BOZMA KARARI

yargıtay, temyiz sebebini yerinde görürse hüküm mahkemesinin kararını

tamamen veya kısmen bozar. Başka sebeplerden dolayı da bozabilir. Yargıtay

hükmü yalnız bozmakla yetinir, o davayı kendisi karara bağlayamaz.



aleyhe boza yasağı: bir hüküm davanın taraflarından yalnız biri tarafından

temyiz edilirse, yargıtay temyiz edilen hükmü temyiz eden tarafın aleyhine

olarak bozamaz!



aleyhe hüküm verme yasağı: taraflardan yalnız birinin temyizi halinde,

yargıtayın temyiz eden tarafın lehine olarak verdiği bozma kararına uyan

mahalli mahkeme de artık, temyiz eden tarafın, önceki karara oranla aleyhine

olan bir hüküm veremez.



Yargıtay bir kararı bozunca, dava dosyasını kural olarak kararı vermiş olan

mahkemeye gönderir. Uygun göreceği başka bir mahkemeye de gönderebilir.



Yargıtayın bozma kararı üzerine dava dosyası kendisine gönderilen mahkeme

aşağıdaki ihtimallere göre işlem yapar:

1.yargıtayın bozma kararına karşı karar düzeltme yolu kapalı ise; mahkeme

kendiliğinden tarafları duruşmaya davet edip dinledikten sonra, yargıtayın

bozma kararına uyulup uyulmayacağına karar verir.

2.karar düzeltme yolu açık ise; bu bozma kararı 15 gün içinde taraflara

tebliğ edilir.

a)bozma kararının tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde karar

düzeltme yoluna gidilmezse, mahkeme kendiliğinden tarfları hemen duruşmaya

davet edip dinledikten sonra bozma kararına uyulup uyulmayacağına karar

verir.

b)taraflardan biri, bozma kararının tebliğinden itibaren 15 gün içinde

karar düzeltme yoluna başvurursa, mahkemenin tarafları kendiliğinden

duruşmaya davet edebilmesi için, karar düzeltme incelemesinin sonuçlanması

beklemesi gerekir.



Yargıtayın bozma kararı üzerine kendiliğinden (resen) tarafları duruşmaya

davet eden mahkeme bu duruşmada tarafları dinledikten sonra, iki şekilde

karar verebilir:

1.mahkeme yargıtayın bozma kararına uyar

2.kendi kararında direnir (ısrar eder)



Mahkemenin bozma kararına uyması:

Mahkeme, bozmadan sonraki ilk duruşmada bozma kararına uyduğunu bildirirse,

artık bu kararı ile bağlıdır. Bozamaya uyma kararından dönerek direnme

kararı veremez.

Bozma kararına uyulması üzerine, yargılamaya devam edilir. Taraflar bozma

kararına uyulmasından sonra devam edilen yargılama sırasında yeni iddia ve

savunmada bulunabilirler.

Bozma kararından yalnız kararı temyiz etmiş olan taraf istifade eder.

Bir karar görevsizlikten dolayı bozulursa görevsiz mahkemenin yaptığı bütün

işlemler ve verdiği kararlar geçersiz olur. Buna karşılık mesela; karar

mahkemenin gösterilen tanıkları dinlememiş olması nedeniyle bozulmuş ise,

ondan önceki işlemler geçerlidir.

Yargıtayın bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem

yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü mahkemenin bozma kararına uyması

ile, bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesap hak (usule

ilişkin kazanılmış hak) doğmuştur.

Mahkemenin bozma kararına uyması ile meydana gelen bozma gereğince muamele

yapma ve hüküm verme durumu, taraflardan biri lehine ve diğeri aleyhine

hüküm verme neticesini doğuracak bir durumdur ve buna usuli müktesap hak

yahut usule ait müktesap hak denilmektedir.

Yargıtayın bozma kararına uymuş olan mahkeme, bozma kararı gereğince

inceleme yapıp karar vermek zorunda olduğu gibi, mahkemenin kararını bozmuş

olan yargıtay dairesi de sonradan ilk bozma kararıyla benimsemiş olduğu

esaslara (usuli müktesap hakka) aykırı şekilde ikinci bir bozma kararı

veremez.



Usuli müktesap hakkın ikinci bir çeşidi daha vardır ki,bu da bazı konuların

bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi ile meydana gelir:

yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında

kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uyan mahkeme kesinleşen bu

kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Yani kesinleşmiş

olan bu kısımlar, o kısımlar lehine olan taraf yararına bir usuli müktesap

hak teşkiş eder.

Bir hususun bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi iki şekilde

olabilir:

1.o husus açıkça bir temyiz sebebi olarak ileri sürülmüş, fakat

yargıtayca reddeilmiştir.

