Ortanca - Ortanca Nedir - Ortanca Yetiştiriciliği


Kuzey ve Güney Avrupa’ da Doğu ve Güney Doğu’ da ve Güney Doğu Asya’ da doğal olarak bilinen 80 kadar türü vardır.
Yazın yeşil veya her dem yeşildir. Özellikle tropik bölgelerde tırmanıcı bitki formunda olan türleri de bulunur. Ancak genellikle çalı formunda bitkilerdir. Yaprakları tam veya dilimli olup kenarları ise dişlidir ve karşılıklı dizilmiştir. Çiçekleri sürgün uçlarında şemsiye veya bileşik salkım şeklindedir. Beyaz, mavi, pembe, kırmızı renkli olabilir. Meyve kapsül meyve durumundadır.

Üretimi
Üretimi çelikle olur. Yılın değişik zamanlarında çelik alınabilir. En kolay olan haziran ayında o yılki sürgünlerden hazırlanan 9 cm uzunluğunda yeşil çeliklerin alınmasıdır. Alınan bu çeliklerin üzerleri naylon ile örtülerek soğuk yastıklara ya da alçak tünellere dikilerek köklendirilir. Kolay köklendiklerinden herhangi bir hormon ile muamele etmeye gerek yoktur. 3 hafta sonunda % 100’ e varan köklenme görülür. Eğer üretim alçak tünellerde yapılmışsa, gelişme için yerlerinde bırakılırken soğuk yastıklarda yapılmışsa dışarıya çıkarılır ve bolca sulanır.
Üretimde diğer bir yöntem ise çelik alınacak anaç bitkiler tüplere dikilerek soğuk
yastıklarda muhafaza edilir. Aralık-ocak aylarında sertçe budanarak seraya alınır. Sıcak ortamda yeni süren sürgünlerden alınan çelikler sıcak yastıklarda köklendirilir. Köklenen çelikler pişkinleştikten sonra dışarıdaki gelişme yastıklarına alınarak bolca sulanır.

Ekolojik İstekleri
Zengin humuslu ve kuvvetli toprakları severler. Aksi halde çiçek çaplarında küçülme görülür. Genellikle gölge istemekle beraber güneşli ortamları seven türleri de vardır.

Peyzajda Kullanımı
Güzel ve dekoratif çiçeklerinden dolayı park ve bahçelerde makbul sayılan çiçeklerdir.

Kaplarda da yetiştirilir. Özellikle gölge alanları tercih ettiklerinden dolayı gölge
alanlarda ve ağaç altlarında rahatlıkla kullanılabilirler.

Önemli Türleri
Hydrangea macrophyll “Hortensia” (büyük çiçekli ortanca); Japonya ve Çin’ de
kuzey bölgelerimizde doğal olarak yaşar. Yazın yeşil çalı formundaki bitkilerdir. Yaprakları uzun yumurta biçiminde, ucu sivri, kenarları dişli, karşılıklı dizilmiştir. Çiçekleri sürgün uçlarında şemsiyemsi bileşik salkım durumunda ve 10-20 cm çapındadır.

Birçok kültür formu elde edilmiştir. Bunun yanında normal pembe renkli çiçeklerin topraklarına alüminyum sülfat ilave edilirse pembe renk maviye döner. Bunun yanında asit topraklarda çiçek mavi renkli, alkali topraklarda ise pembe renkli açar. Diğer taraftan beyaz çiçekli bitkilerin renklerine alüminyum sülfatın herhangi bir etkisi olmamaktadır.