2.680.000 3 Yunanistan 2.100.000 4 Türkiye 1.800.000 5 Tunus 1.000.000
Dünya Turunçgil Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Brezilya 24.253.000 2 ABD 16.335.000 3 Çin 11.100.000 4 Meksika 5.477.000 5 İspanya 4.861.000
Dünya üzüm üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 İtalya 9.208.000 2 Fransa 7.000.000 3 ABD 5.076.000 4 İspanya 4.842.000 5 Türkiye 3.650.000
Dünya Kakao üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Fildişi Sahili 1.120.000 2 Gana 380.000 3 Endonezya 370.000 4 Brezilya 282.000 5 Nijer 145.000
Dünya Kahve Üretimi Sırası Ülke Üretim ( Ton ) 1 Brezilya 1.690.000 2 Kolombiya 732.000 3 Endonezya 455.000 4 Vietnam 392.000 5 Fildişi Sahili 332.000
Dünya Çay Üretimi Sırası Ülke Üretim Miktarı ( ton ) 1 Hindistan 870.000 2 Çin 648.000 3 Kenya 294.000 4 Sri Lanka ( Seylan ) 280.000 5 Endonezya 152.000 6 Türkiye 135.000
Dünyada Beslenen Koyun Sayısı Sırası Ülke Koyun Sayısı ( adet ) 1 Avustralya 120.000.000 2 Çin 118.000.000 3 Hindistan 57.000.000 4 İran 53.000.000 5 Yeni Zelanda 46.000.000 6 İngiltere 44.000.000 7 Sudan 42.000.000 8 Pakistan 32.000.000 9 Güney Afrika Cumhuriyeti 30.000.000
Dünyada Beslenen Büyükbaş Hayvan Sayısı Sırası Ülke B.baş Hayvan Sayısı ( adet ) 1 Hindistan 209.000.000 2 Brezilya 159.000.000 3 ABD 98.000.000 4 Çin 96.000.000 5 Arjantin 55.000.000 6 Etiyopya 36.000.000 7 Sudan 34.000.000 8 Meksika 30.000.000 9 Rusya Federasyonu 28.000.000 10 Kolombiya 28.000.000
Dünyada Avlanan Balık Sayısı Sırası Ülke Avlanan Balık Miktarı ( ton ) 1 Çin 39.300.000 2 Peru 8.500.000 3 Japonya 5.950.000 4 Hindistan 5.250.000 5 ABD 5.160.000 6 Endonezya 4.500.000 7 Şili 4.400.000 8 Rusya Federasyonu 4.230.000 9 Tayland 3.550.000 10 Norveç 3.100.000
En Çok Turist Alan Ülkeler Sırası Ülke Gelen Turist Sayısı - 2000 yılı 1 Fransa 75.596.000 2 ABD 50.945.000 3 İspanya 47.898.000 4 İtalya 41.180.000 5 Çin 27.000.000 6 İngiltere 25.209.000 7 Rusya Federasyonu 21.169.000 8 Meksika 20.641.000 9 Kanada 19.663.000 10 Almanya 18.893.000
Dünyada Üretilen Otomobil Sayısı Sırası Ülke Üretim Miktarı ( adet ) 1 Japonya 8.000.000 2 ABD 5.600.000 3 Almanya 5.200.000 4 Fransa 2.800.000 5 İspanya 2.300.000 6 Güney Kore 2.100.000 7 İngiltere 1.800.000 8 Kanada 1.600.000 9 İtalya 1.400.000 10 Brezilya - Meksika 1.000.000
Dünyanın En Yüksek Binaları Sırası Bina Şehir Ülke Yüksekliği ( metre ) 1 Taipei Tayvan 553 2 Petrona Towers Kuala Lumpur Malezya 452 3 Sears Tower Chicago ABD 443 4 Jin Mao Building Şanghay Çin 420 5 Empire Stata Building New York ABD 381 6 Central Plaza Hong Kong Çin 374
Bazı Tarım Ürünlerinin Üretiminde Sıralama Ürün Adı Birinci İkinci Üçüncü Buğday Çin ABD Hindistan Tütün Çin ABD Hindistan Pamuk Çin ABD Rusya Federasyonu Çay Hindistan Çin Sri Lanka ( Seylan ) Kahve Brezilya Kolombiya ABD Mısır ABD Çin Brezilya Pirinç Çin Hindistan Endonezya Patates Rusya Federasyonu Polonya Çin Soya Malezya Endonezya Çin Kauçuk Malezya Endonezya Tayland