2.veya o hususta bir temyiz itirazı ileri sürülmemiş olmasına rağmen

dosyanın yargıtay dairesince incelendiği sırada dosyada bulunan yazılardan

onun bir bozma sebebi sayılması mümkün olduğu halde o cihet yargıtayca bozma

sayılmamıştır.



Usuli müktesap hak müessesinin bazı istisnaları vardır:

1.mahkemenin bozmaya uymasından sonra, bir içtihadı birleştirme kararı

çıkarsa, bu yeni içtihadı birleştirme kararının henüz mahkemelerde ve

yargıtayda görülmekte olan bütün işlere uygulanması gerekir. Yani sonradan

çıkan bir içtihadı birleştirme kararına karşı usuli müktesap hak iddiasında

bulunamaz. Buna göre usuli müktesap hakka aykırı bir içtihadı birleştirme

kararı çıkınca, yargıtay daireleri içtihadı birleştirme kararına aykırı ve

fakat usuli müktesap hakka uygun olan kararları bozacaklardır. Daha önce

verilmiş bozma kararları üzerine davayı incelemekte olan diğer mahkemelerde

yeni içtihadı birleştirme kararını kesin olarak öğrenince bozma kararı ile

gösterilen yolu bırakarak, içtihadı birleştirme kararı gereğince inceleme

yapmaya başlayacak ve o karar gereğince hüküm vereceklerdir.

2.bozmadan sonra, o konuda yürürlüğe giren bir “yeni kanun” karşısında,

yargıtayın bozma kararına uyulmuş olmakla meydana gelen usuli kazanılmış

hak, hukukça değer taşımaz. Yeni kanun hükmünün uygulanması gerekir.

3.görev konusu, usuli müktesap hakkın istisnasıdır. Yargıtay görevsiz

mahkemenin vermiş olduğu hükmü, görevsizlikten dolayı değil de başka bir

sebepten bozmuş ise taraflar mahkemede görev itirazında bulunabilecekleri

gibi yargıtayda ikinci temyiz incelemesinde mahkemenin hükmünü

görevsizlikten dolayı bozabilir.



Bir taraf, karşı taraf yararına usuli müktesap hak doğmasını önlemek için,

kendi lehine olan bir hükmü temyiz edebilir.

Bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararı uyarınca inceleme yaparak yeni bi

karar verir. Taraflar mahkemenin bu yeni kararına karşı da temyiz yoluna

başvurabilirler.



Mahkemenin kendi kararında direnmesi:

Mahkeme, yargıtayın bozma kararını doğru bulmuyorsa kendi kararında

direnebilir.

Mahkeme direnme kararı ile davadan elini çeker.

Direnme kararı nihai karar olduğundan temyiz edilebilir. Ancak birinci

kararı temyiz etmemiş olan tarafın direnme kararını temyiz etmek hakkı

yoktur. Önceki karara karşı temyiz yoluna başvurmuş ve karar lehine bozulmuş

olan taraf direnme kararını temyiz edebilir.

Direnme kararı temyiz edilince temyiz incelemesi “yargıtay hukuk genel

kurulunda” yapılır. HGK direnme kararını ya doğru bulur, bu halde direnme

kararını onar veya yargıtay özel dairesinin bozma kararını doğru bulur, bu

halde ise direnme kararını bozar.

Direnme kararlarının temyiz incelemesinde duruşma yapılmaz.

Mahkeme HGKnun verdiği karara uymak zorundadır. Yani artık kararında

direnemez.

Mahkeme yargıtayın bozma kararının bir kısmına uyar, diğer kısmına ise

uymayabilir; yani kararın bir kısmında direnebilir.

Mesela mahkeme, yargıtayın bozma kararında gösterdiği birinci bozma sebebine

uyar, ikinci bozma sebebine karşı direnebilir. Bu halde mahkeme, bir kısmi

uyma ve kısmi direnme kararı ile davadan elini çekmediğinden, verdiği karar

bir ara karardır. Bu nedenle taraflar, mahkmenin kısmi direnme kararını

yalnız başına temyiz edemezler.

Kısmi uyma ve kısmi direnme kararı vermiş olan mahkeme ilk önce, kısmi uyma

kararı gereğince, inceleme yapar. Bundan sonra mahkeme uyduğu ve direndiği

kısımların tümü hakkındaki gerekçeli nihai kararını yazıp, taraflara tefhim

veya tebliğ eder. İşte taraflar ancak bu nihai kararı temyiz edebilirler.



Mahkemeler aşağıdaki hallerde direnme kararı veremezler:

1.mahkemenin, mersi tayini hakkındaki yargıtay kararına karşı direnme

hakkı yoktur.

2.mahkemelerin verikleri tehir (erteleme) kararları hakkındaki yargıtay

kararına karşı direnme hakları yoktur.

3.iki tarafda yargıtayın bozma kararına uyulmasını isterse, mahkeme bozma

kararına uymak zorundadır, direnme kararı veremez.

