Azerbaycan Cumhuriyetine bağlı bir özerk cumhuriyettir. Kuzeyi ve doğusu Ermenistan ile, güneyi ve batısı da İran topraklarıyla çevrilmiş olup, batısında yer alan Türkiye ile onüç kilometrelik bir sınırı vardır. Bu sınır bölgesi Türkiye tarafından Dil Ucu olarak adlandırılmakta olup, Türkiye ile Nahçıvanı birbirine bağlayan yol Dil Ucunda Aras Nehri üzerine inşa edilen Hasret Köprüsünden geçmektedir. Özerk Cumhuriyet de, tarihî Nahçıvan Hanlığı gibi, kendisine başkentlik yapan Nahçıvan şehrinin adı ile anılmaktadır. Şehir bugün yaklaşık 63.000 nüfusa sahip olup, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin toplam nüfusu ise 370 bin civarındadır. Yaklaşık 5.500 km2 yüzölçümüne sahiptir.NÖC, Nahçıvan şehri ile buna bağlı 6 ilçeden oluşmaktadır Şerur 10.700 kişi, Sederek 12.000, Babek 71.300, Şahbuz 20.300, Culfa 35.900 ve Ordubat 40.600 kişi. Son yıllarda yaşanan göç hareketleri neticesinde Nahçıvanın nüfusunda azalma olduğu gözlenmektedir.Nüfusunun % 28 i şehir merkezlerinde yaşayan Nahçıvanda 228 ilk ve orta öğretim okulu, 5 meslek lisesi ve 2 üniversite bulunmaktadır. 1999 yılı itibarıyle toplam öğrenci sayısı 80.000 olarak tespit edilmiştir. Nahçıvanda 235 Türk, Türkiyede ise 200 Nahçıvanlı yüksek öğrenim öğrencisi bulunmaktadır.Arazi yapısı dağlık bir nitelik gösteren Nahçıvanda ovaların toplam araziye oranı % 20, ormanların oranı ise % 2 civarındadır.Azerbaycana bağlı olmakla birlikte, bu ülkeyle fiziki bağlantısı olmayan NÖC, Türk Cumhuriyetleri arasında Türkiye ile fiziki bağlantısı bulunan tek toprak parçasıdır. Türkiye ile Nahçıvan arasında 11 km'lik bir sınır bulunmaktadır. Nahçıvan şehir merkezi ile Iğdır ilimiz arasındaki uzaklık ise 160 km olup, iki şehir karayolu ile birbirlerine bağlanmıştır. İki ülke arasındaki ulaşım ve ticari ilişkiler Dilucu Kapısından gerçekleştirilmektedir.Nahçıvan Özerk Cumhuriyetinin NÖC statüsü 12 Kasım 1995 tarihinde halk oylaması ile kabul edilen Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası'nın 9. Bölümünde düzenlenmiştir. Buna göre NÖC içişlerinde özerk, savunma ve dış politikasında ise Azerbaycana bağımlı bir statüye sahiptir. Yasama organı 45 üyeli Ali Meclisten, yürütme organı ise Bakanlar Kurulu'ndan oluşan Nahçıvanda yargı görevi bağımsız mahkemelerce ifa edilmektedir.NÖC, Türkiyenin de taraf olduğu 1921 Moskova ve Kars Andlaşmaları uyarınca Özerk Statüsü devam etmek kaydıyla Azerbaycana bırakılmıştır. Bu çerçevede, Türkiye de NÖC nin statüsünün devamında dolaylı olarak bir güvence unsuru haline gelmiştir. Türkiyenin orta ve uzun vadeli stratejisinde çok önemli bir yere sahip olan NÖC ile Azerbaycan arasında fiziki bir bağlantı bulunmamaktadır.NAHÇIVAN CUMHURİYETİ