1. TÜRKİYE VE DÜNYADA SEYAHAT ENDÜSTRİSİ
Turist, artık boynunda fotoğraf makinesi, ayağında şort, Sultanahmet meydanında gezinen kişi tanımım çoktan aştı. Turizm artık, bir endüstri haline geldi. Esas olarak 2. Dünya Savaşı"ndan sonra gelişen sektör son yıllarda gösterdiği bu hızlı gelişmeyle yalnız eko¬nomik yaşamı değil, sosyal, siyasal ve toplumsal ya¬samı da yakından etkilemeye başladı.
Sektöre gösterilen yakın ilgiyi, bu temelde almak gerekir. Yani sektörden etkilenen o kadar geniş bir kesim var ki, bu alanda meydana gelen her gelişme toplumun geniş bir kesimini ilgilendiriyor.
Çünkü sektör, artık kendisi ile birlikte 32 alt ve yan sektörü de etkileyen bir boyuta ulaştı. Dolayısıyla istihdam, bölgeler arasındaki dengenin kurulmasına hatta siyasa] ilişkileri belirleyen bir niteliğe kavuştu.
Onun için turizmi bugün konjonktürel olarak için¬de bulunduğu durumdan çıkartıp daha genel özellik¬leri ile ele alıp yeniden bir tanımlamakta yarar var. Konuya böyle yaklaşıldığında da görülecektir ki tu¬rizm, yalnız ekonomik değil, çok yönlü bir olgudur.
Gerçekte turizm, Türkiye"nin aydınlık yüzüdür. Türkiye"nin sosyal, siyasal ve toplumsal yapısını anlamak isteyenler turizme bakarak bunu anlaya¬bilirler. Hiç kuşkusuz turizme bu özelliği veren de ülkemizin sahip olduğu çokkültürlü, zengin tarihsel ve kültürel mirasıdır.
Sektörün bu özelliği, yani ekonomide kazandığı ağırlığın yanısıra yarattığı istihdam ve sosyal den¬gelerin kurulmasına yaptığı katkı nedeniyle, bir süreden beri, aralarında Birleşmiş Milletler, Ekono¬mik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Avrupa Birliği, Dünya Bankası, IMF vb. gibi birçok kurum ve kuruluşların özel önem verdiği bir sektör oldu. Turizme uluslararası alanda artık bambaşka boyut¬larda yaklaşılıyor. Uluslararası kuruluşların turizme yaklaşımlarını bu şekilde «değiştiren şey, bu alanda yaşanan gelişmelerdir. Zira günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan bütün ülkelerin en önemli sorunu olarak karşımıza çıkan işsizlik sorununa en kısa za¬manda çözümün ancak turizmin geliştirilmesi ile sağlanabileceği belirtiliyor. Çünkü turizm, en kısa zamanda en çok istihdam yaratan sektördür.
Nitekim şu anda turizm sektöründe istihdam edi¬len kişi sayısı, dünya genelinde emek pazarının orta¬lama yüzde 10"tınu buluyor. OECD verilerine göre, dünyada 230 milyon kişi geçimini turizmle sağlıyor. Bu sayı, 2005 yılında 300 milyonun üzerine çıkacak.
Turizme yaklaşımın değişmesini sağlayan bir diğer etken de tatil ve seyahatin birçok ülkenin anayasasına kadar girerek, insanların vazgeçilmez ve devredilmez haklarından sayılmasıdır. Bu yüzyılın başlarında daha çok ancak zenginlerin yapabildiği ve lüks bir faaliyet olarak görülen tatil, günümüzde insanların en temel ih¬tiyaçları arasına girdi. Bu olgu, bütün dünya için oldu¬ğu kadar Türkiye için de önemlidir.
Türkiye turizmde yabancıları ağırlama ve bu yoldan döviz geliri elde etmeye verdiği önem kadar kendi yurttaşlarını da seyahat ve tatil yapabilir hale getirmeye çalışmalıdır. Bu, ekonomik bir gerçeklik olduğu gibi sosyal gelişmeyi de hızlandıran bir ihtiyaçtır.
Seyahat endüstrisinin gelişim süreci
Seyahat endüstrisinin son 25 yılına bir göz attığımızda şöyle bir tablo çıkıyor karşımıza:
1970"lerden sonra İngiltere"nin geliştirdiği "paket tur" olgusu, turizme, yeni bir ivme kazandırdı, işte bu ivme ile 1995 yılına kadar temelde önemli bir değişiklik olmadan ama sürekli gelişen bir trend iz¬leyen turizm sektörü, bir yandan uluslararası alanda¬ki ekonomik gelişmelerin etkisiyle, bir yandan da bizzat sektörün kendisinin hızla büyüyen hacmi so¬nucu, yeni yapılanmalara gereksinimi gündeme ge¬tirdi.
Bu gelişmeler uluslararası seyahat endüstrisi paza¬rının esas ağırlığını oluşturan paket tur pazarında 1997"nin ikinci yarısından itibaren çok daha hızlı biçimde yaşanıyor. Paket tur pazarının ana merkezi, aynı zamanda dünya turizm hareketinin de merkezi Avrupa"dır. Dolayısıyla, Türkiye açısından, turizm sektörünün durumu ve geleceği, Avrupa ile ilişkilere birebir bağlıdır.
Avrupa"da ise paket tur pazarının yüzde 75"i, 10 tur operatörünün elindedir. Avrupa"nın en büyük iki pazarı olan Almanya ve İngiltere"ye baktığımızda ise durum şöyledir:
Almanya dünyanın en büyük seyahat pazarıdır. Bu pazar, 5 bankanın denetimindedir. Pazarda belirleyici olan büyük tur operatörleri, kendi aralarında bir araya gelerek sarı ve kırmızı olarak iki büyük grup oluşturdu. Bu iki büyük grubun Alman paket tur pazarındaki payı, yüzde 75"tir.
İngiltere"ye baktığımızda ise, finans kesiminin borsa yoluyla sektörde ağırlığını hissettirdiğini görüyoruz, İn¬giltere"de de üç tur operatörü paket tur pazarının yüzde 58"ini elinde bulunduruyor.
Şimdi benzer gelişmeler Avusturya, Fransa ve Kuzey Avrupa ülkelerinde de yaşanıyor. "The West European Leisure Travel Market" araştırmasından derlediğimiz bilgilere göre;
- Avusturya"da paket tur pazarının yüzde 45"i üç firmanın
- Belçika"da paket tur pazarının yüzde 50"si tek bir firmanın
- Fransa"da paket tur pazarınının yüzde 25"i iki firmanın
- Hollanda"da paket tur pazarının yüzde 30"u tek bir firmanın
- İrlanda"da paket tur pazarının yüzde 40"ı iki firmanın
- Kuzey Avrupa"da ise paket tur pazarının yüzde 43"ü bir firmanın elindedir.
Bu durum Türkiye"ye şöyle yansıyor:
Türkiye, 1980"lerin ikinci yarısından sonra başlattığı atılım ile 1990 yılında patlak veren Körfez Krizi döne¬mine kadar turizmde çok iyi gidiyordu.
