Pek çok kişi bu hastalığı “orta kulakta su birikmesi hastalığı’’ olarak da bilir.

Kulak üç bölümden oluşur; Dış kulak, orta kulak ve iç kulak.Dış ortamdan gelen sesler kulak kepçesi aracılığıyla toplanıp dış kulak yolundan geçerek kulak zarına ulaşır ve kulak zarını titreştirir.Bu titreşim kulak zarına yapışık 3 adet küçük kemikçik aracılığıyla iç kulağa iletilir.İç kulaktaki sıvı titreşerek duyma sinirini uyarır ve duyma gerçekleşir.

İşte bu noktada önemli olan kulak zarının titreşebilmesi için, orta kulakta hava ile iltihapsız bir boşluk olmalıdır.

Orta kulakla geniz arasındaki kanal (östaki tüpü) aracılığıyla orta kulağa düzenli olarak hava girer.Ancak özellikle küçük çocuklarda toplum tarafından ‘’geniz eti’’ diye bilinen et büyümesi varsa bu kanal tıkanır ve orta kulakta sıvı birikmesine neden olan süreç başlar. Geniz eti aslında doğuştan tüm çocuklarda vardır ve faydalıdır. Geniz etinin sağ ve solunda yukarıda bahsettiğimiz orta kulağa hava dolmasını sağlayan östaki borusunun ağzı bulunur. Bazı çocuklarda geniz eti normal büyüklüğünden daha fazla büyüme gösterir.Bunun sonucunda bu kanalın geniz kısmındaki ağzı tıkanır ve orta kulağa hava dolmaz.Bir süre sonra orta kulakta negatif basınç(vakum etkisi) oluşur ve ortakulağı besleyen damarlardan orta kulağa sıvı (serözite) sızması gelişir.Bu durum ilerledikçe orta kulaktaki hava dolu boşluk tamamen sıvıyla dolar ve işitme için gerekli olan kulak zarı titreşmesine engel olur,çocukta işitme kaybı başlar.

Bu durum gelişirken çocukta orta kulak iltihabında gördüğümüz ağrı, ateş gibi hiçbir şikayet olmaz.Gelişen işitme kaybı yavaş seyirli olduğundan aileler bunun farkına varamayabilir.Aileleri doktora gitmeyi düşündüren en önemli şikayet geniz eti büyümesi sebebiyle çocukta görülen geceleri ağzı açık uyuma ve horlamadır.Aileleri işitme azlığı yönünden uyaracak en önemli göstergelerden biri ise çocuğun televizyonun sesini normalden fazla açarak izlemesi, arkasından seslenildiğinde yanıt vermemesidir.

Erken teşhisin önemi

Oluşan negatif basınç sonucu kulak zarında başlangıçta sadece içe doğru çökme olur.Bu aşamada yapılacak sadece 30 dakikalık ameliyatın başarılı olma olasılığı çok yüksektir. Olay ilerledikçe kulak zarı orta kulaktaki değişik yerlere yapışmaya başlar daha da ilerlerse orta kulakta hiç boşluk kalmaz (atelektazi) ve hasta ameliyatla düzelme şansını büyük ölçüde kaybeder,var olan işitme kaybı ilerleyici ve kalıcı hal alır.

Tedavi Yöntemi

Öncelikle ağzı açık uyuma ve aşırı horlama şikayeti ile gelen ve işitme kaybı olan bir çocukta; endoskopla geniz eti büyümesini tetkik ederiz. Kulak zarlarında çökme veya zarın arkasında sıvı birikimi, hava kabarcığı tespit ettiğimizde mutlaka işitme ve basınç testlerini (odyogram ve timpanogram) yaptırırız. Bu testlerde işitme kaybı ve negatif basınç tespit edersek, işitme kaybı az olanlarda ilaç tedavisi veririz ve çocuğa bol bol sakız çiğnemesini balon şişirmesini öneririz.Kontrolde çocukta düzelme varsa tedaviye devam ederiz.Fayda görmeyen ve işitme kaybı fazla, zardaki çökme ilerlemiş olan çocuklarda ameliyat kararı veririz.

Ameliyat

Ameliyatta öncelikle tıkanıklığa sebep olan geniz eti alınır ve östaki tüplerinin ağzındaki tıkanıklık ortadan kaldırılır.Daha sonra kulak zarına, orta kulağa alternatif yolla hava dolmasını sağlamak amacıyla parasentez yapılıp (kulak zarına delik açma ) ihtiyaç halinde tüp dediğimiz (ventilasyon tüpü) malzeme takılır.Tüpün şekli aynen bir makara gibidir.Makaranın kalkık ucları aracılığıyla kulak zarına asılır ve ortadaki delikten de hava dış kulak yolundan orta kulağa geçer.Bu tüp 6 ay ila 1 yıl arasında kulakta kalır ve daha sonra kulak tarafından zardan atılır.Tüpün alınması için ikinci bir ameliyata gerek yoktur.