Ses

Sesin Yayılma Hızı:
1-Ortamın cinsine bağlıdır: Ses en hızlı katılarda, sonra sıvılarda, en yavaş da gazlarda yayılır.
2-Ortamın sıcaklığına bağlıdır: Sıcaklık arttıkça sesin yayılma hızı da artar. Sesin havadaki hızı, 0oC de V=331 m/s ve 20o C de V=344 m/s dır.
3-Ortamın yoğunluğu arttıkça, sesin yayılma hızı da artar.
SESİN ÖZELLİKLERİ
1-Sesin Şiddeti:
• Ses kaynağına yapılan etkinin artması ile birlikte çıkardığı sesin şiddeti de artar.
• Ses kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti artar.
• Sesin şiddeti debisel (dB) adı verilen birimle ölçülür.
• 30-60 dB arasındaki sesler normal şiddetteki seslerdir. Şiddeti 60 dB den fazla olan sesler rahatsız eder.
• Ses dalgası molekülleri yayılma doğrultusunda titreşirler. Bu nedenle ses dalgaları boyuna dalgalardır.
2-Sesin Yüksekliği:
• Ses kaynağının 1 sn deki titreşim sayısına sesin frekansı denir. Frekans, sesin yüksekliğinin ölçüsüdür.
• Kaynağın frekansı büyükse ince (tiz), küçükse kalın (bas) ses çıkar.
• Titreşen telin frekansı şunlara bağlısdır:
1. Telin boyu arttıkça frekans küçülür, ses kalınlaşır.
2. Tel kalınlaştıkça frekans küçülür, ses kalınlaşır.
3. Telin gerginliği arttıkça frekans büyür, ses inceleşir.
4. Telin cinsine bağlıdır.
• Frekans, (titreşim/saniye) olarak belirtilir.
• Sesin ortamda yayılma frekansı, kaynağın yayılma frekansına bağlıdır.
• Kulağımız 20 s-1 ile 20000 s-1 frekanslı sesleri duyabilir.
3-Sesin Tını:
Her ses kaynağı kendine özgü ses çıkarır. Bir sesin hangi kaynaktan çıktığını tanıtan özelliğine ses tınısı denir.
Rezonans:
Ses dalgaları sert engele çarparak ışıktaki gibi yansımaya uğrar.
• Sesin yansıma özelliğinden yararlanarak deniz ve okyanusların derinliği ölçülebilmektedir.
Soru:Sesi az geçiren maddelerin ortak özellikleri nelerdir?
Cevap:
a) kalınlıkları ve yoğunlukları fazladır.
b) Esneklikleri azdır.
c) Yüzeyleri pürüzlüdür.