 |
|
|
Yeni bir çeviriyle piyasaya çıkan Ölü Canlar, olağanüstü hikâyesi kadar kitaba eklenen Vladimir Nabokov imzalı denemeyle de ilgiye değer.
İletişim Yayınları, Ergin Altay çevirisiyle Rus Edebiyatı'nın en tuhaf isimlerinden birinin, Nikolay Gogol'un Ölü Canlar kitabını bastı. Vladimir Nabokov, bir başka kendine has Rus yazar, Gogol hakkında bir kitap yazmış, büyük Avrupalı romancıların eserlerini değerlendirdiği Edebiyat Dersleri'nden birini de Gogol'un Ölü Canlar'ına ayırmıştı. Çünkü Tolstoy ve Puşkin'le birlikte (biraz geriden de Anton Çehov gelir) Nabokov'un asıl büyük Rus yazarları olarak gördüğü üçlünün en kuvvetli isimlerinden biri Gogol'du. İletişim Yayınları, Ölü Canlar'ı Nabokov'un sonsözüyle birlikte basarak bir yayıncılık olayı gerçekleştirdi, çünkü 20. yüzyılda Batı dünyasının önceki asrın edebiyatına bakarken en çok önem verdiği isimlerden biriydi Lolita'nın yazarı... Hikâye, pek çoğumuzun malumu: Çiçikov isimli aşırı zeki ve fevkalade kötü ruhlu bir adam, henüz toprak ağalığı ve serflik sisteminin hüküm sürdüğü uçsuz bucaksız Rusya topraklarında, bir at arabasının içinde hızla ilerler. Peki nereye gidiyordur Çiçikov?
ZEKİCE BİR TEKLİF
Pek çok yere... Her biri, evlerindeki eşyaların boylarında, şekillerinde ve renklerinde yankısını bulan karakterlere sahip toprak ağalarının evlerine giden Çiçikov, tanışıp hemen muhabbete başladığı bu ağırkanlı ve genellikle paradan başka pek az şey düşünen zengin adamları, şu akıl yürütmesini yapmaya zorlar: I) madem ki devletin tuttuğu kayıtlarda yer alan bütün serfler için toprak sahibinin para ödemesi gerekmektedir ve II) madem ki vefat etmiş serfler de hâlâ bu kayıtlarda yer almaktadır; III) ve yine madem ki her bir serf için para öderken, toprak sahibi ölü canlara ödediği parayla servetini çarçur etmektedir; IV) o zaman neden bu ölü canları birine, mesela adı Çiçikov olan akıllı bir Rus'a satmayalım, bu şekilde hem ölü canların vergisini ödemekten kurtuluruz, hem de durduk yere cebimize para girer... Çiçikov, elde ettiği ölü canlar sayesinde, sonraki yıllarda büyük bir itibar edinecektir ne de olsa o günlerin Rusya'sında bir adamın itibarı, sahip olduğu can sayısıyla doğru orantılıdır. Bu şeytani karakteri ve onun sinsice oynadığı bu oyun fikrini Gogol'a büyük Rus şairi Puşkin vermişti. Ve Gogol, Ölü Canlar'ı yazarken hayatının en büyük bunalımını yaşayacak, Dante'nin İlahi Komedya'sındaki gibi bir üçleme olarak tasarladığı büyük eserinin ikinci bölümünü bir öfke anında ateşe atacaktı. Toplumsal itibarın ne kadar da aptalca bir soyutlama üzerine kurulu olduğunu böyle hünerle gösteren sanatçı, hayattaki bütün yapaylığı komik gözüyle görmekte hiç zorluk çekmeyen büyük romancı, gerçek olmadığını bildiği şeylerin ağırlığı altında ezilmişti çünkü. Bir dinci fanatik, onu günahkârlığı, sürekli kefaret ödemesi gerektiği, edebiyat sanatının masumluktan uzaklığı gibi pek çok saçmalıkla, önce komedisiyle öylesine güçlü biçimde saldırdığı dine, dinden sonra da intihara yöneltmişti. Ama elbette şu da var: Bizi bu durumun ve her tür aşırılığın saçmalığı üzerine uyaran Nabokov, asla Gogol gibi bir fanatik olmadı, hep soğukkanlı bir 'liberal' olarak kaldı ve ihtiyarladıkça gittikçe kötüleşen kitaplar yazdı; yarattığı komedi de asla Gogol'unki kadar görkemli olamadı. Ölü Canlar'ı elinize aldığınızda bir büyük hikâye ve iki büyük yazarla karşılaşacaksınız.
|
| WwW.WeBCaNaVaRi.NeT | > .::| $ Eğitim & Öğretim $ |::. > Kitaplar Hakkında Bilgi ve Özetler (Moderatörler: WeBCaNaVaRi, mnıl, sanane_61)
Konu: Nabokov'un Gözlüğünden Gogol
Yazdır
Gelişmiş Arama
Kasım 12, 2014, 10:45:53 ÖS