Psikiyatrist Suzanne Zoglio sorunlarla başa çıkmanın 20 yolunu şöyle anlatıyor. Bildiğimiz hali ile hayat etrafımızda parçalanmaya başladığı zaman, kalbimiz ağrır, beynimiz uyuşur, çevremizi ince bir duman sardığı görülür.

Şokta, sinirli ve üzgünüzdür. Korkmuş ve sarsılmışızdır. Kararlılığımız gibi inancımız test edilir. Devam edecek gücü – ya da hatta devam etmek isteyecek miyiz – bulacak mıyız diye merak edebiliriz. Bunların hepsi çok bunaltıcıdır. Fakat hayatlarımızı ilerletebiliriz ve ilerletmeliyiz. İyileşme sürecinde neler yardımcı olur? İşte ilerlemenin 20 yolu:

1. Duygularınızı kabul edin. Onları zorlamaya çalışmayın. İyileşme, duygularınız ne olursa olsun onları tanımlayarak başlar. Korku, suçluluk, pişmanlık, kızgınlık, dehşet ya da mutsuzluk – yüzeyde oldukları gibi onları kabul edin.

2. Sessiz bir zaman yaratın. Her gün ne yapmanız gerekiyorsa onu yapın, fakat en azından her gün kendinize bir bütün olarak 15 dakikalık bir sessizlik çizelgesi yapın. Tercihen, bunu her gün aynı zaman yapın. Uyanır uyanmaz günlüğünüze yazın, öğlen bir parça düşünmek için durun, işten sonra yalnız başınıza yürüyün, ya da yatmaya gitmeden hemen önce her akşam meditasyon yapın. Düşünmek için, ağlamak için, dua etmek için ya da sadece uyanık kalarak oturmak için zamanı kullanın.

3. Duygularınızı ifade edin. Duygularınıza dikkat sarf edin ve sonra onları bir günlükte, şiirde, çizimde, ya da sevdiğiniz bir arkadaşa mektupta ifade etmeye çalışın.

4. İnsanlarla bağlantı kurun. Ailenizle, arkadaşlarınızla ya da kilise grupları ile birlikte olun. Acılarınızı paylaşın ve birbirinizi teselli edin. Eğer arzu ederseniz bir danışmanla ya da ruhani bir liderle konuşun. Yalnızca aşka açık olun ve sizin için keyifli hale getirin. Yalnız olmadığınızı bilin.

5. Sizden çekip alınanlar – sevdikleriniz ya da övmek istedikleriniz – için bir anma yaratın. Eğer bir anma töreni yaparsanız, yakın arkadaşlarınıza kendi anılarınızın zenginliğine yenilerini eklemek için anılarını paylaşmalarını (hatta belki bir kitaba yazarak) isteyin. Kaybettiğiniz birinin fotoğraf albümünü ya da yıllar boyunca özel anların videolarını kolaj olarak toplayabilirsiniz. Arkadaşlarınızdan yardım etmelerini isteyin ve herkese bir kopya verin. Özel bir notu ya da ortak sevilen bir alıntıyı çerçeveleyin.

6. Kaybedilmiş şeyleri takdir edin. Giden bir bina ya da iş yeri bile olsa, özel olayların fotoğrafları ile bir övgü kitabını, içine şimdi özel anlamı olan hikayeleri de koyarak yapabilirsiniz. Sıkıştığınız anlarda, iyi zamanları da meydan okuyucu zamanları da hatırlayın.

7. Seveceğiniz bir nesne bulun. Kaybedilmiş olan şeye bağlı hissetmenize yardımcı olacak ufak bir nesne bulabilirsiniz belki de. Size her zaman yakın tutun ve kalbinizde sevginizi sonsuza dek sürdürün.

8. Aşka ve aydınlığa pas verin. Ya yumuşak bir dokunuş, anlayışlı bir gülümseme, güveneceğiniz bir omuz ya da pozitif enerjinin artışı gibi kaybedilmiş bir hayatı onurlandırmanın bir yolu, başkasına bunu vermektir.

9. Kaybettiğiniz kişi ya da kişiler adına uygun bir amaçla yardımcı ederek fark yaratın. Onların değer verdiği bir şeyden faydalanarak bir kuruma başlangıç verebilirsiniz.

10. Kaybedilmiş bir meslektaşınız onuruna iş yerinizde iyiliksever bir hareket üstlenin. Eğer isterseniz bunu isimsiz olarak da yapabilirsiniz.

11. Kendi hikayenizi anlatın ki, diğerleri kendilerini yalnız hissetmeyecektir.

12. Yas tutan bir insana destek verin.

13. Bir evcil hayvanı alarak yardımcı olun.

14. Ufak şeylerden zevk alın. Daha fazla resitale ve tiyatro oyunlarına gidin.

15. Daha sıklıkla teşekkür yemekleri verin.

16. Çocuklarınızı – genç ya da değil – daha fazla kucaklayın.

17. Tanıdığınız herkese daha fazla sabır gösterin.

18. Sevginizi daha sık ifade edin.

19. Hayattaki en önemli şeyin ne olduğu konusundaki görüşünüzü sürdürün.

20. Her gününüzü anlamlı bir şekilde yaşayın.

Ve unutmayın ki, hepimiz farklı yollarla ve farklı hızda iyileşme gösteririz. Kalbinizi takip edin. Hissetmek için kendinize zaman ayırın, kendinizle ilgilenin.