1991"de Körfez Krizi"nin patlak vermesini fırsat bi¬len ve o tarihlerde Türkiye pazarını ellerinde bulundu¬ran yabancı tur operatörleri, Türkiye"yi, turizm alanın¬da çökerterek teslim alma politikası çerçevesinde yaşa¬nan siyasal gelişmeleri vesile sayarak tur programlarını iptal etmeye başladı. Durum, sektörün büyük bir krize girmesine neden oldu.
Ancak kriz, bugün, Türkiye"nin turizmde ulus¬lararası alanda kazandığı en önemli başarısı olarak ka¬bul edilen yeni tur operatörlerinin çıkmasını sağladı. Çünkü yabancı tur operatörlerinin tur iptali yolu ile boşalttığı pazarı yıllardır yurtdışındaki Türk işçilerini taşımak üzere kurulmuş charter şirketlerinin, tur ope¬ratörü olmasına yol açtı.
Bu kesim, yabancı tur operatörlerinin yarattığı boşlu¬ğu doldurmak üzere; Almanya, Fransa, Avusturya, Belçi¬ka ve diğer ülkelerde yabana tur operatörlerinin iptali nedeniyle boş kalan otellerin de en ucuz fiyata düşmesi avantajını kullanarak, kısa sürede adeta kaplan gibi kükreyerek Avrupa pazarına girdi. Türkiye"nin bugün OECD üyesi ülkeler arasında son 6 yıldır en hızlı gelişme gösteren ülke olmasının temelinde bu yatıyor.
Örneğin, dünyanın en büyük tur operatörü TUI, Sovyetler"in yıkılıp dağıl-masından sonra buradaki 300 milyonluk nüfusu seyahat pazarına çekmek için yürüttüğü yoğun ça¬lışmalara karşın, başarılı olmazken; Laleli"den elin¬de çanta ile çıkıp bu ül¬kelere giden tur operatör¬lerimiz, şu anda BDT ül¬keleri pazarının tümünü ellerine geçirmiş durumdadır.
Yani şu anda dünya se¬yahat endüstrisinin en büyük firması olan TUI"nin beceremediğini Laleli"deki firmalarımız becerdi. Türk tur opera¬törleri şimdi, Tayland"dan Malta"ya, Tunus"tan Avusturya"ya, Fransa"dan Alman¬ya"ya, Hollanda"dan Belçika"ya, Japonya"dan Yunanis¬tan"a kadar, deyim yerindeyse, dünyanın dört yanına aşarak, bu ülkelerde uluslararası çapta faaliyet gösteri¬yor.
Öyle ki, Türk tur operatörleri şimdi yalnız Türki¬ye"nin değil; Tunus, Küba, Yunanistan, Mısır ve Malta gibi ülkelerin de turizminde ciddi bir ağırlığa sahip. Örneğin, Tunus"a giden turistlerin yüzde 36"sını, Kü¬ba"ya gidenlerin yüzde 20"sini, Malta"ya gidenlerin ise yüzde 10"unu Türk kökenli tur operatörleri götürüyor. Aynı şekilde bu tur operatörleri birçok ülkede büyük gemi ve otel işlemeciliği de yapıyor. Kısa sürede gös-terilen bu başarı, Avrupa ülkelerinin dikkatini çekiyor. Öyle ki, Türkiye"nin turizm alanında gösterdiği perfor¬mans, şimdi birçok ülke ve uluslararası kuruluş tara¬fından "Case Study" olarak inceleniyor.

1998"deki durum
Ancak tur operatörleri, Avrupa başta olmak üzere dünya seyahat endüstrisi pazarında meydana gelen gelişmeler karşısında, finansman yönünden ciddi bir sıkıntıya düştü.
Tur operatörlerinin sıkıntıya düşmesinin nedeni, rekabet ettikleri Almanya ve İngiltere"de meydana gelen gelişmelerdir. Bu iki ülke pazarı, Türkiye"nin turizmdeki pazarının yüz¬de 3 5"ini oluşturuyor. Pa¬zardaki tur operatörlerin¬den Alman kökenli TUI, yalnız Almanya ya da Av¬rupa"nın değil, dünyanın en büyük tur operatörüdür.
Aynı şekilde İngiliz kökenli Thomson da dünya¬nın en büyük tur operatörlerindendir. Türk kö¬kenli tur operatörleri yıl¬lardır bu iki devin de aralarında bulunduğu dünyanın önde gelen büyük firmala¬rı ile kıran kırana rekabet ederek büyüyor. Araya sözkonusu tur operatörlerinin Alman bankaları ile ortaklık kurması ve İngiliz tur operatörlerinin de finans kesimi ile geliştirdiği ilişki süreci girdi. Böyle olunca, bu iki ül-kenin seyahat pazarı finans kesiminin denetimine girdi.
Zaten çok düşük karlılık ile çalışan, dolayısıyla cid¬di bir sermaye birikimi olmayan Türk tur operatörleri böyle güçlü finansmana sahip şirketler karşısında zor durumda kaldılar. Bu durum, geçen yılın ikinci yarı¬sından bu yana her geçen gün biraz daha ağırlaşarak yaşanıyor. Yılbaşından itibaren ise, ekonomik geliş¬melere bir de Almanya ve AB ile Türkiye arasındaki siyasi ilişkiler eklenince, turizm sektörü, kelimenin tam anlamıyla bıçak sırtında bir duruma geldi.
Sektör, şimdi ya Almanya ve İngiltere"de yapıldığı gibi kamu yönetiminin getireceği düzenlemelerle 10 yıldır edindiği deneyim ve kazanımlarıyla yeni bir platforma çıkacak, ya da deyim yerindeyse, taş taş üzerine konularak bu noktaya getirilen sektör, tüm deneyimiyle uçurumdan aşağı yuvarlanacak.
Sektörün bugünkü gerçek, ama ne yazık ki açıkça dile getirilemeyen durumu budur. Bu durum, ban¬kaların bilinen tutumları, yani zorda olan sektörün üzerine gitme anlayışı nedeniyle açıkça da söylenemiyor.
Zira, sektör, zor durumda olduğunu söylerse yurti¬çinde ve yurtdışındaki bankalardan alınmış krediler¬den dolayı bankaların üzerine gelmesinden korkuyor. Bu yüzden bankaları ürkütmemek için sektör zor du¬rumda olmasına karşın bunu söyleyemiyor. Ama sek¬törün bu gerçekleri dile getirmemesi yaşanan süreci değiştiremediği için bunun makul bir çözümünün bulunması gerekiyor.
Bu noktada yapılabilecek olan ise, Almanya ve İn¬giltere"de olduğu gibi bankaların sektöre daha yakın davranmasını, hatta sektörde yer alan firmalarla ortak¬lıklar kurmasını teşvik edecek düzenlemeler yapılma¬sıdır.
Bankacılık kesimi kamu yönetiminin bu yönde ya¬pacağı düzenlemeler halinde sektör ile çeşitli alanlarda ortaklık ve işbirliğine gitmek istiyor. Çünkü sektörde karlılık çok büyük olmasına karşın, bankalar için çok önemli olan hızım nakit akışı turizmde diğer sektör¬lerden çok daha yüksektir.
