Mumps Virusu

Epididimo-orşit,meningoensefalit, Cranial sinirin tutulması, Pankreatit,Ooforit, Mastit,Myokardit, ise en çok görülen komplikasyonlardır. (97,117) Sıklıkla viremi sonrası normal olmayan renal fonksiyonlar,kabakulak virusunun böbrekleri enfekte ettiğini göstermektedir. (117) Bazı durumlarda komplikasyonların biri veya birkaçı parotit yokluğunda da görülebilmektedir.

Mumps virusu,organizmaya ağız ve burun yolu ile girer. Virus epitel dokusunda çoğaldıktan sonra kana karışır ve tükrük bezlerine , diğer organlara giderek yerleşir.18-20 günlük bir inkubasyon periodu bulunmaktadır. İnfeksiyonlar genellikle üst solunum yolundan damlacık şeklinde yayılır. Virus glanduler bezlerin şişmesinden 6 gün öncesinden 9 gün sonrasına kadar idrar ve tükrükten izole edilmektedir. (77) İnfeksiyonun % 30 u subkliniktir.(30,45,117)

Komplikasyonlardan hemen sonra görülen immunite yaşam boyunca kalmaktadır. Ancak zaman zaman reenfeksiyonlara da rastlanılabilmektedir. (77) Kabakulak enfeksiyonunun en iyi bilinen komplikasyonu olan orşit, en fazla puperte sonrası erkeklerde görülmektedir.(117)

1986 yılında yapılan bir çalışmada 26 olgunun % 19 unda orşit saptanmıştır. (5) Yine yapılan bir çalışmada Post pupertal erkeklerin yaklaşık % 20 sinde Epididimo- orşit geliştiği gösterilmiştir. (1,38,74)

Bunların % 80 inde orşit unilateraldir.Erkek hastaların % 85 inde orşit , epididimit ile birlikte oluşmaktadır veya epididimit önce meydana gelmektedir.

1991 ‘de İsrail’de yapılan bir çalışmada 72 olgunun 19 unda orşit, 3 vakada pankreatit ve 2 vakada menenjit görülmüştür.

Orşitli 13 hastanın spermogramlarının normal olduğu saptanmıştır. (37) Orşit olgularının yaklaşık yarısında teşhis atrofisi meydana gelir fakat sterilite insidansı çok düşüktür.

Kılıç ve arkadaşlarının 1986-1988 yılları arasında yaptıkları bir çalışmada 40 kabakulak olgusunun komplikasyonları incelenmiştir Tanıları; klinik bulgular,beyin omurilik sıvısı ile serum amilaz bulguları değerlendirilerek konmuştur. Kabakulaklı 40 olgunun 10 unda (%25) değişik komplikasyonlar gözlenmiştir. Bunların & sında (%15) orşit (4 ü unilateral, 2 si bilateral ), 3 ünde (%7.5) meningoensefalit, 1 inde (%2,5) miyokardit saptamışlardır. (58)

Kabakulağın doğrudan doğruya orşit şeklinde başladığı da olur. Virusun yerleşmesi parotis kanal hücrelerini gereği kadar şişirmezse parotis salgısı ağıza akar ve bez büyümez. Bu nedenle belirli bir klinik tablo oluşturmaz.

Sonradan oluşan testisteki virus lokalizasyonu, organda aterizasyonun bol olması nedeniyle belirgin bir reaksiyon oluşturur. Böylece sebepsiz gibi görülen bir orşit başlar. Böyle olgulara sık rastlanmakta ve tanı da karışıklığa neden olmaktadır. (78)

Mumps virusunun merkezi sinir sistemini tutması sonucu meydana gelen aseptik menenjit, parotis bezinin şişmesinden 3-10 gün sonra ortaya çıktığı gibi bazen parotis bezinin şişmesinde 1-8 gün önce de görülebilir.(39,41) Hastaların % 30 kadarında Mumps virusu, Merkezi sinir sistemini de tutmaktadır. (106,111)

Menenjit ve meningoensefalit bazen kabakulağın tek bulgusudur. Bunun yanında nefrit, miyokardit, artrit pankreatit plörezi gibi komplikasyonlar da rapor edilmiştir. (24,106) Kabakulak vakalarının %1 inde pankreatit görülmüştür. Belirtiler şiddetli epigastrik ağrı,bulantı ateş ve kusmadır. Nadir olmakla birlikte kabakulak pankreatinde diabetes mellitus ortaya çıkmaktadır. (78) Ayrıca Mumps virusunun Langerhans adacıklarından ßhücrelerine etki ettiği de bildirilmektedir. (98)

Sullivan ve arkadaşları (101) yaptıkları bir çalışmada 62 olgunun 7’sinde ensefalit,aseptik menenjit,pankreatit ve orşit geliştiğinisaptamışlardır. Ayrıca 12 yaşın üzerindeki olguların % 95 inde orşit geliştiğini belirtmişlerdir.

