Panik Atak Türleri Ve Görüldüğü Durumlar

Beklenmedik Ataklar: Nedensiz,birden ortaya çıkan nöbetler,Panik Bozuklukta bu tür ataklar vardır.

Duruma bağlı olanlar:Korkulan bir kedi, köpek veya başka bir nesneyle yada bir durum karşısında ortaya çıkar.

Durumsal yatkınlık gösterilen panik ataklar:Genellikle destekleyici bir etken vardır,ama her zaman panik oluşmaz"örneğin araba kullanırken panik atak oluşmaktadır.Bazen araba kullandıktan sonra atak geçirmektedir...

Panik Atağın 13 bedensel bilişsel belirtisi vardır.Bunlardan 4 tanesinin olması nöbet için yeterlidir çoğunlukla 7-10 arası belirti yaşanmaktadır .Nöbet hızlı başlangıçlıdır,10 dakikada zirveye çıkar.Bazen yarım-veya bir saat sürebilir.

02 - PANİK ATAKLARIN GÖRÜLDÜĞÜ DURUMLAR

PSİKİYATRİK BOZUKLUKLAR
Panik Bozukluk:
Panikataklar en sık ve en çok panik bozuklukta görülür.İleride panik bozukluk ayrıntılı anlatılacaktır...

Sosyal Fobi:
Sosyal fobik bir insanda zaman zaman panik atak yaşayabilir.Karşı cinsle konuşma durumunda kalma,bir toplulukta bulunma ve göz önünde olma ,birileriyle tanışma ve göz göze gelme zorunluluğu,birilerinin önünde yazı yazma,bir şeyler yiyip içme ,başkalarının yanında çişini yapma durumlarında panikatak yaşanabilir.Kişinin elleri titrer,yüzü kızarabilir.Terleme ve ateş basması,şaşkınlık,konuşmada kekeleme ve şaşırmalar ortaya çıkabilir.Bu o anki zorlanma durumuna bağlı bir kaygı -panik durumudur.Diğer zamanlarda ,ya da kişinin bu ortamlardan kaçındığı zamanlarda panikatağı olmaz.Oysa Panik bozuklukta her hangi bir yerde ve her hangi bir zamanda;beklenmedik bir anda panikataklar ortaya çıkabilir.Sosyal fobikler çocukluktan itibaren sessiz, utangaç,çekingendirler.okullarda parmak kaldırmazlar.Tahtaya kalkmazlar. Kaldırıldıklarında yüzleri kızarır, bazen konuşamazlar, başları öne eğilir ve çok sıkılırlar ve utanırlar.Pek arkadaşları olmaz.

Özgül Fobi:
Özgül fobide;korkulan,kaçınılan tek bir nesne yada bir durum vardır.Örneğin;kedi-köpek-böcek görülünce;yaralanınca,kan görülünce;uçağa binince panikatak yaşanır.

Posttravmatik Stres Bozukluğu(Travma sonrası stress bozuk.):
Tehdit,ağır hakaret ve saldırıya maruz kalma,işkence,tecavüz olayları;deprem ve diğer doğal afetler,savaşlar gibi herkes için ciddi tehdit ve korku oluşturan durumlarda da zaman zaman panikataklar olabilir.Kişi yaşadığı olayları hatırlatan bir ses,görüntü veya herhangi bir uyaranla birden geçmiş acı,travmatik anlarına dönebilir.Bazen uykularından panikle uyanırlar.Kendisini hala savaşta,cephede hissedip sipere yatanlar olur.Deprem travmasına maruz kalanlar o anı aynen yaşayabilirler...

Akut Stres Bozukluğu:
Posttravmatik stres bozukluğundaki gibi bir olayla karşılaşılmıştır.Ancak kişinin sıkıntıları olayı izleyen bir ay içerisinde ortaya çıkar. Belirti ve şikayetler en az iki gün,en fazlada bir ay sürmelidir.Ağır bir benlik çözülmesi, karmaşa hali vardır.Duygusal tepki kaybı,uyuşukluk,dalgınlık,yabancılaşma,gerçeği algılamada bozukluk ,kimlik duygusunda karmaşa ortaya çıkabilir.Bazen de panikatakta görülen çarpıntı,terleme,kızarma,yabancılaşma belirtileri görülür.

