Özafagus; yiyecek içeceği boğazdan mideye taşıyan kas yapısında bir borudur. Erişkinde yaklaşık olarak 25-30 cm uzunluğundadır. Kanser tüm uzunluğu boyunca herhangi bir yerinde gelişebilir.

Özafagus kanserinin iki esas tipi vardır:

Skuamöz hücreli kanser ( özafagusu döşeyen hücrelerde meydana gelir.) ve

Adenekarsinoma (genellikle özafagusun alt tarafındaki gudde tarzındaki dokuda meydana gelir.) Ancak her iki tipi de aynı tedavi edilirler.

Özafagus kanseri için kimler risk altındadır?

Özafagus kanserinin tam nedenleri henüz bilinmese de yapılan çalışmalar şu faktörlerin riski arttırabileceğini göstermektedir:

Yaş: özafagus kanseri gelişen birçok kişi 60 yaş üstündedir.

Cinsiyet: Erkekler kadınlardan daha fazla riske sahiptir.

Sigara: Sigara içenler veya tütün ürünlerinin (sigara,pipo, çğneme tütün) yüksek risk altındadır.

Alkol: Uzun süreden beri içici olanlarda (erkeklerde günde 2’ den fazla kadınlarda günde birden fazla alkol alanlarda .) özafagus kanseri riski artar. Hem alkol hem de sigara içenler daha fazla risk altındadır.

Barret özafagus: Özafagusun altında bulunan dokunun mideden özafagusa tekrarlar tarzdan mide asidinin geri dönmesi (gastrik reflux) nedeniyle oluşan bir durumdur. Devamlı gastrik reflux olması da özafagus kanseri riskini artırır.

Şişmanlık ve aşırı kilo: Bu kişilerde de özafagus kanseri riski yükselebilir.

Özafagus kanseri gelişimini önlemeye yardımcı olmak:

Özafagus kanseri riskini azaltacak en önemli şey sigara içmemek ve tütün ürünleri kulanmamaktır.

Aynı zamanda alkolü de eğer aşırı içici iseniz, az miktarda içmek gerekir. Sigara ve alkol içen kişilerde özafagus kanseri gelişim riski daha yüksek olup sigara ve alkol içiminin kesilmesi, Özafagus kanserini önlemeye yardımcı olan en önemli faktördür.

Sağlıklı vücut ağırlığında olmak ve fazladan kilo almamak da sizi bu kansere karşı koruyacaktır. Çok sık olarak çok sıcak gıda maddelerinin alınması da yanık ve kronik enflamasyona yol açarak özafagus kanseri riskini artırır. Bu durum özellikle çin ve güney Amerika da görülmektedir.

Bol miktarda pickled ve tütsülenmiş gıda yiyen kişilerde bu kanser tipi için risk altındadır. Bu tür diyet de çin ve Asyanın merkezinde sıktır.

Ancak bazı yiyeceklerin özafagus kanserinin gelişim gelişim riskini azalttığı şeklinde iyi haberler de vardır. Özelliklede bol miktarda meyve ve sebze yenilmesi bu riski azaltmaktadır. Bunun nedeni ise bu gıda ürünlerinin bazı koruyucu maddeleri içermelerdir.

Bunlar:

Vitamin C: en iyi kaynağı brokoli,ıspanak, domates,patetes,cauliflower,pepper, çilek, portakal, black currants, kivi ve mangodur.

Karotenoidler: Bir grup portakal renginden olan bitkiler olup en iyi kaynağı havuç,spinach domates,yeşil ve kırmızı biber (peppers) ve kayısıdır.

Özafagus kanserini saptanması:

Maalesef, özafagus kanseri kanser ileri bir evreye ulaşana kadar belirgin semptoma yol açmaz. Ancak eğer özafagus kanseri erken evrede tespit edilebilirse, tedavi edilmesi daha kolaydır. Aşağıdaki şu belirti ve bulgular (başka bulgularla da birlikte görülebilir.) görüldüğü taktirde bu bulguların herhangi biri kötüleşirse veya sebat ederse ve bu durum 2 haftada fazla sürüyorsa doktorunuza başvurmanız gerekir.

Özafagus kanserinin belirti ve bulguları:

Esas bulgu:

Darlık hissi ile birlikte yutma güçlüğü

Diğer bulgular:

Açıklanamayan kilo kaybı

Yiyeceğin özafagusun ilerlemesiyle birlikte basınç veya yanma hissi olarak algılanan boğaz ağrısı.

Ses kısıklığı veya ciddi öksürük

Kusma veya devamlı hıçkırık

Özafagus kanserinin tanısı:

Doktorunuzun yaptığı ilk muayenede sonra, o sizi başka incelemelerin yapılması için bir uzmana yönlendirilebilir. Sizde başlangıç olarak hikayenizi aldıktan sonra bazı kan tetkikleri ve sık kullanılan testler şunlardır:

Endoskopi:Endoskop adı verilen bir boru ucunda video kamera bulunup, doğrudan özafagusa bakmayı sağlar. Bu işlem sırasında, özafagusun bir miktar hücre alınıp kanserin olup olmadığı izlenir. Bu işleme biopsi denilir.

Baryum içilmesi: Baryum içeren sıvı bir maddenin içilmesi olup, baryum X ışını ile çekilen filmde görünür. Bu işlem sırasındaki özafagus duvarındaki her hangi bir düzensizlik veya daralma saptanabilir.

Eğer özafagus kanseri tanısı konulursa, doktorunuz bunu tedavi etmek için diğer testleri de kullanabilir.

En sık kullanılan testler:

Bilgisayarlı testler (BT,CT) 3 boyutlu gelişmiş bir X – ışınıdır;

Endoskopik ultrason, sese dalgaları özafagus duvarının daha derin bir görünümünün elde edilmesinde kullanılır.

Laparoskopi, bu da endoskopa benzer bir araç olup; karın içine sokularak inceleme yapılır ve cerrah hastalığın yaygınlığını değerlendirir.

Özafagus kanserinin tedavisi:

Tedavi, kanserin ne kadar uygun olduğuna ve hastanın sağlık durumuna bağlıdır. Birlikte veya ayrı ayrı kullanılabilen 3 esas tedavi şekli vardır.

En sık yöntem cerrahi olup, tümör ve özafagusun tutulan kısmı ve çevredeki lenf nodları çıkartılır.

Radyasyon tedavisinde kanser hücrelerini tahrip etmek için özel yüksek enerji dalgaları kullanılır.

Kemoterapide ise, tümör hücrelerini öldürmek için ilaçlar kullanılır.

Dünya kanser araştırma kuruluşu:

Sağlıklı gıdalar ve hayat tarzı değişiklikleri hakkında bilgi vererek kanserin önlenmesini hedef alır. Bu kuruluş kanser araştırma ve eğitim programlarını sağlar.