Sanatta "guzellik-çirkinlik "nedir?

Sanat urunleri;siir,roman,oyku,tiyatro,sinema,muzik,resi m,heykel,mimari,fotograf vb.olarak siniflanir.Her sanat urunu,guzeli yakalamak ve ortaya koymak ister.Bazilarinda(siir,roman,oyku,muzik,resim,heyk el)insan tek basina,bazilarinda ise bir grup olarak(tiyatro,sinema)bu isi yapar.Boyle olmakla birlikte sanatkar,genelde tek basinadir.Sanatci gercegi,kendi duygu ve dusunceleri acisindan inceler,ayristirir,sonra ona estetik form katarak sentezler ve yeniden yaratir.

Her filozof,felsefi sistem ve sanatcinin sanata bakis acisi,onu anlayisi,yorumu degi******.Soz gelisi,Aristoteles,guzelligin belirtilerini,duzen,simetri ve sinirliligin dogru ortada olmasi olarak ifade etmis.Sanatci,esyayi ya oldugu gibi,ya da olmasi gerektigi gibi gosterebilir.Doganin eksik biraktigi yerleri doganin izledigi yonde ne kadar iyi tamamlayabilirse,yapit o oranda guzeldir.

Plotinos,guzeli"Ruhun bedende,zekanin ruhta,Tanri nin zekada gorunmesidir,bicim ruhtur,maddenin sureti olmadigindan,guzel degildir,ne zaman ona suret verilirse,hem var hem de guzel olur"biciminde ortaya koymus.Augustinos guzelligi,eksiksiz uyum(oran) ve birlige(Tanriya)yonelme olarak gormus.A.Thomas'ta da guzellik,duzen ve birlige dayanmali,ayrica amaclilik,iyilik ve yetkinlik ozelliklerini de icermeli ve kiside haz uyandirmalidir.Croussoz guzel nesneyi,cesitlilikte birligi saglayan ve parcalarin tek bir amacla baglantisini gerceklestiren nesne olarak betimlemis."Guzel bir nesneyi seyredenin de,guzellige katkisi var"demis.Du Bos,insani guzel sanatlari yaratmaya iten nedeni,"Butun hazlar,bir ihtiyactan dogar" ilkesine baglamistir.Insan,sikintidan kurtulmak icin sanata yonelir.Ama bu is yapaydir.O'na gore sanat;bir oyun,yapay bir is,bir yalandir.Guzellik,bir yandan duyguya,bir yandan da sanatcinin dehasina baglidir.Hutcheson'a gore,guzel evrenseldi
r,Onda,ahenk ve simetri vardir.Bunlardan insan zevk alir.

Kant ise guzeli;"Nitelik acisindan cikarsiz,nicelik acisindan herkesin hosuna giden,kendi disinda hicbir eregi olmadan,zorunlu olarak hosa giden seydir"biciminde nitelemistir.Hegel,sanati;insan ruhunun bir urunu olarak ele almistir.Ona gore guzel;sonsuzdur ve ozgurdur.Spencer,sanatin oyundan dogdugunu savunmus.Insan,arta kalan gucunu oyun icin kullandiginda,bu etkinlik onu guzellik algisina,estetige ve yaradisa goturur.Guyeau,sanatin ozunun sempati oldugunu savunmus.Son olarak,Charles Lalo,"Sanatci,sanat yapiti olustururken,dusuncesini cogunlukla baska bir alana cevirmelidir;cunku sanat,bir oyundur.Sanat bir kurtulus,bir arinma da olabilir.Bazi durumlarda,yasami oldugu gibi tekrarlamadir.Sanat icin sanat yapmak da onemlidir.Guzellik,oran yani ahenkle olusan bicimdir.Bir baska deyisle,bicim ve icerigin uygunlugu ve birlikteligidir"savlarini ileri surmustur.

Bu nedenlerden dolayi diyebiliriz ki,sanat surekli degisen,gelisen,ucu acik,goreli ve dirik ozellikler tasiyip,toplumdan topluma,zamandan zamana degisiklik gostermektedir.