Genelleşmiş Anksiyete Bozukluğu:
Anksiyete; kaygı, bunaltı,sürekli sıkıntı ve stres altında olma halidir.Bütün vucudu ve zihni etkilediğinde yaygınlaşmış demektir.Yoğunluğu artığında panikatak oluşabilir. Kişinin düşünce,duygu ve davranışları tamamen kaygı ve stres altındadır.Sürekli kötü bir şeyler olacağı endişesi vardır.En aşağı altı aydır her gün kaygı yaşanmaktadır. Bir çok olay ve etkinlikler hakkında abartılı kuruntular-evhamlar dikkat çeker.Kişi huzursuzdur.Sürekli yer değiştirir.Sabırsız ve sinirlidir.Kaslarında gerginlik ve ağrılar vardır.Çabuk yorulur,dikkati dağılır.Her şeyin en kötüsünü düşünür.Sese,gürültüye ve ışığa karşı aşırı hassastırlar.Aşırı heyecanlı ve telaşlıdırlar.Adeta diken üzerindedirler.Oturdukları koltukların uçlarına "emaneten" oturur gibiler.Erkeklerde erken boşalma ve başarısız olma korkuları vardır.Mide-barsak sisteminde gastrit-ülser sıktır.Sık sık tuvalete giderler.Aşırı terlerler.Avuç içleri hep ıslaktır.Bazıları bu kaygıyı bastırmak için alkol,kumar yada sex bağımlısı olur.Bazı hızlı çapkınlar bu kaygılı insanlardır.Bu kaygı-endişe hali yoğunlaştığında panikataklar ortaya çıkabilir.Bazen de birlikte görülebilirler.

Obsesif-Kompulsif Bozukluk(Takıntı-Saplantı-Titizlik Hastalığı):
Takıntılı-titiz kişilik yapılarında olan insanlarda daha çok görülen bir hastalıktır.Saçma olduğu bilinmesine rağmen tekrarlayıcı davranışlar olabilir.Örneğin:kapı kilitlendiği halde defalarca kontrol edilir.Hatta yollardan işten dönülerek,bazen komşuya kontrol ettirilerek emin olunmak istenir.Ellerini bir kalıp sabunla yıkadıktan sonra hala temizlenmediğini düşünen şahıs,başına, tasdik için birini dikebilir...İçinden kutsal değerlere isyan-küfür gelen kişi , sürekli dualar okuyarak kendisini temizlemeye çalışır.Bazılarında çocuklarına-yakınlarına zarar verme korkusu ortaya çıkınca, onlarla yalnız kalmamaya çalışır.Kesici aletleri ortadan kaldırıp.hatta evden uzaklaştıranlar olur.Kimisi mikrop kapıp hasta olmaktan korkar. Bir yere dokunmaz. Ellerini sürekli temizler,eldiven kullanabilir.Peçeteyle kapıları tutabilir.Saatlerce banyoda tuvalette kalınabilir.Yanlış oldu diye defalarca ibadet edilebilir.Saatlerce abdest alınabilir.AIDS ın gündemde olduğu günlerde,güvenliksiz seksüel ilişki kuran insanlarda AIDS takıntısıyla sürekli muayene ve tahlil yaptırmalar baş gösterir.Bu tür hastalarda da takıntılarıyla ilgili kaygı ve stres düzeyleri yükselince panikatak ortaya çıkar.

Ayrılma Anksiyetesi Bozukluğu:
Kişinin bağlı yada bağımlı olduğu bir nesneden,kişiden,yerden ayrılmak zorunda olduğu durumlarda panikatak yaşanabilir.Bağımlılık yapısı çok belirgin olan insanlar bağımlı oldukları objelerle o kadar bütünleşirler ki,ondan ayrıldıklarında yalnızlık,korku,güvensizlik ,panik yaşarlar.Ebeveynlerine bağımlı olan birisi, farklı bir şehirdeki okula giderken;evlenip evden ayrılırken panik olabilir.

