Dışarıdan baktığımız zaman bir bütün olarak görülen burnumuz, içerde septum denilen önde kıkırdak arkada kemikten meydana gelen bir yapı ile ikiye bölünmüştür. Önde burun girişinden başlar arkada genize kadar uzanır. Aşağı yukarı 8-10 cm uzunluğa sahiptir. Burnumuzu bir çadıra benzetirsek septum bu çadırın direğidir. Bu benzetmeden de anlaşılacağı gibi çadırda direk ne kadar önemliyse burunda da septum o kadar önemlidir. Septum burnu taşıyan en temel yapılardan biridir.
Tıp dilinde septum deviasyonu denilen durum; burun septumunun orta hattan sağa veya sola kaymasıdır. Halk arasında “burnumda kemik ya da kıkırdak varmış” denilen olay aslında budur.Septum deviasyonu son derece sık görülen bir durumdur. Toplumumuzda %70 oranında görülebilmektedir.Burundaki kemik ya da kıkırdak eğikliğinin (deviasyonun) ortaya çıkmasının en sık sebebi; önceden burna alınan darbelerdir. Tek sebep bu olmasa da ve hastaların bir kısmı bu travmayı hatırlamasalar da, bebeklik ya da küçük çocukluk döneminde alınan ve akla gelmeyen bu darbeler eğriliğin en sık sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun dışında çocukluk döneminde var olan ve tedavi edilmeyen geniz eti varlığı, burunda polip gelişimi gibi birçok sebep de deviasyona yol açabilir.Deviasyon hastaları sıklıkla bize, burundan rahat nefes alamama ve buna bağlı sorunlar sebebiyle başvurur.• Gündüz yorgunluğu,• Ağız kuruluğu,• Baş ağrısı,• Horlama,• Koku alma yetersizliği,• Tekrarlayan burun kanamaları,• Burunda kabuklanma,• Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme ve bunun sonucunda sık sinüzit atakları sıklıkla işittiğimiz şikâyetlerdir.Genellikle travma sonucu oluşan deviasyonlarda, burun tıkanıklığı ile birlikte burunda şekil bozukluğu da hastaları rahatsız eder.

Burundan nefes alıp vermenizi etkileyen bir deviasyon varlığında çözüm cerrahidir. Yapılan ameliyatın ismi septoplasti (video ) veya SMR'dir.ÖNEMLİ BİR SORU: Doktorum burnumda kemik eğikliği “deviasyon” olduğunu söyledi. Mutlaka ameliyat olmalı mıyım? Ameliyata neye göre karar vermeliyim?Her insanın burun orta bölmesinin dümdüz olması gerektiği gibi bir kural yok. Ufak tefek eğiklikler olabilir. Burun tıkanıklığı yapmadığı sürece bu küçük eğiklikleri düzeltmek şart değildir.Önemli olan;Bu eğiklikler burnunuzu tıkıyor mu? Burundan nefes alıp vermede sorun oluşturuyor mu?Cevabınız evet ise septoplasti (smr) ameliyatı ile sorunu gidermek hem sağlığınız açısından gereklidir. Hem de yaşam kalitenizi olumlu yönde etkileyecektir.Burnunuzdaki sorun çocukluk çağından itibaren süregeldiği için burundan nefes alıp vermenin ne olduğunu bilmiyor olabilirsiniz. Soluduğunuz kadar havanın sanki yeterli olduğunu zannedebilirsiniz. Septum deviasyonunuz düzeltilip normal nefes alıp vermeye başlayınca önceki burun solunumunuzun yetersizliğini daha iyi anlarsınız.Lokal anestezi ile muayenehane koşullarında bile yapılabilen, hasta açısından kolay bir operasyon olsa da, biz tam donanımlı hastanelerde ve genel anesteziyi (uyutarak ameliyat yapmayı) tercih etmekteyiz. Ameliyat ortalama yarım saat sürmektedir.Ameliyat sonrası 4- 5 saat kadar hastanede kalmak genellikle yeterlidir. Kişiye özel bir durum yoksa gecelemek gereksizdir.Burun kıkırdağının tamamının alındığı vakalarda ya da destek noktaları zarar görürse özellikle burun ucu düşebilir. Hatta bu düşme sebebiyle burun sırtında ameliyat öncesi olmayan kemer ortaya çıkabilir.Cerrahın bu konuya azami dikkat göstermesi, muhafazakar cerrahi tekniklerle sorunu çözmeye çalışması esastır.ÖNEMLİ NOT: Ameliyatın başarısı burundan çıkarılan kıkırdağın fazlalığı ile orantılı değildir. Amaç burun kıkırdağını çıkarmak değil eğikliği düzeltmektir. Bazen hiç kıkırdak çıkarmadan bile eğiklik düzeltilebilir. Şu unutulmamalıdır: amaç eğik septumu düzeltmektir, burundan tamamen çıkarmak değil!!!Ameliyat sonrası bir kaç gün istirahat tavsiye edilir. Ortalama 2-3 gün sonra çalışma hayatına dönülebilir. Yaklaşık iki hafta içinde tam iyileşme tamamlanır. Bu iki hafta hasta açısından sıkıntılı bir dönem değildir. Sadece burun içi kabuklanmalarının ve kurumaların olduğu, zaman zaman burun tıkanıklıkları yaşanan bir dönemdir.Ameliyat genel anestezi ile yapıldığı için ameliyat sırasında ağrı duyulmaz. Sonrasında da çok mutad değildir. Eğer olursa basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınır.Estetik bir işlem yapılmadığı takdirde deviasyon ameliyatı sonrası morluk şişlik görülmez.Sadece septum deviasyonu ameliyatı yapılacaksa tampon kullanmayabiliriz. Ancak ilave olarak burun etlerinde de bir küçültme yapılmışsa (endoskopik alt konka redüksiyonu) tampon gerekir.Evet, ortasında çok büyük delik olan silikon tamponlar kullanıldığı takdirde ameliyat sonrası nefes alabilirsiniz.