Bazı Hayvan Türlerinde Sıralama Ürün Adı Birinci İkinci Üçüncü Sığır Avustralya Brezilya ABD Koyun Avustralya Çin Yeni Zelanda Domuz Çin ABD Rusya Federasyonu Yün Avustralya Rusya Federasyonu Çin İnek Sütü ABD Almanya Rusya Federasyonu Kömür Çin ABD Almanya Petrol Suudi Arabistan Rusya Federasyonu ABD Elektrik ABD Rusya Federasyonu Japonya
Gezegenler ve Özellikleri Gezegen Merkür Venüs Dünya Mars Jüpiter Satürn Uranüs Neptün Plüton Özellik Güneşe uzaklık ( milyon km ) 57,9 107,5 147 227,9 779 1432 2884 4509 5966 Güneşe en yakın ( milyon km) 46 107,5 147 206,7 740 1343 2735 4456 4425 Güneşe en uzak (milyon km ) 70 108,9 152 249,2 815 1509 3005 4537 7375 Güneş çevresinde dönüş hızı-km/s 47,9 35 29,8 24,1 13,1 9,6 6,8 5,4 4,7 Dünyaya en yakın ( milyon km ) 80 38,3 - 55,5 588 1193 2590 4304 4275 Dünyaya en uzak ( milyon km ) 220 260,9 - 400 967 1658 3160 4689 7525 Güneş çevresinde dönüş süresi (yıl) 0,2408 0,6152 1,0004 1,8809 1,869 29,628 86,04 165,49 251,86 Ekvatorunun Çapı ( km ) 4878 12.104 12.756 6.794 142.796 120.000 52.400 48.600 3000 Alanı ( dünyaya oranı ) 0,16 0,98 1 0,29 120 84 18 15 0,1 Hacmi ( dünyaya kıyasla ) 0,055 0,834 1 0,15 1347 771 63,4 55,5 0,02 Kütlesi ( Dünyaya kıyasla ) 0,0553 0,815 1 0,1074 317,8 95,145 14,54 17,204 0,002 Uyduları 0 0 1 2 16 23 15 3 1
Avrupa’nın En Yüksek Dağları Sırası Dağın adı Ülke Yükselti ( metre ) İlk tırmanan - tarih 1 Mont Blanc Fransa - İtalya 4.807 Balmat, Paccard -1786 2 Monte Roza İsviçre - İtalya 4.634 S.Smith - 1855 3 Matterhorn İsviçre - İtalya 4.478 Douglas, Hudson -1865 4 Finsteraarhorn İsviçre 4.274 Forter, Bortis - 1812 5 Jungfiau İsviçre 4.158 H.Meyer - 1804 6 Gran Paradiso İtalya 4.061 7 Ortler İtalya 3.899 Klausner - 1804 8 Grobgluncker Avusturya 3.797 Klotz kardeşler -1800 9 Monte Adamello İtalya 3.554 10 Mulchacen İspanya 3.487
Bazı Tarım Ürünlerinin Anavatanları Tütün Amerika Pamuk Asya Kakao Amerika Şekerkamışı Asya Ananas Güney Amerika Antepfıstığı Asya ( İran ) Yerfıstığı Amerika Fındık Asya ( Anadolu ) Kauçuk Amerika Ceviz Asya Koka Amerika Çay Asya Kırmızı Biber Amerika İncir Asya ( Anadolu ) Patates Güney Amerika Kivi Asya Soya Amerika Soğan Asya Avokado Amerika Kiraz Asya ( Anadolu ) Ayçiçeği Amerika Elma Asya Çilek Güney Amerika Patlıcan Asya Bezelye Güney Amerika Şeftali Asya Fasulye Amerika Erik Asya Enginar Amerika Keten Asya Domates Amerika Kayısı Asya Kabak Amerika Pirinç Asya Üzüm Avrupa Dut Asya Zeytin Avrupa Haşhaş Asya Karpuz Afrika Muz Asya Kahve Afrika Turunçgil Asya Pirinç Afrika Mango Asya Mercimek Afrika Buğday Asya Kavun Afrika Kenevir Asya Susam Afrika Havuç Asya Okaliptüs Avustralya Hurma Asya
