Pnömoni


Pnömoni (Zatürre) Nedir?


Pnömoni akciğer dokusunun enfeksiyonu veya enflamasyonudur. En sık görülen pnömoni akciğerin en küçük hava yollarını (bronşiyoller) etkileyen bronkopnömonidir. Eğer enfeksiyon akciğerin bir veya birkaç bölümüne(lob) yayılırsa lobel pnömoni adını alır.

Çoğunlukla 70 yaşından büyük insanlarda görülür genellikle tedavi edilebilmesine rağmen en sık enfeksiyon nedenli ölümlerdendir. Pnömoni özellikle yaşlı ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde olmak üzere daha nadir olarak genç erişkin ve çocuklarda yine de ciddi sonuçlar oluşturabilir.


Pnömoninin sonuçları aşağıdaki faktörlere bağlıdır;

Enfeksiyona direncin derecesi (bağışıklık)
Hastanın yaşı
Enfekte eden ajanın tipi ve miktarı
Hızlı tanı ve
Antibiyotik kullanımına

BELİRTİLERİ NELERDİR?


Pnömoni genellikle balgamın da eşlik ettiği öksürükle başlar, eğer öksürükle küçük miktarda bir kanama olursa balgam pas renginde görülebilir. Ateş ve göğüs ağrısı da olabilir bu hızlı ve yüzeysel solunuma neden olur, eğer tedavi edilmez ise kanda oksijen seviyesi düşer, zihin karışıklığı ve şuur kaybı ile sonuçlanır.


SEBEPLERİ NELERDİR?


Pnömoni birçok mikropla oluşabilir, bunlar;

Streptokok
Haemofilus
Klebsiella
Lejionella
Tüberküloz

Özellikle kusmuk gibi irritan maddelerin inhalasyonu ile de oluşabilir. Buna aspirasyon pnömonisi denir.

Bazı pnömoniler iş otamonda bulunan maddelere karşı alerji sonucu oluşur.


Bunlar aşağıdaki gibidir;

Çitçi akciğeri
Güvercin meraklısı ciğeri
Malt çalışan akciğeri
Peynir-yıkayıcı akciğeri
Kürkçü akciğeri

Pnömoni oluşum riskini arttıran birçok faktör vardır bunlar;

Bronşiektazi
Sigara
Kronik alkol kullanımı
Damar yolu ile alınan uyuşturucu zayıf bağışıklık sistemi (dalak çıkarılma ameliyatı, kemoterapi ve AIDS)
Kistik fibroz
Akciğer kanseri

NASIL TEŞHİS EDİLİR?


Pnömoni tanısı balgamın eşlik ettiği öksürük ve yüzeysel solunum veya nefes darlığı beliritileri ile konulur. Doktor steteskop diye adlandırılan bir aletle akciğerinizi de dinleyebilir. Diğer bir tanı tekniği perküsyon metodudur. Bu teknikte doktor bir elin avuç ayası cilde temas edecek şekilde orta parmağı ile göğsün üzerine basınç yapar diğer eliyle orta parmağına vurur ve akciğerlerde katı bir madde olup olmadığını gösteren sesleri dinler.

Akciğer röntgeni genellikle tanıyı doğrular ve enfekte eden mikrobu tanımlamak için balgam örneği alınır. Bu hangi antibiyotik tedavisinin reçete edileceğinde yardımcıdır.


TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?


Pnömoni tedavisinde antibiyotik tedavisi temeldir. Genellikle hastanede direkt olarak damar içine verilecek şekilde uygulanır.

Kan oksijen seviyesini arttırmak için oksijen inhalasyonu gerekli olabilir ve bazı hastalar sıvı desteğine ihtiyaç duyabilir.