Bjovatın ve Skoldenberg (58) inceledikleri kabakulak olgularında en fazla kabakulak menenjiti tanısı koyduklarını , 7 yaş dolayında % 40, 1-16 yaş grubunda ise % 24 kabakulak menenjiti saptadıklarını kaydetmişlerdir. Yine bu araştırıcılar 50 yaşın üstündeki erkeklerde orşitin nadir görülebileceğini, en fazla olgunun 28 yaş dolayında görüldüğünü bildirmişlerdir.

Kabakulak hemen her zaman iyileşme ile sonuçlanmaktadır. Ancak 8. Sinirin zarar görmesi sonucu meningoensefalit sekeli olarak, iç kulak tipi sağırlık kalabilmektedir. Kabakulak infeksiyonu tek taraflı sağırlığın önde gelen nedenlerinden biridir.

Bitnun ve arkadaşlarının yaptıkları bir çalışmada, inceledikleri vakaların % 6 sında işitme kaybının geliştiğini bildirmişlerdir. Ayrıca kabakulağın ses tellerinde de dejenerasyon yaptığı ve özellikle 1-2 yaşından küçük çocuklarda sürekli sağırlık ve dilsizlik görüldüğü kaydedilmiştir.(12)

Kabakulak enfeksiyonu sonucu postenfeksiyöz ensefalit sendromu, myelit,yüz ve göz kaslarında felç, myokardit,artrit ve hepatit nadir rastlanan komplikasyonlardır.

Arita ve arkadaşları (58), kabakulak myokarditinin geçici olduğu ancak olguların seyrek olmadığını bildirmişlerdir.

Kabakulak genellikle kızamık ve su çiçeğinden daha az bulaşıcıdır. Bu nedenle bazı kişiler,immunite gelişmeksizin yetişkinliğe ulaşırlar. Hastalık en çok 5-15 yaş arası çocuklarda görülür. Kabakulak salgınları özellikle askeri kamplarda ,yatılı okullarda daha sık görülmektedir.

Kabakulak enfeksiyonunun 1/3 kadarı, sublinik seyretmektedir. Subklinik olan infekte kişiler,hastalıklı kişiler kadar infeksiyözdür. (3,62,118)

Gebelik esnasında yakalanılan kabakulak infeksiyonunun, konjenital anomaliler, ve abortuslara neden olduğu gösterilmiştir. (65,83,106). Kabakulak enfeksiyonunun teratojenitesi. 1959 yılında Philip ve arkadaşları tarafından bir epidemi sırasında ve eskimolar arasında incelenmiştir. Gebeliğin ilk üç ayında bulunan 5 kadından 4’ünde abortus görülmüştür, 3-6 ve 6-9 aylık gebelik döneminde kabakulak egçiren kadınların çocuklarında herhangi bir defekt saptanmamıştır. Mump virusu infekte annelerde plesenta yoluyla fetusa da geçmekte ve çocuklarda sürekli sağırlık ve dilsizlikle sonuçlanan sekeller bırakmaktadır. (83,106)

Alaska’da 1965’de meydana gelen bir kabakulak salgınında bölgede oturan 212 kişinin 119’unda salgın görülmüş, 37 kişinin subklinik enfeksiyon geçirdikleri serolojik olarak kanıtlanmıştır. (83) Bu vakaların 104 ünde parotit, 13 ünde hem orşit hemde parotit, 2 sinde ise yalnızca orşit görülmüştür.

4 hamile kadında hamileliğin 2. Ve 3. Trimesterinde kabakulak enfeksiyonu görülmüştür.Bu kadınların 3’ünde normal doğum gerçekleşmiş, ancak birinde dudak ve damakta yarık bulunan bebek doğmuştur. (83)

Klinik morbidite riskinin ve komplikasyonların, okul çağı çocuklarda, genç ve orta yaş erişkinlerde yine en yüksek düzeyde olduğu gözlenmiştir. Kabakulak enfeksiyonunda ölüm çok nadirdir ve çogunlukla ensefalite bağlıdır.

Mumps Virusunun Patolojik Mekanizması
-Solunum sisteminin lokalize enfeksiyonu,
-Viremik yayılma yeteneği
-Özellikle parotis bezinin, testislerin ve santral sinir sisteminin sistemik enfeksiyonu,
-Enflamasyon ve parotis bezinin şişmesi,harap olmuş hücreden amilaz sızıntısı ile serum amilaz düzeyinde önemli artış şeklindedir. Öptüm.