İnsanın Gelişimi İnsan Gelişim Evresi/İnsanın Adı Nasıldı, Neler Oldu? İlk İnsan 1. Australopithecus Tahminen; yaklaşık olarak 6 dan 4 Milyon yıl önceye kadar yaşamıştı; hayvandan insana geçiş dönemi, ilk dikey duruş ve yürüyüşe başlama 2. Australopithecus Ramidus (Australopithecus’un evlatları) 1992 de Aramis’te (Etyopya) elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 4,5 Milyon yıl önce yaşamıştı; 1,20 m uzun ve 30 kg ağırdı 3. Australopithecus Afarensis (Australopithecus Ramidus’un evlatları) 1974 te Hadar’da (Etyopya) elde edilen bulgulara göre; "Lucy" olarak adlandırıldı; yaklaşık olarak 4 ten 3 Milyon yıl önceye kadar yaşamıştı; İki ayağının üzerinde yürüyordu. Beyninin büyüklüğü: 400-500 cm3 idi ve Doğu Afrika’da Aile guruplarında yaşıyordu 4. Australopithecus Africanus (Australopithecus Afarensis’in evlatları) 1924 te Taung’da (Güney Afrika) elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 2,7 den 2,4 Milyon yıl önceye kadar yaşamıştı; Beyninin büyüklüğü: 400-500 cm3 idi; uzun kolları, hafif vücut yapısı vardı, 1,20 m uzundu. İlk sosyal yaşam guruplarının oluşumu 5. Australopithecus Robustus (Australopithecus Afarensis’in evlatları) 1930 da elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 2,2 dan- 1,4 Milyon yıl önceye kadar yaşamıştı; Beyninin büyüklüğü: 530 cm3 idi Erken İnsan 6. Homo Habilis (Australopithecus Afarensis’in evlatları) 1960 da Olduvai’ Uçurumunda (Tanzanya) elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 1,9 dan 1,5 Milyon yıl önceye kadar yaşamıştı; Beyninin büyüklüğü: 600-800 cm3 idi; Homo olarak adlandırılan insan gurubunun ilk üyesi idi, ilk alet ve ateşin kullanılması 7. Homo Erectus (Homo Habilis’in bilinmeyen bir ön basamağının evlatları) 1891 de, Trinil’de (Java),,,"Java İnsanı" elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 1,8 Milyondan 800 000 yıl önceye kadar yaşamıştı; Beyninin büyüklüğü: 750-1250 cm3 idi; Afrikayı terkeden ilk insandı Eski İnsan 8. Homo (Sapiens) Neanderthalensis (Homo Erectus’un bilinmeyen bir kuşağının evlatları) 1856 da Neandertal’da (Almanya) elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 200 000 den- 50 000 yıl önceye kadar yaşamıştı; zengin alet ve ateş kullanımı, avcı ve toplayıcı Şimdiki İnsan 9. Homo (Sapiens) Sapiens (Homo Erectus’un bilinmeyen bir son kuşağının evlatları) 1868 de Cro-Magnon’da (Fransa),,, "Cromagnontypus" elde edilen bulgulara göre; yaklaşık olarak 45 000 yıl önce (genç taş devri) yaşamıştı; Beyninin büyüklüğü: 1200-1700 cm3 idi; 1,70 m uzundu; uzun kafatasına, ölçülü ve kuvvetli bir vücut yapısına sahipti; ilk mağara resimleri; kültür ve tekniğin gelişmesinin başlangıcı; yani yerküremizin insanlar tarafından değiştirilmesinin başlangıcıdır.
|