Sosyolojide Yöntem Ve Araştırma Teknikleri

Sosyoloji, toplumsal olayları bilimsel bir disiplinle inceler. Tarafsız, düzenli ve en doğru bilgiye ulaşmak için çeşitli yöntemler kullanır. Yöntem, doğru bilgi elde etme sürecinde sosyolojinin kullandığı kurallar ve araçlar bütünüdür.

1- Sosyolojik Yöntemler
a. Toplumsal olay ve olguları araştırır ve belirler.

– Olay: Bir toplumda gelişen tek tek durumlardır. Tekildir ve somut olarak yaşanmıştır. Örneğin: 1789 Fransız İhtilali, Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı, Ali’nin doğumu, Ayşe’nin okula gitmesi…

– Olgu: Olaylardan yola çıkılarak ulaşılan genellemelerdir. Tümel ve soyutturlar. Örneğin: İhtilal, savaş, doğum, eğitim…

b. Olaylar arasında neden-sonuç bağı kurar.

c. Ulaştığı bilgilerden toplumların tümü için geçerli genellemelere ulaşmaya çalışır.

Bunu yapmak için sosyoloji üç ayrı yöntem kullanır:
– Tümevarım: Tek tek olayların bilgisinden genel bir bilgiye ulaşma.
– Tümdengelim: Genel bilgiden hareketle yaşanmış olan tek tek olayları anlamlandırma.
– Birleştirici Yöntem: Herhangi bir olayı genel olarak toplumdan soyutlamadan, aksine toplumla iç içe değerlendirerek tanımlama.

ÖRNEK :

“M.Ö. V yüzyıl Atina’sı hakkında pek çok bilgi kaynağı vardır. Ancak bunların çok büyük bir kısmı o dönemde yaşamış olan “Atinalı yurttaşlar” tarafından yazılmıştır. Bu yüzden dönemin Atina’sının bir Persliye, bir köleye ya da yerleşmiş bir Korintli’ye nasıl göründüğü hakkındaki bilgilerimiz pek azdır. Tarihsel belgelerin yazarları, olayları kendi görüş ve duyguları doğrultusunda değiştirmiş olabileceklerinden o dönem Atina’sının gerçek durumu yazılanlardan ve anlatılanlardan farklı olabilir.
Bu parçada sözü edilen duruma düşmemek için, günümüz olaylarını inceleyen bir tarihçi nasıl bir yol izlemelidir?

A) Belgelerdeki eksiklikleri yorum yaparak tamamlamalıdır.
B) Yalnız yabancı gözlemcilere dayanan belgelerden yararlanmalıdır.
C) İlk elden yazılmış belgelerden yararlanmalıdır.
D) Değişik kaynaklara dayalı belgelerden yararlanmalıdır.
E) Yalnız resmi kaynakları kullanmalıdır.

(1983/ÖSS)

Çözüm :
Paragrafta anlatılana göre Antik Yunan dönemiyle ilgili olarak elde edilen bilgiler bize geçek olayları göstermekten uzaktır. Bunun nedeni bu dönemdeki belgeleri “Atinalı yurttaşların” hazırlamış olmalarıdır. Bu yüzden elimizdeki bilgilerin öznel olacağı vurgulanmış, bize bir bu dönemdeki bilgilere güven duymamamız önerilmiştir. Ancak soruda “günümüz olaylarını” inceleyen bir tarihçinin ne yapması gerektiği sorulmuştur.
Dikkat edilmesi gereken nokta, sorunun doğru anlaşılmasıdır. Eğer, soruyu “tarihçinin Antik Yunan’daki, bu olumsuz durumu düzeltmek için yapması gereken nedir?” şeklinde anlayacak olursak “A” seçeneği bizi yanıltabilecektir. Çünkü bu dönemde başka kaynak olmadığı için yorum yapmaktan başka çare kalmamaktadır.
Oysa “günümüz” olaylarının incelenmesi sırasında değişik kaynaklar da bulunmaktadır. Bu sebepten, “ilk elden bilgilere ulaşmak” önemli olsa da yeterli değildir. Tıpkı ne “sadece resmi kaynakların” ne de “sadece yabancı kaynakların” yeterli olmaması gibi. Tarihçi elindeki kaynak bolluğunu iyi kullanmalı ve “değişik kaynaklardan yararlanmalıdır.”
Yanıt: D’dir.

Benzer Konular
	Konu Başlığı	Başlatan	Yanıtlar	Görüntü	Son Mesaj
	Atatürk Bir Şey Buldu Ki Altındı, Herkes Bilemez Işte Yarım Kalmış Bir Araştırma Atatürk Köşesi	Hephaestus	0	1060	Ekim 28, 2011, 12:17:53 ÖÖ Gönderen : Hephaestus
	Kiloluları Sevindiren Araştırma Alternatif Tıp	imge34	0	1024	Ocak 02, 2013, 11:50:54 ÖS Gönderen : imge34
	Ankara Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Sağlık Kuruluşları	Honey_Face	0	878	Ocak 22, 2013, 02:09:57 ÖS Gönderen : Honey_Face
	Sosyoloji De Araştırma Yöntem Ve Teknikleri AÖF 1. Sınıf Ders Notları	Asortik Hatun	0	1747	Temmuz 31, 2013, 07:26:05 ÖS Gönderen : Asortik Hatun
	Sosyolojide Disiplinlerarası Çalışmalar Psikoloji ve Sosyoloji	berayselen	0	969	Nisan 04, 2014, 05:12:21 ÖS Gönderen : berayselen