Stereokimya

Stereokimya nedir?
Stereokimya dogadaki moleküllerin seciciligini saglar. En genel tanimiyla, moleküllerin üc boyutlu uzaydaki geometrileri ile ilgilenen kimya.

Optikce aktif moleküller
Ayna görüntüsü birbiriyle cakismayan tüm molleküller optikce aktiftir. ve bu moleküller cogunlukla kiral karbon atomu icerirler. Ama her kiral karbon iceren molekül optikce aktif olmadigi gibi, her optikce aktif molekül de kiral karbon içermemektedir.

Optikce aktif moleküllerin ayna görüntülerine enantiomer denir.

Optikce aktif moleküller polarize isigi belli bir acida kirarlar. Bu aciya optik dönme acisi denir. Maddeden maddeye göre degistigi icin maddelerin ayirt edici özellikleri arasindadir. Kullanilan cözücüye göre de bu aci degismekte hatta cok nadir olarak isaret bile degistirmektedir (kendimden biliyorum). Bununla ilgili bir ziyaretci sorusuna (aslinda ziyaretci demek biraz yanlis olur) ve ilgili cevaba buradan ulasabilirsiniz.

Enantiomer

Optikce aktif maddenin herhangi bir ayna görüntüsene verilen isim. Optikce aktif her maddenin iki tane enantiomeri vardir. Ve bunlarin optik dönme acilari rakam olarak ayni ama isaret olarak tam terstir. Chan-Ingeld-Prelog sistemine göre biri (R) iken digeri (S) enantiomeri olustururlar, asagidaki Adrenalin örneginde görüldügü üzere.

Enantiomerlerin erime ve kaynama noktalari, yogunluklari gibi tüm fiziksel özellikleri birbirinin aynidir. Kiral olmayan ortamlardaki kimyasal özellikleri de aynidir. Ayni hizda ayni sekilde tepkimeye girip, ayni ürünleri olustururlar. Bu yüzden klasik yöntemlerle enantiomerleri ayirmak mümkün degildir. Optikce aktif özellige sahip yardimci etken kullanilarak ayrilabilinir