çocuklar arası kıskançlık - kıskançlık psikolojisi - kardesler arası rekabet - rekabetçi ebeveynler
Kardeşler arası duygusal savaşlar ömür boyu devam edebiliyor. Peki, onların bu duygu ile baş etmelerine nasıl yardımcı olabileceğinizi biliyor musunuz?

İnsan doğasında var olan kıskançlık ve rekabet, kardeşler arasında da küçük yaşlardan itibaren başlayıp, hayat boyu devam edebiliyor. Peki, onların bu duygu ile baş etmelerine nasıl yardımcı olabileceğinizi biliyor musunuz?

Rekabet, özellikle hemcins ya da yaş aralığı yakın kardeşler arasında daha fazla görülüyor.

Kardeşlerarası rekabet her ailede görülebilen normal bir durum olmakla birlikte dozu artan gerginliğe dikkat etmekte fayda var. Uzmanlar, anne-babanın “kardeşler arası rekabet, kıskançlık olur” deyip geçmemesi gerektiğini, bu rekabetin kardeşlerden birini psikolojik olarak yıprattığının fark edildiği andan itibaren, bir uzmandan destek alınması gerektiğini söylüyor. Konuyla ilgili olarak Pan Psikiyatri ve Psikolojik Danışmanlık’tan Uzman Pedogog Nuray Erdemli Ülküsel’den bilgi aldık.

BÜYÜK KARDEŞ BASKISI

Kardeşler arasındaki tartışma, rekabet ve kıskançlığın aile hayatının doğal bir parçası olduğunu belirten Pedogog Nuray Erdemli Ülküsel, ancak tartışmaların sıklıkları ve şiddeti arttığında ailelerin konuya daha dikkatli yaklaşmaya başlamaları gerektiğini söylüyor. Özellikle kardeşlerden birinin bu durumdan dolayı hayatı etkileniyor, fiziksel ya da psikolojik olarak yıpranıyorsa müdahale etmek gerekiyor. Genellikle büyük kardeşin küçük üzerinde hakimiyetinin sık rasdanan bir durum olduğunu belirten Ülküsel, bazen de küçük kardeşin büyüğün hayatını zorlaştırdığını ekliyorlar.

YAŞ FARKININ AZLIĞİ TARTIŞMAYI KÖRÜKLÜYOR

Kardeşler arasındaki gerginlik daha çok yaş aralığı birbirine yakın olan çocuklarda ve aynı cinsiyete sahip kardeşler arasında daha sık görülen bir durum. Uzmanlar, anne babanın tartışmalarda taraf tutmasının rekabeti daha da artıracağını özellikle belirtiyor.

KIZLAR KIYAFET, ERKEKLER SPOR İÇİN TARTIŞIYOR

Cinsiyet rekabetin türünü etkileyen bir faktör olmakla birlikte yapılan araştırmalara göre kız çocukları daha çok kıyafet paylaşımı, erkekler ise fiziki güçlerinin ya da sportif yeteneklerinin üstünlüğü hakkında tartışıyorlar. Yanı sıra aile içinde sahip olunan geç yatma, dışarıda daha çok zaman geçirebilme, okul başarısı gibi konular da kardeşler arasında rekabet ya da gerginliklerin sebebi olabiliyor. Ancak uzmanlar kardeşlerin her konuda gerginlik yaşayabilecek potansiyele sahip olduklarının altını çiziyor. Üstelik sorunun sadece ergenlik çağıyla sınırlı kalmayıp, yaşam boyunca farklı alanlarda devam edeceğinin anne baba tarafından bilinmesi gerektiğini de ekliyorlar.

REKABETÇİ EBEVEYN KÖTÜ ÖRNEK OLUYOR

Çocukların ilk sosyalleştikleri yer aile olduğu için anne-babaların kendi davranışlarına dikkat etmeleri gerekiyor. Çünkü sürekli etrafı ile yarışan, rekabet eden anne-baba çocuğa da kötü model oluşturuyor. Ve çocuk öğrendiği davranışı önce yanı başındaki kardeşi üstünde uyguluyor. Çocuk kendini algılamayı ve başkalarının gözünde nasıl göründüğünü anne ve babasının diğer insanlara karşı tutumlarına bakarak anlamaya çalışıyor. Bu nedenle uzmanlar anne- babaların davranışları ile çocuğa örnek olduklarını, kimlik gelişimlerini etkilediklerini bilmeleri gerektiğinin alanı çiziyorlar.

KÜÇÜK KIZ ABLAYA ÖZENİR

Kız çocukları arasında yaşanan problemin daha çok küçük kız kardeşin ablaya olan özentisinden kaynaklandığını belirten uzmanlar, bu durumun ablayı rahatsız etmesi halinde önemli bir probleme dönüşebileceğini vurguluyor. Ablaya özenen küçük kardeş, onun gibi davranmaya, onun gibi giyinmeye ve onun eşyalarını kullanmaya eğilim gösterebiliyor.

İKİZLER FARKLI BİREYLER

İkizlerin büyütülürken her aşamada farklı bireyler olduklarının hiç unutulmaması gerekiyor. Uzmanlar ailelerin ikizlere her zaman ‘ikizler’ olarak değil, sadece aynı anda dünyaya gelmiş iki kardeş gibi yaklaşmaları gerektiğini söylüyor, ikizlerin aralarındaki farklar, bireysel özellikler gözetilmeli, aynı kıyafetler giydirip aynı sınıflarda okutulmamalılar. Farklı ilgi alanları ve arkadaşlar edinmeleri için destek olunması da tavsiyeler arasında. Çünkü birbirlerine çok benzediği düşünülerek öyle yaklaşılan ikiz kardeşler, bu tutumdan sıkılabilir ve farklılıklarını ispatlamak için rekabet içine girebilirler.

REKABET, BİR VAROLUŞ ÇABASI

Rekabet aslında aynı ortamda yaşamanın doğal bir sonucu ve aile içinde başlayıp, okulda, iş hayatında devam eden bir olgu. İnsan doğasında var olan bu olgunun çocuklarda olmamasını beklemek ise yanlış bir davranış olur. Kardeşler arası rekabette olan da aslında tüm yetişkinlerde de olduğu gibi kendi kişiliğini, üstünlüğünü, varoluşunu ispat çabası olarak açıklanıyor. Ancak uzmanlar yaşanan rekabet ne kadar güçlü olursa olsun, dışarıdan gelen bir tehdide karşı kuracakları kardeş dayanışmasının da o kadar güçlü olacağını belirtiyor.