2. PAZARLAMA DEĞİŞKENLERİ AÇISINDAN SEYAHAT SEKTÖRÜNÜN ELE ALINMASI
2.1. Ürün
Turistik ürünü oluşturan öğelerin başlıcaları ulaşım, konaklama, yeme-içme, eğlence, alış-veriştir. B.Fay bir turun elemanlarını
• Ulaştırma
• Yeme içme
• Konaklama
• Çevre gezileri / rehberlik hizmetleri
• Eğlence
• Alışveriş olarak sıralanmaktadır.
Fay’ın tasnifinde farklı olan nokta çevre gezileri, rehberlik hizmetleridir. Bunlardan ilki ağırlamalı turlar için önem taşırken; ikincisi daha çok yönetilen turlar açısından önemlidir.
Seyahat acentalarının gördükleri veya turistlere vermekle yükümlü oldukları hizmetler, 4 Eylül 1996 tarihli ve 22747 numaralı Resmi Gazete"de yayınlanan "Seyahat Acentalan Yönetmeliği" nde aşağıdaki şekilde sıralanmıştır;
1) Tur düzenlemek: Bir programa bağlı ya da programsız yurt içinden yurtdışına, yurtdışından yurt içine veya yurt içinde gerçekleşen, gecelemeli veya gecelemesiz olarak gezi, spor, eğlence, dini, sağlık, eğitim, kültürel, bilimsel ve mesleki inceleme, teşvik veya destek amaçlı seyahat ve bunun içinde yer alan hizmetleri organize etmek, pazarlamak, gerçekleştirmek.
2) Transfer: Seyahat acentası tüketicisi olan turistin, düzenlenen turun baş¬langıcında, herhangi bir safhasında veya sonunda, sınır giriş ve çıkış kapılan, marinalar, şehirlerarası veya uluslararası ulaşım hizmetlerinin sunulduğu otogar, gar, liman, havaalanı gibi yerlerden konaklama yapacağı tesise veya tesisten bu ulaşım hizmetlerinin sunulduğu yerlere veya programın başladığı yerleşim yerinden konaklama tesisine veya programın bitiminde tesisten yerleşim yerine bir araçla bir tarife veya münhasıran taşımacı olan işletmelerin tabi oldukları kurallara bağlı olmaksızın taşınmasını sağlamak
3) Rezervasyon: Kara, deniz, hava araçlarının tarifeli veya tarifesiz seferle¬rine ilişkin olarak ve her türlü konaklama, yeme-içme ve eğlence işletmelerinde tüketici adına yer ayırtmak, kayıt işlemi yapmak.
4) Enformasyon: Turizmle ilgili ve turizm hareketinin gerektirdiği konu¬larda, turistin tabi olduğu döviz, vize, gümrük gibi işlemlere ilişkin bilgi vermek,
5) Kongre - Konferans organizasyonu: İçinde konaklama, transfer ve tur hizmetlerinden en az birinin yer aldığı kongre, konferans, toplantı, fuar, sergi ve benzeri faaliyetleri organize etmek,
6) Turistik gezi amaçlı münferit taşıma aracı kiralama: Ticari olmayan amaçlarla münferiden araç kiralamak isteyen tüketiciye yönelik olarak, kendi mülkiyetinde olan ya da olmadığı halde kiralama yetkisi bulunan, ikiden fazla kişinin seyahat edebileceği araçlar ile içinde konaklama olanağı bulunan araç¬ları doğrudan kiralamak, bu konuda organizasyon yapmak.
7) Ulaştırma araçları biletleri satmak: Tarifeli ya da tarifesiz olarak tabi oldukları mevzuat ile taşımacılık hizmeti veren ulaştırma araçlarının ve bu araç¬lara sahip işletmelerin biletlerini satmak.
Seyahat acentası ürünü satmak: Seyahat acentalarımn ürettiği hizmetlerin tamamı ya da bir kısmını ürün sahibi seyahat acentası tarafından yetki verilmek kaydıyla satmak.
Seyahat acentaları ayrıca aşağıdaki konularda da faaliyet gösterebilirler:
Turistik enformasyon ve tanıtım malzemeleri satışı: Turiste ve seyahat acentacılığı hizmeti satın alanlara yönelik olarak seyahat acentaları işyerinde tu¬ristik nitelikte kitap, resim, kartpostal, hediyelik eşya, turistin ihtiyaç duyacağı rehber ve form benzeri malzemeleri satabilirler.
Motorlu veya motorsuz ulaştırma araçları bulundurmak, kiralamak: Motorlu veya motorsuz, en fazla iki kişiyi birlikte taşıyabilen araçlar seyahat acentalarınca turistlere kiralamak amacıyla bulundurulabilir.
Seyahat acentaları bu hizmetler dışında kalmakla birlikte, ulusal ve uluslararası turizm hareketleri bakımından turistik otobüs işletmeciliği ve şoförsüz otomobil kiralama gibi acentalık faaliyetlerini Turizm Bakanlığı tarafından be¬lirlenen şartlar içinde yürütürler. Ancak seyahat acentalarının yaptıkları faaliyet¬ler bunlarla sınırlı değildir ve daha bir çok hizmetin sağlanmasında yardımcı olurlar.
2.2. Fiyatlandırma
Bu işletmelerde fiyatlandırma, bilgi toplama ile yakından ilgilidir ve satın alma işlemleri ile birlikte yürütülmesi gereken bir faaliyettir. Seyahat acentaları gerekli olan her tür bilgiyi ne kadar iyi ve fonksiyonel olarak edinebilirse, fi¬yatlandırma o kadar isabetli olacaktır.
Fiyatlandırma işleminde yeteri kadar hızlı davranmak sektördeki yoğun rekabet koşullarının bir gereğidir. Bu nedenle zaman kazanabilmek için belirli ve sabit hizmetlerin, örneğin paket turların fiyatlandırması önceden yapılmalı ve kullanıma hazır duruma getirilmelidir. Derlenen ve satın alınan turistik hizmetlerin fiyatları kullanılabilecek şekilde sınıflandırılır. Seyahat işletmesine ulaşan her türlü bilginin, hizmet türünün fiyat ve bedellerinin işletme içinde bir dosyada saklanması ve bilgisayara kaydedilmesi etkin ve güncel bir fiyatlandırma için oldukça önemlidir. Geçmiş yıllara ilişkin istatistiksel fiyat dökümleri gele¬cek faaliyet dönemleri için de önemli ölçüde yardımcı olur.
Seyahat acentaların düzenlediği turlarda fiyatlandırma yapılırken tur gu¬ruplarının büyüklükleri göz önüne alınır ve fiyatlar müşteri sayısına göre fiyat çıkarılır. Yabancı tur operatörleri genellikle özel bir tarife göndererek bu tarife içinden bir paket tur ya da hizmet seçerek yerel acentadan fiyat ister. Yerel acenta, tur operatörüne sunduğu hizmetleri ve düzenlediği turları açıklayan bir broşür ve program kitapçığı gönderir. Tur ope¬ratörü bu kitapçık içinden seçtiği hizmetleri acentaya ya da yerel operatöre bildirir. Acenta da en kısa sürede tur operatörünün talep etmiş olduğu hizmet¬lerin fiyatını kendilerine gönderir.