Genel Tıbbi Bir Duruma Bağlı Anksiyete Bozukluğu:
Fiziksel nedenli bir çok hastalıkta da anksiyete ve buna bağlı panikataklar görülebilir.Ciddi akciğer ve kalp hastalıklarında,şeker,Tiroid bezi hastalıkları,hormonal bozukluklar,enfeksiyon hastalıkları,kansızlık ve daha bir çok fiziksel hastalıkta anksiyete ve panikatak ortaya çıkabilir.Özellikle son yıllarda ağır gribal enfeksiyonlardan sonra panikatak ve depresyonlar ortaya çıkabilmektedir. Kan şekeri düşüklüklerinde şekeri normale çıkarabilmek için, panik de de bolca salgılanan ADRENALİN hormonu ve kortizol,büyüme hormonu salgılanır.Adrenalin Sempatik sistemi uyarır ve panikatak oluşturabilir.Özellikle paniğe yatkın kişilerde daha çabuk oluşur.Akciğeri tıkayan ve kanın oksijenlenmesini bozan hastalıklarda,bazen Astım da da anksiyete ve panik atak olabilir...Bunun için panikataklı birinin bir yada iki kez detaylı bir fiziksel muayene ve tahlil-tetkikten geçmesi gerekir.Bir şey çıkmıyorsa vakit geçirmeden psikiyatrik tedaviye başlamak gerekiyor.

Madde Kullanımına Bağlı Anksiyete Bozukluğu:
Özellikle alkol ve kokain,esrar;amfetamin içeren "haplar" anksiyeteye sebep olabiliyorlar.Alkol -panikatak ilişkisini detaylı ayrı bir başlık altında inceleyeceğiz. Bir çok alkol bağımlısında zamanla anksiyete-panikatak gelişebiliyor. Bazen de alkol miktarı azaltılınca veya birden bırakınca-alamayınca yoğun anksiyete ortaya çıkabilir. Alkol ayrıca merkez sinir sistemini baskılayarak depresyona da yol açabilir. Panikataklıların bir kısmı sonradan alkolle "dostluğu" derinleştirir.Bir kısmı da ilk defa alkolle tanışır.Hatta yanında alkolle dolaşanlar olur...panik gelmesin diye alkollü gezinen çok panikataklı vardır...

Esrar son yıllarda gittikçe artan hızla kullanılmaktadır.Panikatağa yatkın , şüpheci-kıskanç insanlarda esrar ciddi psikiyatrik sorunlara yol açmaktadır.İlk defa esrar kullandıktan sonra panikatak yaşayan çok insan gördüm. Bazen buna sevgilisi-eşini aşırı kıskanıp,yaşamı çekilmez hale getiren hezeyanlarda eşlik edebiliyor.

Maalesef uyuşturucu tacirleri esrarı masum göstererek yaygınlaştırmaktadırlar.Bize gelen gençlerin çoğu o kadar kanıksamışlar ki, çok rahat ve övünerek ve nerdeyse bize de esrarı önerecek duruma gelmişlerdir.

Kokainde beyindeki Adrenalin,Dopamin gibi hormonları aşırı salgılatarak , depoları boşaltarak uyarı oluşturur.Anksiyete-panikatağa yol açabilir.

Esrar gibi yaygınlaşan Extazi de ciddi psikiyatrik problemlere sebep olmaktadır. Bir çok gece kulübü ve barlarda, bazı okul çevrelerinde, hatta mahallelerde "ekmek -peynir" gibi satılmaktadır. İçeriğinde uyarıcı Amfetamin türevleri vardır.Başlangıçta kokain gibi uyarıcıdır.Enerji depolarını boşaltır.vucut ısısını artırır.Çarpıntı ve ağız kuruluğu yapar. Huzursuzluk yaratabilir.Paniğe yatkın birisinde kolaylıkla paniğe çevirebilir.Bazende ciddi depresyonlara sebep olmaktadır.