Mum Ve Tarihi

Mum, parafin, donyağı ya da bunlar benzeri, yavaş yanan bir maddenin, genellikle kınnaptan yapılan bir fitilin üzerine döküldükten sonra katılaştırılması yöntemiyle hazırlanan, genellikle silindir biçimindeki ışık kaynağıdır.

Tarihi

Mısır ve Girit’te bulunmuş en az 5000 yıllık şamdanlardan anlaşılabileceği üzere, mum, Antik Çağ’ın ilk buluşları arasındadır. Ortaçağ’da ise Avrupa’da kullanılan mumlar, donyağından yapılmaktaydı. 1292 yılına ait bir vergi listesine göre ise, Paris’te 71 tane mum yapımcısı yaşamaktaydı.
1800′lü yıllarda Fransız kimyacı Michel-Eugène Chevreul, yağdaki gliserinden yağ asidini ayırarak daha kaliteli mumları yapımında kullanılan stearik asidi üretmiştir. Daha sonraları ise mum malzemesi yapmakta yeni işlemler öğrenilmiştir. Stearik asitten ayrı, iki önemli malzeme daha bulunmuştur: İspermeçet balinasının kafa boşluğundan elde edilen ispermeçet, ve petrolün bir yan ürünü olan parafin. Bu buluşlardan sonra, parafin ve stearik asitle hazırlanan karışım, mumun temel malzemesi hâline gelmiştir.
Yanarken, alevden çıkan ısı, fitilin dibindeki katı mumu sıvılaştırır. Bu eriyik, kılcal hareket sonucu fitilden yukarı doğru çıkar, sonra da ısı nedeniyle buharlaşır. Mum buharının yanmasıyla da alev oluşur. Bu böyle bir döngü hâlinde, mum bitene dek devam eder.

19. yüzyılda geliştirilmiş olan mum kalıp makinesi, dönüşümlü olarak ısıtılıp soğutulan metal bir tank içerisindeki dizi kalıplardan oluşmaktadır. Kalıplar soğuduktan sonra, mumlar pistonlarla püskürtülür. Makinenin altındaki fitil makaraları mum kalıplarının içinden geçecek biçimde pistonlara bağlanır. Soğuyan mumlar kalıplardan çıkartıldıktan sonra da fitilleri kesilir. Mumlar, bu hâldeyken paketlenip piyasaya sunulurlar.
Kullanımı
Elektriğin icadından önce, mumlar, gaz lambalarıyla birlikte aydınlanmanın en önemli araçlarından olmuşlardır.

Günümüzde ise mumlar daha çok süs eşyası konumundadırlar. Doğum günü pastalarının üzerinde, şık görünmesi istenen yemek masalarında, yumuşak, ılık bir ambians yaratılmak istenen her yerde mumlara rastlanmaktadır.

Dinde

Mumlar geçmişten bugüne, pek çok dinde ve dinsel ayinlerde kullanılmaktadır.

Budizm

Budistler meditasyon sırasında rahatlamak ve gevşemek için mum kullanırlar.

Hinduizm

Hinduizm’de mum, ruhsal aydınlanmanın ve başarının sembolü olarak pek çok ritüelde kullanılmaktadır.

Kwanzaa
9 kollu mumlukta, 2 mum, Kwanzaa’nın 2. gününü gösterir.
9 kollu mumlukta, 2 mum, Kwanzaa’nın 2. gününü gösterir.

Afroamerikan kökenlilerin tatilleri 26 Aralık-1 Ocak tarihleri arasında kutlanan Kwanzaa’da 3 kırmızı, 1 siyah ve 3 yeşil mum yakmak zorunludur.

Hümanizm

Hümanizmde mum, mantığın ve akılcılığın sembolüdür.

Musevilik

Musevilik’te genellikle, cuma akşamları, Şabat başlangıçlarında yapılan Havdalah ritüeli esnasında mum yakılır.

Vika

Vikalıkta mum, dört temel element ateş, toprak, su, havanın geçtiği büyü törenlerinde ve diğer genel maji ayinlerinde kullanılır.

Zaman

İlk olarak Çin’de yapılan ve sonra tüm dünyaya yayılan mum saatleri, zamanın belirlenmesinde kullanılır. Aynı zamanda çok zor yanan mum takvimleri, günün belli olmasında da kullanılırlar. Bu takvimler, bir yıl boyunca yanabilen mumlardır.

Benzer Konular
	Konu Başlığı	Başlatan	Yanıtlar	Görüntü	Son Mesaj
	Meroe'nin Tarihi Dünya Tarihi	Asortik Hatun	0	715	Mayıs 10, 2013, 06:30:32 ÖS Gönderen : Asortik Hatun
	Malavi Ve Malavi Tarihi Dünya Tarihi	Asortik Hatun	0	766	Mayıs 10, 2013, 10:55:49 ÖS Gönderen : Asortik Hatun
	Benin Tarihi Dünya Tarihi	Asortik Hatun	0	747	Mayıs 15, 2013, 11:50:00 ÖS Gönderen : Asortik Hatun
	Birmanya Tarihi Dünya Tarihi	Asortik Hatun	0	778	Mayıs 15, 2013, 11:51:40 ÖS Gönderen : Asortik Hatun
	Tarihi Vize Imzası, Tarihi Binada Atılacak Güncel Haberler	imge34	0	572	Aralık 15, 2013, 05:00:16 ÖS Gönderen : imge34