Fiyatlandırma işlemlerinde aşağıdaki temel noktalar göz önüne alınır;
• Önerilen tur programına ilişkin hizmet türlerinin ve fiyatlarının önceden kararlaştırılması.
• Önceden yapılan fiyatlandırmaların ve özel fiyatların gözden geçirilmesi.
• Temel ürünlerin ve hizmetlerin önceden fiyatlandırılması.
• Fiyatların sezon yoğunluğuna göre farklılaştırılması.
• Farklı dönemlerdeki rezervasyonlar için otel fiyatlarının göz önüne alınması.
• Döviz kurlarının ve çapraz kurların isabetli olarak talimin edilmesi.
Seyahat acentaları tarafından en yaygın olarak kullanılan yöntem maliyet+kâr yöntemidir. Acentalar tur maliyetlerini hesaplarken, kendi işletme maliyetlerini bir maliyet unsuru olarak değerlendirmez. İşletme giderlerinin maliyet tutarı brüt bir kâr oranı içinde düşünülür.
Talep edilen tur fiyatlandırılırken yabancı tur operatörünün istediği üc¬retsiz kişi/kişiler sayısı da göz önüne alınır ve turun gerçekleşme tarihinde geçerli olan döviz kuru tahmin edilir. Bir turun maliyetinin ve fiyatının hesap¬lanmasında temel unsurlar; konaklama, ulaştırma, yeme-içme, müze gezileri ve diğer harcamalar yer alır. Gider unsurları kişi başına yapılan harcamalar ve gu¬rup için yapılan harcamalar olarak ikiye ayrılır.

Turlardaki sabit giderler şu unsurlardan oluşur;
• Konaklama (otel vb.)
• Yeme-içme (restoran)
• Müze ve ören yerleri girişi
• Uçak biletleri ve yerel taşıma
• Kişi başına diğer giderler
Kişi başına diğer giderler yolculara yapılan ikramlar ile kişi başına verilen hiz¬met giderlerini kapsar. Sabit giderler, birlikte seyahat eden kişilerin sayısı ile orantılı olarak değişmeyen, diğer bir deyişle kişi başına bağımsız giderlerdir. Turlardaki değişken giderler ise şu unsurlardan oluşur;
• Otobüs ve toplu ulaşım fiyatları
• Rehberlik ücretleri
• Gurup başına diğer giderler
Gurup başına diğer giderler; otopark ücreti, toplu bahşişler, paralı yol, köprü ücreti, rehber için uçak bileti, rehber giderleri, şoför giderleri ile gurubun başındaki tur yöneticisi ile free giderleridir. Değişken giderler, gurup sayısı ile orantılı olarak kişi başına tutarı değişen, ancak toplam tutarı aynı olan giderler¬dir.
Seyahat acentalarının düzenlediği turların maliyetinin ve satış fiyatının hesaplamalarında fiyatlandırmalar daima kişi başına (P/P) yapılır.







Tablo : Bir turla ilgili fiyatlandırma verileri
DEĞİŞKEN GİDERLER (KİŞİ BAŞINA)
1. Havayolu ücreti
2. Havaalanı vergileri
3. Transferler
4. Bagaj bahşişleri
5. Konaklama oda giderleri 6. KDV
7. Hizmet giderleri
8. Yemek gezileri
9. Günlük geziler
10. Sigorta 11. Girişler
12. Yayınlar
13. Diğer giderler
14. Yemek vergileri
SABİT GİDERLER (TUR YÖNETİMİ)
1. Ulaştırma (ev/h.alanı/ev)
2. Ulaştırma (tur sırasında)
3. Havaalanı vergileri
4. Konaklama oda fiyatı
5. Yemekler, vergiler, bahşiş
6. Transferler 7. Günlük geziler/girişler
8. Bagaj bahşişleri
9. Tur öncesi sonrası
9. Konaklama/yemek
10. Sigorta
11. Seyahat çekleri komisyon. 12. Pasaportlar/vizeler
13. Aşılar
14. Döviz işlemleri
15. Diğer
16. Maaş/ücret
SABİT GİDERLER (GRUP)
1. Charter araçları
2. Otoyol/feribot/köprü ücret
3. Günlük geziler
4. Bölgesel rehberler
5. Transferler
6. Girişler 7. Programlar
8. Konuşmacılar
9. Şoför ücretleri
10. Broşürler
11. Tanıtım giderleri
12. Haberleşme 13. Yönetim giderleri
14. Diğer
Fiyatlandırma aşamaları
A. Toplam değişken giderler
B. Grup sayısına bölünen toplam
C. A ve B toplamı
D. Kar marjı (%)
E. Havayolu ücreti
F. C, D ve E toplamı = tur fiyatı
Turlarda kişi başına en yüksek ücret tek yataklı odalarda kalanlar parafından ödenir. Daha sonra çift yatak ve üç yataklı odalar bu fiyatı izler. Oda başına en yüksek fiyat ise üç yataklı odada kalanlardan alınır. Düzenlenen bölgesel turlarda guruplar otobüslerle taşınır ve otobüslerin günlük fiyatı 24 saat üzerinden değil 300 km üzerinden hesaplanır. Diğer bir deyişle otobüsün günlük ücreti en az 300 km yapılmış gibi hesaplanır. Otobüs fiyatları ise bölgelere göre değişiklik gösterir.
Turlardaki rehber fiyatları da otobüslerde olduğu gibi her iki bölgede değişiklik gösterir.
Personel giderleri % 52
Ücret, SSK, Konaklama, Personelin eğitimi ve seyahati
İşletme giderleri % 20
Kira, Su, Enerji, Sigorta, Temizlik, vb.
Yönetim giderleri % 18
Haberleşme, Ekipman kiraları, Kırtasiye, Reklam, Yayınlar
Finansal giderleri % 6,5
Kredi kartları, Baka masrafları
Hamaliye; Tur müşterilerinin bavul, valiz vb. eşyalarının ve bagajlarının taşınması nedeni ile otele verilmesi gereken bir bahşiştir.
Resepsiyon bahşişleri; Oteldeki resepsiyon hizmetleri için, otel resepsi¬yonlarına bırakılan bahşişlerdir.
Restoran bahşişleri; Restoranda yemek yenildiğinde bırakılan bahşiş¬lerdir.
Personel giderleri; Rehber, otobüs şoförü ve yardımcısı gibi turlarda yer alan personelin yeme-içme ve konaklama giderleridir.
Haberleşme giderleri; Turun düzenlenmesi sırasında yapılan haberleşme giderleridir..
Düzenlenen turların maliyetinin ve fiyatlarının hesaplanmasında bu gider¬lerin değerlendirildiği aşağıda yer alan bazı temel formüller kullanılır;

Rehberlik Giderleri =

Taşıma giderleri =


Bahşişler;
• Hamaliye = kişi başına (P/P) fiyat x (otel sayısı + havaalanı) x 2
• Restoran = kişi başına fiyat x öğün sayısı
• Resepsiyon = kişi başına fiyat x otel sayısı

Personel giderleri =

Tur fiyatlarının hesaplanmasında başlangıç olarak ziyaret edilecek olan şehirler, kalınacak olan oteller, otellerdeki geceleme sayılan, kişi başına düşen oda fiyat¬ları, gezilecek olan yerler ve bu yerlerdeki müze, ören yeri vb. gibi yerlere giriş için ödenmesi gereken giriş ücretlerini gösteren bir tablonun düzenlenmesi ge¬reklidir.
