Ütü Nasıl Çalışır?


Ütüler her nekadar farklı marka ve modellere göre ufak özellikleri değişse de temelde sadece bir rezistans ve termostat içeren aletlerdir.

Ütünün ihtiyacı olan sıcaklığı, rezistans dediğimiz içinden elektrik akımı geçtiğinde elektrik enerjisini ısı enerjisine dönüştüren araç sağlar. Rezistansın sıcaklığını ise, termostatla sabit tutarız.

Gelelim termostata, termostatın çalışma prensibi tamamen metallerin genleşmesi prensibine dayanır. Yalnız burada ısınınca genleşerek devreden akım geçmesini sağlamıyor, tam tersi bir tasarımla ısınınca metalin teması engellenerek devre açılıyor ve akım kesiliyor. Burda resimde göreceğiniz sarı renkli parça; işte ısısını ayarlamak için çevirdiğimiz o yuvarlak plastik bu sarı renkli parçanın ucuna takılıyor.

İşte bu sarı renkli parçanın çevrilerek ayarlanmasıyla ütünün istenilen sıcaklığa gelmesi sağlanıyor. Yalnız burada önemli bir nokta var, bu termostat elbette basit bir iki metalin bir araya getirilmesiyle yapılmış birşey değil tabiki. Ütünün yaklaşık 50C dereceden 250C derece arasında sıcaklıklara ulaşması sağlanacak şekilde düşünülmüş bir termostattır. Bununla birlite bir ütünün herzaman aynı sıcaklığı muhafa etmesi mümkün değildir.

Teknolojik olarak mümkün olmasına rağmen ütülerde bu kullanılmaz. Örneğin ütüyü 100C dereceye ayarladınız. Herzaman 100C derecede kalmaz, belki 95C a düşer tekrar ısınmaya başlar 105C e ye çıkar durur. Bunu sürekli 100C derecede tutamazlarmıydı? Evet herzaman 100C derecede de duracak şekilde ayarlanabilirdi ancak o zaman hem ütü daha pahalı olurdu, hemde sık çalışmasından solayı sürekli arızalanırdı, bu yüzden ütünün performansından kaybettirmeyecek şekilde bir sıcaklık aralığında gidip gelmesi sağlanmıştır ki, hem fiyat olarak el yakmasın hemde sürekli arızalanmasın.

Son olarak, biliyorsunuz ki ülkemizde bazı illerimizin suları gerçekten son derece kireçli. Sizinde bildiği gibi kireç adeta ütünün düşmanıdır. Üstelik kireç tutmuş bir ütünün ısınmasıda zaman alır, soğumasıda. Tabi arızalanması konusuda cabası.. O yüzden eğerki öyle bir şehirde yaşıyorsanız lütfen saf su kullanmaya çalışınız. Bu arada kireç önleyici teknoloji diyerek daha pahalı satılan ütülerin ben pek işe yaradığını görmedim, o yüzden saf su en iyisi..