Öfkelendiğiniz zamanlarda duygu, düşünce ve davranış anlamında bedenimizde farklı tepkiler meydana gelir.
Bunlar birleştiğinde kişide kısa ve uzun vadede pek çok fiziksel değişiklik oluşur. Öfkenin fiziksel belirtileri:
Haber 7 yazarı Mehtap Kayaoğlu, yeni çıkan Sorularla ve Örnek Vakalarla Öfke Kontrolü isimli kitabında öfke kontrolü ile ilgili çarpıcı tespitlerde bulunuyor.
Öfkelendiğiniz anlardan birini hatırlar mısınız benim için? Şimdi de bu öfkenin hangi sırayla size gelmeye başladığını. Bir hatırlamaya çalışın mümkünse. Sırayla geliyor değil mi?
Bir kimse öfkelenir öfkelenmez fiziksel olarak işaretler devreye girmeye başlar. Bu fiziksel belirtileri, aşağıda sıralayalım:
• Uyaran, duyguyu harekete geçirir. İçinden kızgınlık hissetmeye başlar. Olay devreye girmeye başladığında, öfkeye alışık olan bünye, öfke öncesi kızgınlık duygusunu harekete geçirir. Duygu kızmaya başladıkça öfkenin fiziksel belirtilerine zemin hazırlanmış olur.
Stres ve gerginlik başlar. Kişi, öfkelenmeden önceki halinde değildir artık. Yavaş yavaş gerilmeye, stres belirtileri göstermeye başlar. Aslına bakarsanız uzun vadede yaşanan stresin belirtileri, öfke anının hemen öncesinde topyekûn yaşanır.
Enerjiyi artıran adrenalin salgısı artar. Böbrek üstü bezi vücuda anlık enerji sağlamak için karaciğerde depolanan glikojenin kan şekerine dönüştürülmesine yardımcı olan adrenalin adlı stres hormonunu devreye sokar.
Nefes alıp verme sıklaşır. Böylece vücuda daha fazla oksijen sağlanmaya çalışılır.
Kalp atışları hızlanır. Böylece kan dolaşımını artıracak sistem devreye girmiş olur.
Sindirim yavaşlar.
Sindirim yavaşlar.
Şah damarları; özellikle yüz ve alındaki bölümleri genişler.
Kasların gerginliği ve titremesi artar.
Tükürük bezinin salgısının azalması nedeniyle boğaz kurur.
Terleme artar, deri direnci azalır.
Seste bir aksaklık ve çatlaklık başlar.
Beden öne doğru eğilerek saldırıya hazırlanır.
Gözler kararır, solunum hızlanır, ağız kapanarak dişler sıkıldığı için solunum burun delikleri açılarak sağlanır.
Öfkeyle birlikte çok kere bulantı, ağızda yapışkanlık ve hazım bozukluğu oluşur.
Kan damarları genişler, kan dolaşımı hızlanır. Bundan ötürü kızarma veya şişme meydana gelebilir.
Bunların yanı sıra unutkanlık, uykusuzluk, huzursuzluk, acelecilik, aşırı yemek yeme veya yememe, konsantrasyon ve dikkat problemi, ilaç kullanımı, aşırı bastırılamayan öfke durumlarında madde kullanımları, baş ağrıları, mide rahatsızlıkları, solunum problemleri, cilt problemleri, böbrek fonksiyonlarında problemler, sinir sistemi rahatsızlıkları, dolaşım sorunları, varolan fiziksel rahatsızlıkların kötüleşmesi, duygusal rahatsızlıklar, çok ilerlemiş ve içe atılmış öfkelerde depresyon gibi belirtiler de görülür.
Aslına bakarsanız, sıraladığım tüm bu fiziksel belirtiler; siz öfke duygusunu hissetmeye başladığınız anda, yaklaşan tehlikeyle baş etmek amacıyla, vücudun enerji üretmeye çalışmasıdır. Bu enerji birikimi, biraz sonra devreye girecek olan öfkede, ciddi bir patlamaya dönebilir. Çünkü normalde yapamadığınız pek çok şeyi, öfkelenince kolaylıkla yaparsınız. Örneğin su bidonunu taşıyamazsınız ve eşinizden yardım istersiniz. Eşinizin yardım talebiniz karşısında örseleyici tavırlarıyla karşılaşırsanız öfkelenirsiniz ve hop bir bakmışsınız ağır nesneyi gitmesi gereken yere taşımışsınız bile. Dolayısıyla öfkeli insanların bu enerjiyle yapamayacağı şey yoktur desek, yalan olmaz.
Öfkenin bu enerji biriktirme ve kontrolsüzce boşaltma sisteminden dolayı sinir sistemi yıpranır. Öfke nöbeti yaşayan annelerin, Anadoluda çocuğu emzirmelerine dahi doğru bakılmaz. Hatta "Hırsın bebeğe geçer, zehirlersin" şeklinde uyarırlar onları. Tecrübeyle oturmuş önemli bir bilgidir bu bir yerde.
Ayrıca öfkenin fiziksel anlık belirtilerinin yanında, uzun vadede yaşanması ve kontrol edilmemesi sonucunda farklı belirtiler de ortaya çıkabilir
Baş ağrısı, migren
Mide ağrısı, gastrit, ülser
Diyabet
Kalp damar hastalıkları
Kas ağrıları, kas gerginlikleri
Bağırsak sorunları, kabızlık ve ishal gibi...
Kişi genelde öfke anındaki halini baz alır ve geniş zamana yayılmış sorunlarının farkında değildir. Ancak bir doktora gittiğinde, gereken tüm kontroller yapıldığında alman cevap sabittir:
"Bir şeyiniz yok, sadece sinirsel. Az üzülün, az sinirlenin. Kafaya bir şey takmayın!.."
Demek ki, öfke anında yaşanan fiziksel belirtilerin yanında, sürekli öfkeli olan bireylerin ortak rahatsızlıkları oluşuyor. Bu belirtileri yaşadığınızda öfke anında korkup gerilmeyin, vücudunuzun sizi korumaya yönelik enerji biriktirdiğini düşünerek rahatlayın; fakat genel anlamda öfke kaynaklarınızı çürütmeniz gerektiğini bilin!