Yemek (öğle yemekleri) : 15.0 $
Rehber : 75.0 $ / gün
Otobüs : 200 $ / gün
Bahşişler;
• Hamaliye : 0.5 $ / valiz
• Resepsiyon : 1.0 $ / kişi başına
• Restoran Haberleşme : 1.5 $ / kişi başına
Personel; 1 rehber, 1 şoför, 1 muavin
Kâr oranı : %20
Outgoing : Omega Tours – Germany
Incoming : Alfa Tours – Türkiye
Kod : Batı Anadolu VI
Arrival (geliş) : …../…./ 199…
Departure (ayrılış) : ....../......./ 199...
Gün sayısı : 7 gün / gece
Pax (kişi sayısı) : 25
Oda tipi (room type) : 9 double, 2 triple, 1 single



Anlaşmalar
A) Acenta-Yolcu B) Acenta-Otel C) Acenta-restoran
Geceleme Geceleme 15 kişide l kişi free
Yemek H/B (yarım porsiyon)
Turlar + program
Tur taşıma+transfer
Rehberlik hizmetleri
2 bagaj
Yarım pansiyon(HTB)
Bahşişler
Bu aşamalardan sonra sıra kişi başına geceleme, yemek, tur taşıma, rehber, ha-maliye, resepsiyon, restoran, haberleşme ve giriş ücretlerinin hesaplanmasına gelmektedir. Giderler(kişi başına)
Yemek : 105 $ (15 x 7)
Tur taşıma : 56 $ (200 $ x 7 gün / 25 kişi)
Rehber : 21 $ (75 $ x 7 gün / 25 kişi)
Bahşişler
• Hamaliye : 7 $ [ 0.5$ x (6 otel + l havaalanı) x 2 giriş-çıkış]
• Restoran : 10.5 S (1.5 $ x 7 restoran )
• Resepsiyon : 6 $ (1.0$ x 6 otel)
Haberleşme : 6 $ (150 $/25 kişi)
Personel giderleri : 90 $ [3 per.x (105 $ yemek + 645 $ geceleme-DBL)/ 25 kişi]
Girişler : 62 $ (kişi başına toplam)
TOPLAM : 363.5$
Toplam maliyet
(iki kişilik odada bir
kişi için) : 645 + 363.5 = 1008.5 $
Kâr oranı % 20 : 1008.5 x 0.20 = 201.7 $
Kişi başına satış fi- : 1210.2 $
yatı (H/B,doublc, P/P)
Aynı hesaplamalar tek kişilik ve üç kişilik odalar için yapıldığında satış fiyatı;
Tek kişilik odalarda kalanlar için : 1396.2 $
Üç kişilik odalarda kalanlar için : 1132.2 $
2.3. Tutundurma
Seyahat Acentalarının başlıca tutundurma çabalarından ilki broşürlerdir.
Broşürler tipik olarak bütün mevcut turları listeleyerek ve koşulları açıklayarak, tüketicilere ürünlere konusunda genel bilgi vermeyi hedefler. Tur Operatörleri ürünlerini standardize ederek ismini, logosunu, ürünlerin liste ve resimlerini, içinde Rezervasyon Formlarında bulunan broşürler vasıtasıyla tüketicilere sunar. Broşürlerde turların süresi, taşıyıcı uçak şirketleri ve uçak tipleri hareket ve varış tarihleri, turist çekim merkezlerindeki konaklama türü ve özellikleri, gidilen ülkedeki mahalli turlar ve özel indirimler belirtilir. Broşürler sayesinde seyahat acentaları tüketicileri ürüne çekerler.
Medya reklamları; uzun yıllardan beri Turizm Endüstrisinin profesyonellerine ve tüketicilere ulaşmak için etkili bir tanıtım aracı olarak tanınmıştır. Ticari Reklamlar, özel turları açıklayan tüketici Reklamlarına göre daha fazla bilgi iletme gücüne sahiptir. Ayrıca kendi turlarını satmak için doğrudan Posta yolu ile tanıtım ve satış ve kişisel satış teknikleri de kullanmaktadırlar.
Enformasyon Seyahat Acentalarının en önemli hizmetlerinden ve turisti en fazla yönlendiren hizmetlerden birisidir. Seyahat Acentaları özellikle yurtdışına çıkacak olan müşterileri için, onların bilmedikleri bu ülkelerin coğrafi özellikleri, toplumsal koşulları, yaşam tarzları, turistik çekicilikleri ve benzer birçok konuda bilgi verir. Gidilen ülkede kullanılan para birimleri ve ölçü sistemleri ve sanat farklılıkları konusunda da ayrıntılı bilgi verirler.
2.4. Dağıtım
Turizm sektöründe dağıtım fonksiyonu kendine özgü bazı özelliklere sahiptir. Bu özellikler aşağıdaki şekilde sıralanabilir 1(1;
• Dağıtım kanallarındaki aracılar edinmiş oldukları geniş ticari bilgi ve deneyimleri sayesinde üretimi yönlendirme, özel bir duruma getirme, tüketici ihtiyaç ve isteklerine uygun olarak hazırlama bakımından üretici ve tüketiciye yardımcı olurlar. Bu aracılar;
- Turizm pazarının içinde bulundukları için, turizm talebini dalın yakından tanırlar ve üreticinin pazar araştırması yapmasına gerek kalmaz.
- Pazarlar arasındaki farklılıkları satıcının bilgisine sunabilirler.
- Sürekli araştırma içinde oldukları için, potansiyel piyasanın talep yapısının üretime uygun olup olmadığını bilirler.
- Aracılar kendi imajlarını geliştirmek ve sürekli müşteri edinmek için çalışırlar ve bu nedenle üreticiye de avantaj sağlarlar.
- Dağıtım kanallarındaki aracılar üretim ve satış konusunda üreticilerin bireysel çabalarına göre daha fazla başarı elde etme olanağına sa¬hiptir.
• Çeşitli bölgelere seyahat edenler için turistik işletmeler, ulaştırma işlet¬meleri ve diğer aracıların hizmetlerini birleştirerek tek bir ürün haline getirirler. Çünkü turizm sektöründeki işletmelerin, diğer endüstrilerde olduğu gibi müşterileri ile doğrudan temasını sağlayacak perakende satış noktaları oluşturmaları çok zor ya da olanaksızdır. Bağımsız ve zincir olarak faaliyet gösteren seyahat acentaları bu önemli fonksi¬yonu yürüterek diğer endüstri guruplarına önemli katkılar sağlar.
• Turistik ürün üreticilerinin, ulaştırma işletmelerinin ve diğer aracıların dağıtım ağını yaygınlaştırırlar. Turizm sektöründeki bütün aracıların faaliyetlerinin sektöre net katkısı turistik ürünü arz edenlerin hizmet¬lerinin dağıtımı için daha fazla kanal sağlamaktır. Bu da söz konusu işletmelerin ürünlerinin ve hizmetlerinin rezervasyon ve kullanım ka¬pasitesini artırır.
