Deri, vücudumuzun dis dünya ile temas yüzeyidir. Çevresel etkilere açiktir. Isi degisikliklerine duyarli olma özelligi nedeniyle yaniklari sik görülür. Çocuklarda en sik kollar, daha sonra bas ve boyun bölgesi yanar. Yanik vakalarinin % 94'ü evde meydana gelmektedir. En çok sicak sivilarla haslanma, daha az olarak alev yanigi ve nadiren elektrik yaniklari görülür.

Hekimler, yanigin ciddiyetini belirlerken yanan cilt bölgesinin genisligi ve derinligi yaninda yakan maddeyi de göz önünde bulundururlar. Çocuklarda tüm vücut yüzeyinin % 12'sinden fazlasi yanmissa hayati tehlike söz konusu olur.

Deride kizarikliga yol açan 2-3 santimetrelik küçük ve yüzeysel bir yanik önemli degildir, evde tedavi edilebilir. Bundan daha büyük bir yanik ise yanik yerinden su kaybina ve mikrop kaparak enfeksiyona yol açabilecegi için tehlikeli olabilir.

Aman dikkat! Elektrik yaniklarinda yanan saha küçük olsa bile derin dokular yanmis olabilir; mutlaka hekime basvurun.

Küçük Yaniklarda Ilk Yardim:

Küçük yaniklarda yanik bölgesini basinçsiz akan soguk suyun altina tutmak suretiyle agriyi azaltin. Böylece yanan yerin su toplamasini da önleyebilirsiniz.

Yanik su toplarsa üstünü gazli bezle kapatip bantlayin. Su toplayan yeri patlatmayin. Burasi yeni deri olusurken yanan bölgeyi koruyarak iyilesmesini kolaylastirir.

Yanigin üstüne krem, dis macunu ya da yogurt gibi seyler sürmeyin.

Çocugunuz elbiseleriyle yaniyorsa hemen yere yatirin. Yanan yerlere elinizle dokunmayin, kendi giysilerinizi degdirmeyin. Su dökerek üzerine kilim, battaniye ya da kalin perde kapatarak alevleri söndürmeye çalisin. Bunu yaparken çocugun basini örtmemeye olabildigince dikkat edin. Alevleri naylon gibi yanici maddelerle örterek söndürmeye çalismayin. Çocugu disari çikarmaya kalkmayin, çünkü hava alevleri güçlendirir.

Yanigin nedeni elektrikse çocugun üzerine su dökmeyin.

Alevler söndügünde büyük yaniklarda yapilacak ilkyardimi uygulayin.

Büyük Yaniklarda Ilk Yardim:

Kaynar suyla, kizgin yag ya da kimyasal maddelerle temas etmis olan giysileri çocugun diger yerlerine degdirmeden makasla keserek üzerinden çikarin. Yanan deriye yapismis yanik ve kavruk giysileri çikarmaya çalismayin.

Yanik sahasini soguk suyla serinletin. Çocugu soguk su dolu küvete sokun veya soguk su ile islatilmis çarsafla yanik yerleri örtün. Derisini ovalamayin. Yaniga kimyasal maddeler yol açtiysa deriyi bol soguk su ile iyice yikayin.

Yanik bölgeyi temiz sargi bezi ile kapatin. (Steril sargi bezi yoksa sicak ütülenmis mendil veya yastik kilifi da ayni isi görür). Ilk girisimden sonra çocugunuzu derhal acil servise götürün.