• Seyahat edenlere gidecekleri bölgedeki, fiyatlar, olanaklar, tarifeler ve hizmetler konusunda ayrıntılı bilgiler verir ve tavsiyelerde bulunurlar. Seyahat sektörünün aracıları kendi konularının uzmanlarıdır, özellikle seyahat acentaları konaklama ve seyahat ile ilgili hizmetler konusunda önemli bilgilere ve deneyimlere sahiptir. Bu aracıların tavsiye ve öneri¬leri müşterilerin sektördeki üreticiler, ulaştırma işletmeleri ve diğer aracıları seçmesi konusunda önemli etkide bulunur.
• Firmaların seyahat düzenlemelerini koordine ederek, bu firmaların seyahat harcamalarının etkinliğini maksimize ederler. Firmaların seyahat departmanları ve müşterilerinin seyahatlerini koordine eden seyahat acentaları hizmet verdikleri firmalara önemli kazançlar sağlar.
• Seyahat sektöründeki taşıyıcıların ve üreticilerin hizmetleri ile bölge¬deki diğer turistik faaliyetlerin bir tek fiyatla bir araya getirilmesi sa¬yesinde bir tatil paketi oluştururlar. Seyahate tek başına çıkan turistle¬rin gittikleri bölgedeki hizmetleri tek başlarına birleştirmesi ve bu hizmetlerden uygun fiyatlarla yararlanması oldukça zordur. Özellikle tur operatörleri düzenledikleri paket turlarla bir taraftan önemli öl¬çüde indirimli fiyatlarla kaliteli hizmetleri müşterilerine sunarken, di¬ğer taraftan da üreticilerin satışlarını artırırlar.
• Firmalar için uygun teşvik(incentive) seyahatleri düzenlerler. Özellikle teşvik seyahati planlamacıları bu üzcl seyahat şekli konusunda uzman taşmışlardır ve bu sayede firmaların düzenleyecekleri teşvik seyahatleri konusunda önemli yararlar sağlar.
• Firmalar, örgütler ve birlikler için konferansların, toplantıların ve kon¬grelerin organizasyonu ve koordinasyonunu sağlarlar. Üniversiteler, firmalar, ticari birlikler, dernekler ve devletin çeşitli kurumlarının çe¬şitli dönemlerde yapılacak toplantıları ile ilgili düzenlemeleri için bu konuda uzmanlaşmış aracılar bu toplantıların organizasyonunu ve ko¬ordinasyonunu yürütürler.
• Gurup turlarının operasyonu ve rehberlik hizmetleri verirler. Belirli se¬yahat aracıları rehber ve eskort hizmetleri sunarlar. Böylece seyahat edenlerin seyahat deneyimlerini zenginleştirir ve tatminini artırırlar.
3. SEKTÖR ANALİZİ
Seyahat endüstrisinin istihdama katkısı dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yüksektir. Türkiye’de şu anda 732 bin kişi turizm sektöründe doğrudan istihdam edilmektedir. Bu rakam toplam istihdamın yüzde 3.4 ünü oluşturmaktadır. 2010 yılına kadar yapılan projeksiyonlara göre Türkiye’de doğrudan istihdam edilecek kişi sayısının 1 milyon 292 bin kişiye ulaşacağı ve toplam istihdam içindeki yüzdenin 4.5’a çıkacağı tahmin edilmektedir. Sektörün dolaylı olarak yarattığı istihdam ile ise 1999 yılında 920 bin kişiye istihdam sağlanmış olup 2010 yılında bu sayının 1 milyon 427 bin kişiye çıkacağı tahmin edilmektedir.
Seyahatin Türkiye ekonomisi içindeki yerine gelince; Turizmi beraberinde geliştirdiği diğer sektörler ile birlikte ele aldığımızda, yani artık uluslararası alanda kullanılan tanımı olan seyahat endüstrisi olarak değerlendirdiğimizde, turizm sektörünün Türkiye GSMH’sına 10,5 milyar dolarlık bir katkı yaptığını görüyoruz. Bu rakam GSMH’nin yüzde 4,7’sini oluşturmaktadır.
Sektöre yabancı sermaye girişi son yıllara kadar hissedilebilir düzeyde olmamıştır. Gelen yabancı gruplar ise ağırlıkla işletme hakkına talip olmuş ve yatırıma yönelik taleplere fazlaca cevap alınamamıştır. Ancak gerek Türkiye’nin AB’ye aday ülke olması gerek hukuki ve mali mevzuatlarda yabancı sermayenin gelişini teşvik edecek değişikliklerin yapılması, gerekse de ülkemizde hissedilen istikrar diğer sektörlere olduğu gibi seyahat sektörünü de yabancı sermaye girişini sağlayacaktır.
Dünya seyahat pazarı 1989-1999 yıllarını kapsayan son 10 yılda gelir olarak yüzde 45 artarken aynı dönemde Türkiye uluslararası seyahat pazarından gelir olarak aldığı payı binde 3’ten yüzde 1,4’e; yabancı turist sayısını 2,8 milyondan 9,7 milyon kişiye yükseltmiş, böylece seyahat gelirini 13 kat, turist sayısını da 15 kat arttırmıştır. Bunun sonucu olarak Türkiye dünyada en çok turist kabul eden ülke sıralamasında 19. sıraya, turizm gelirlerinde ise 12. sıraya yükselmiştir.
Böylece de Türkiye’nin seyahat alanında son 10 yılda gösterdiği gelişme dünya seyahat endüstrisi pazarının gösterdiği gelişmeden çok daha büyük ve çok daha hızlı olmuştur.
Türkiye’nin Avrupa seyahat endüstrisi pazarında yaşanan gelişmelere kendini hızla hazırlaması gereken bu dönemde özellikle kamu yönetiminin sektöre duyarsızlığı pahalıya mal olmuştur. Diğer bir sorun ise hedef kitle ile yatırımlar arasındaki bağlantının önceden planlanmamış olmasıdır.
4. SEKTÖRÜN SWOT ANALİZİ
Seyahat Endüstrisinin Güçlü Ve Zayıf Yönleri İle Fırsatlar Ve Tehditler
Dünyadaki ve Türkiye"deki turizm trendleri dikkate alındığında, destinasyon olarak Türkiye"nin karşı karşıya bulunduğu fırsat ve tehditler ile güçlü ve zayıf yönler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Türkiye’nin Seyahat Endüstrisi Açısından Güçlü Yanları
İklim, doğal kaynaklar, bozulmamış çevre,
Turizmin sosyal ve ekonomik önemini anlamı bir toplum yapısı,
Zengin tarih, kültür, örf ve adet, Türk insanının geleneksel konukseverliği,
Seyahat olgusuna çabuk adapte olabilecek genç ve dinamik nüfusun varlığı,
Özgün sosyo-kültürel özellikler ve doğu ile batının egzotik bileşimini sunması. Coğrafi konum nedeniyle ana pazarlara olan yakınlık,
Rakip ülkelere göre daha yeni ve daha nitelikli tesislerin varlığı,
Genç ve kıta ötesi pazarlar için henüz keşfedilmemiş bir destinasyon olması,
İç turizmdeki hareketlenme,
Turizmin çeşitlendirilmesine olanak veren coğrafi ve doğal yapının varlığı,
Halı, deri, konfeksiyon ve mücevher başta olmak üzere alışveriş olanakları,
Son on yılda gelişmiş destinasyonlar arasına girmiş olmamız.
Zayıf Yanları
Türk medyasının haber alma ve verme özgürlüğü ile toplumsal menfaatleri dengeleyememesi, olumsuzlukların uluslararası medyaya referans oluşturması,
Altyapı ve hizmet kalitesinin ve destek sektörlerdeki gelişmenin, hızlı talep artışının beraberinde getirdiği ihtiyaçlara cevap verememesi,
Turist sağlığı ve güvenliğindeki yetersizliklerimiz,
Standardı yüksek tesislerin yakın çevresindeki oluşumlar ile uyumsuzluğu,
Düzensiz ve denetimsiz yönde gelişen ticari faaliyetlerin ülke turizminde ve ürün kalitesinde yol açtığı yozlaşma,
Stratejik Pazarlama Yönetimine işlerlik kazandırılamaması,
Mevsimsellik ve kapasite kullanım oranlarının düşüklüğü,
Tanıtımda yetersiz dış yatırımlar,
Başta yerel yönetimler olmak üzere kamunun turizme yeteri kadar ilgi göstermemesi,
Pazarlara ve turizm arzına ilişkin araştırmaların yetersizliği nedeniyle sağlıklı stratejik kararların alınmasındaki güçlükler,
Türk ekonomisinin kronikleşmiş yüksek enflasyon sorunu.
Tehdit eden faktörler
Dış basında, ülkemizde ortaya çıkabilen münferit terör eylemleri ile demokrasi, insan hakları vb konulara ilişkin olarak yer alan olumsuz yayınlar ve bunların neden olduğu imaj sorunları,
Coğrafi konum nedeniyle yakın çevrede (Ortadoğu, Balkanlar, BDT Ülkeleri) yaşanan savaşlardan ve siyasi istikrarsızlıklardan olumsuz yönde etkilenme,
Son yıllarda seyahati doğrudan etkileyen dış destekli terörist faaliyetlerin ortaya çıkması,
Ekonominin kronikleşmiş yüksek enflasyon sorunu,
Yatay ve dikey entegrasyonlarla dev boyutlara ulaşan uluslararası tur kartellerinin rasyonel çalışma yöntemleri, modern teknik donanım ve ölçek ekonomileri gibi avantajları kullanarak piyasaya egemen olmaları ve hem dış talep, hem de işletmelerin kar marjları üzerindeki baskılarını arttırmaları,
Yabancı tur kartellerinin Türkiye"deki acenta ve otelleri satın alarak döviz kayıplarına neden olmaları,
AB"nin Birlik içi seyahat hareketlerini özendirici politikaları,
AB üyesi rakip ülkelerin birliğin bilgi ve finans desteklerinden yararlanarak rekabet güçlerini hızla arttırmaları.
Fırsatları
AB ve Yunanistan ile olan ilişkilerdeki yumuşama, AB adaylığı,
Küreselleşme olgusu içerisindeki Avrasya bölgesinin artan önemi ve Türkiye"nin siyasi ve ekonomik yönden stratejik önem kazanması,
Türkiye"nin rekabet gücünün yüksek olduğu doğa, tarih ve kültür turizmine olan ilginin artması,
Batı Akdeniz"deki kirlenme sonucu Doğu Akdeniz bölgesinin artan çekiciliği,
Eğitim düzeyi yüksek ve deneyimli turist gruplarındaki büyümenin, potansiyel tüketicilerin kar ı propagandadan etkilenme olasılı mı azaltıcı etkileri,
Büyüyen dünya turizmi,
Gelişen ulaşım olanakları ve buna bağlı olarak uzun mesafeli seyahatin artması.

Seyahat endüstrisinin bugünkü durumu ve 2010 yılı için yapılan tahminler ile ülkemiz ekonomisine katkılarını Tablo 1’deki gibi özetleyebiliriz.

Tablo 1
1999 2010 (Tahmini)
İhracat
İthalat
GSMH
Vergiler 15,3
6,7
10,5
9,8 17,8
6,8
13,2
11,9
5. SEKTÖRDE FİRMANIN BELİRLENMESİ
5.1. Setur’un Tanımı
Koç Topluluğu bünyesindeki Koç Turizm Grubu"nun bir üyesi olan Setur, 30 yılı aşkın süredir Türk turizminin gelişmesinde önemli katkıları bulunan bir kuruluştur.
1964 yılı ortalarında gümrükten muaf mağazaların ülkemizde faaliyet göstermesine olanak tanıyan bir karar alınması üzerine, Koç Holding tarafından bu amaçla kurulmuştur.
Duty Free faaliyetlerini o günden bu yana sürdüren Setur, bugün bu alanda 200 mağazaya sahip 25 firmanın oluşturduğu büyük bir pazarda sürdürmektedir.
1960"lı yıllarda yalnızca Gümrükten Muaf Mağazacılık ile uğraşan Setur Servis Turistik A.Ş., 1970 yıllarının başında Diners Club"ın kurduğu Diners Fugazy Travel teşkilatının Türkiye temsilciliğini alarak turizm alanına adım atmış, bir yıl sonra faaliyetlerini Setur World Travel olarak devam ettirmiştir.
1970"li yılların sonunda Setur World Travel ismi Setur Seyahat Acentası olarak değiştirilerek turizm faaliyetlerine hız verilmiştir.
Setur Turizm bugün dünya turizminde görülen başarılı örnekler gibi turizm alanındaki tüm faaliyetleri bünyesinde barındıran ilk ve öncü turizm şirketi olmuştur. Yurt içi ve yurt dışına dönük tur operatörlüğü, uçak bileti satışı, kongre ve seminer organizasyonları, yerel hizmetlerin sunulması, marinacılık, yat charter hizmetleri şirketin turizm alanında sunduğu hizmetlerin çatısını oluşturmaktadır.
Şirket Genel Müdürlüğü 1996 yılı sonunda İstanbul Altunizade"de bulunan modern binasına taşınmıştır.
Setur, Türkiye"nin çeşitli noktalarında farklı turizm hizmetleri sunan seyahat acentaları, sayıları 20"ye yaklaşan yetkili satıcıları, duty free mağazaları, marinaları ve yat charter hizmetleri, 500"ü aşkın deneyimli çalışanı ile ülke turizmine ve ekonomisine sağladığı katkının gururunu taşımaktadır.
5.2. Setur’un Mevcut Durumu
Setur, Koç Turizm Grubu bünyesinde yer alan ya da almayan birçok büyük ve başarılı uluslararası firma ile stratejik işbirliği ya da ortaklık içindedir. Yalnız ulusal sınırlar içinde düşünülmesi mümkün olmayan turizmdeki bilgi birikimi ve yapabilirliğini bu ortaklıklarla arttırmakta, gücünü pekiştirmektedir.
Princess Cruses
Setur, dünyanın en çok gezi noktasına sahip, birinci sınıf 10 gemiden oluşan ve Aşk Gemisi ile ün kazanan Amerikan Princess Cruises şirketinin Türkiye tek yetkili satış acentasıdır.
Orient Express & Road to Mandalay
Orient Express & Road to Mandalay Dünya çapında yılda ortalama 15.000 kişinin seyahat ettiği Orient Express ve Road to Mandalay"ın Türkiye, Türki Cumhuriyetler, Mısır ve İsrail yetkili satış acentası 1999 yılından itibaren Setur Seyahat Acentasıdır. Tren tüm Avrupa" da, Uzakdoğu" da ve gemi olarak Road to Mandalay adıyla Burma"da faaliyet göstermektedir. Ürünlerle ilgili hazır paketleri ve münferit rezervasyon seçenekleri bulunmaktadır.


APT Asia Pacific Travel
1996 yılında Malezya kökenli Reliance firması ile Koç Turizm Grubu arasında kurulmuş bulunan bir ortaklıktır. Merkezi İstanbul"da bulunmaktadır. Şirket, Uzak Doğu, Asya Pasifik Bölgesi ve Avusturalya"da Türkiye"ye turist hareketlerini arttırmak ve tüm yerel hizmetleri sunmak amacını taşımaktadır, Bugün için şirketin ana pazarları Singapur, Malezya, Tayland ve Endonezya"dır. Grup ya da bireylere rezervasyon, paket turlar, özel ilgi turları, günlük şehir turları, transfer, oto kiralama, mavi yolculuk gibi hizmetler sunulmaktadır.
5.3. Setur’un İnsan Kaynakları
İnsana dayalı bir sektör olma özelliği ile öne çıkan seyahat endüstrisinde çalışanların eğitimi Türkiye ortalamasının üzerindedir. Setur Seyahat Acentası’nda çalışanların yarısı lise ve üstü eğitimlidir. Setur Seyahat Acentaları 500’ü aşkın deneyimli çalışana sahiptir.
Son 10 yıl içinde mesleki eğitim veren kurumların sayısında büyük artışlar olmuştur. Turizm liselerinden meslek edindirme kurslarına, 2 yıllık yüksek okullardan üniversitelere kadar çeşitlilik gösteren bu kuruluşlardan mezun olan gençler sektöre yeni bir kan katarlar. Ancak bu kuruluşlar belli bir master çerçevesinde koordineli olarak çalışmadıklarından sektörde bazı pozisyonlar için arz fazlası ortaya çıkarken, bazı pozisyonlar için eğitilmiş eleman bulunamamaktadır. Diğer yandan eğitimli kişilerin özellikle müşteri ile direkt teması olan departmanları talep etmeleri de nitelikli insan gücü sorununu gündeme getirmektedir.
Yine de son 10 yıl içinde eğitimli insan gücü ile çalışmakta büyük mesafeler kaydedilmiş ve alaylı kadroların yerleri, genç ve dinamik okullulara bırakılmıştır.
5.4. Setur’un Borç Bulabilme Olanağı
Setur Seyahat Acentası Vehbi Koç tarafından kurulmuş Koç Turizm Grubu’nun üyesidir. Ayrıca 30 yılı aşkın bir süredir hizmet vermekte olduğu için tanınmış ve güvenilir bir şirkettir. Sahip olduğu mağaza sayısı fazladır. Bu sebepten dolayı Setur Seyahat Acentası’nın kredibilitesi önemli bir sorun teşkil etmeyecektir.
5.5. Setur’un Öz Kaynakları
Setur Diners Club’ın kurduğun Diners Fugazy Travel teşkilatının Türkiye temsilciliğine almıştır.
Setur’un sahip olduğu ofisler:
• Setur Altunizade-İstanbul
• Setur Feneryolu-İstanbul
• Setur-Ankara
• Setur-İzmir
• Setur-Marmaris
• Setur-Antalya
5.6. Setur’un Kuruluş Yeri Bakımından Ele Alınması
Merkezi bir yerde, görüntüsünü engelleyecek herhangi bir engel yoktur.
İşletmenin çerçevesinde aynı grup yada aynı tür hizmet veren işletme sayısı yok denecek kadar az olduğu için rakiplerine göre bir üstünlükte sağlamaktadır. Ulaşılabilirliği: Şehir merkezinde olduğu için toplu taşıma araçları vasıtasıyla müşterilerin acentaya kolayca ulaşılması sağlanmıştır. Ancak merkezde olması yoğun trafikten dolayı bir dezavantaj yaratır. Ayrıca park alanları da dardır.

6. ANALİZ SONUCU
Son dönemlerde dünya seyahat endüstrisinde tüketici pazarlarının Türkiye’ye gösterdiği ilgi öne çıkmıştır. Türkiye seyahat pazarında faaliyet göstermekte ve İsveç, Norveç, Finlandiya, Rusya’nın yanı sıra Romanya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ve Polonya’da yer yer Türk tur operatörleri başarılı çalışmalar yapmaktadır. Dolayısıyla Türkiye geleneksel pazarlarının yanı sıra canlanıp, harekete geçmeye hazırlanan bir Ortadoğu pazarı, orta, doğu ve Kuzey Avrupa pazarlarında faaliyet gösterecektir.
Pazarlamanın 4P’sinden olan ürün geliştirme açısından ele aldığımızda Formula-1’in Türkiye’ye gelmesi konusunda Setur Seyahat Acentası şimdiden Formula-1 Turları düzenlenmiştir. Bu ve buna benzer yeni ürün geliştirme çabalarıyla seyahat endüstrisindeki tutundurma çabalarımızı daha etkili hale getirebiliriz.
Örneğin; Setur’un ürün yelpazesinde yer alan;
- AGİT (Avrupa Güvenlik İş Konseyi Toplantısı)
- D-8 Ülkeler Toplantısı
- St. Vıncent
- Anadolu Hayat Bayi Toplantısı
- Nestle Toplantısı
- Dış İşleri Bakanlığı Toplantısı
- Metro Grossmarket Toplantısı
- Koç Holding Toplantısı
- Koç Holding
- Telsim Gap
- İstanbul Sanayii Odası Antalya Toplantısı
- Dış İşleri Bakanlığı Türk-Alman İşbirliği Toplantısı
- Koç Üniversitesi Açılışı
- Fiat 100.Yıl Toplantısı
- Ford Ve Omüd Toplantıları acentaya yaklaşık 4 milyon Dolar ciro yaptırmış ve toplam 62 organizasyona imza atmıştır.
Seyahat acentalarının sadece ödemeler dengesine katkıda bulunan kuruluşlar olarak tanımlanması sağlıklı bir işletmecilik ortamı yaratmaktadır. Acentaların bir vergi kaynağı olmaları da göz önüne alınmalıdır.
Seyahat acentaları yalnızca piyasadaki koşullara göre faaliyet göstermekte kalmazlar aynı zamanda kişisel girişim ve yetenekleri ile koşulları geliştirerek, yeni koşullar yaratarak müşteri sayısını artırırlar.
Seyahat dünyadaki en güçlü ve en yenilikçi endüstrilerden biridir. Elektronik ticaret ve internet gibi teknolojilerin kullanımında tüm diğer sektörlere rehberlik yapmakta yol göstermektedir.