4.mahkeme,yargıtayın kanun yararına bozma kararına karşı direnemez.

5.hakemler, yargıtayın bozma kararına karşı direnemezler.



ONAMA KARARI

Yargıtay temyiz edilen kararın usul ve kanuna uygun olduğu kanısına varırsa,

hüküm mahkemesinin karraını (aynen) onar.

Yargıtayın onama kararının sonucunu, mahkeme 15 gün içinde kendiliğinden

taraflara bildirir.

Yargıtayın kararına karşı karar düzeltme yolunun kapalı olduğu hallerde,

yargıtayın onama kararı ile, mahalli mahkeme hükmü kesinleşir. Karar

düzeltme yolunun açık olduğu hallerde ise yargıtayın onama kararı ile hüküm

hemen kesinleşmiş olmaz. Bu halde hükmün kesinleşebilmesi için, yargıtayın

onama kararına karşı 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulmamış

olması ve başvurulmuş olup da, karar düzeltme talebinin yargıtayca

reddedilmiş olması gerekir.





HÜKMÜN DEĞİŞTİRİLEREK VE DÜZELTİLEREK ONANMASI

Aşağıdaki 3 halde yargıtay mahalli mahkemenin hükmünü değiştirerek ve

düzelterek onayabilir.

1.temyiz olunan hükmün kanunun olaya uygulanmasında hata edilmiş

olmasından dolayı bozulması gerekmek de olup da kanuna uymayan husus

hakkında yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde

yargıtay, hükmü değiştirerek ve düzelterek onayabilir. Mesela temyiz edilen

hüküm esas yönünden kanuna uygundur, ancak harç, vekalet ücreti, faiz

konularında yanlışlık yapılmıştır. Bu halde yargıtay yapılan yanlışlığı

düzelterek hükmü onayabilir.

2.tarafların kimliklerine aityanlışlıklarla yazı, hesap ve diğer açık

ifade yanlışlıklarından dolayı da, esas yönünden kanuna uygun olan hüküm

bozulamaz, hüküm bu yanlışlar düzeltilmek suretiyle onanır.

3.hükmün sonucu esas bakımından usul ve kanuna uygun olup da, gösterilen

gerekçe doğru görülmezse, yargıtay dairesi, gerekçeyi değiştirerek ve

düzelterek hükmü onar.



Karar düzeltme yoluna başvurulması üzerine de, yargıtay mahalli mahkeme

hükmünü düzelterek onayabilir.

Temyiz eden sonradan temyiz talebinden feragat ederse yargıtay, gene esas

hakkında temyiz incelemesi yapamaz, temyiz incelemesine yer olmadığına karar

vererek, dosyayı mahalli mahkemeye gönderir.





KANUN YARARINA TEMYİZ: temyiz yolu kesin olmayan kararlara karşı başvurulan

normal bir kanun yoludur. Bundan başka kesin kararlara karşı, yargıtay c.

Başsavcısının başvurabileceği istisnai ve kendine özgü bir temyiz yolu

vardır ki, buna kanun yararına temyiz denir.

Yargıtay c. Başsavcısı tarafından kanun yararına temyiz edilebilecek olan

kesin nihai kararlar iki çeşittir.

1.verildikleri anda kesin olan hükümler. Bunlar temyiz edilemeyecek olan

hükümlerdir.

2.aslında temyiz edilebilen ve fakat taraflardan hiç birinin süresi

içinde temyiz yoluna başvurmamış olması nedeniyle kesinleşmiş bulunan

hükümler.



Bu hükümler verilirken, hukuk kuralları yanlış uygulanmıştır. İşte bu

hallerde, hukukun yanlış uygulandığını tespit edip, mahkemelerin bundan

sonraki benzer olaylarda aynı yanlışı yapmalarını önlemek için bu gibi

hükümler, c. Başsavcılığının kanun yararına temyizi üzerine yargıtay

tarafından incelenir. Yargıtay gerçekten hukukun yanlış uygulanmış olduğu

kanısına varırsa, hükmü kanun yararına bozar. Bu bozma kararı resmi gazetede

yayımlanarak, kanunların yurdun her yerinde aynı şekilde uygulanması

sağlanır. İşte kanun yararına temyizin faydası buradadır.

Kanun yararına bozma üzerine, mahkeme tekrar yargılama yapamaz ve bozmaya

uygun olarak yeni bir hüküm veremez, verirse bu hüküm geçersizdir. Mahkeme

kanun yararına bozma kararına karşı direnme kararı da veremez.

Mahkeme kanun yararına bozma kararı üzerine hiç bir işlem yapamaz.

Yargıtay, başsavcının kanun yararına temyiz talebini reddederse başsavcı bu

ret kararına karşı karar düzeltme yoluna başvuramaz. Taraflar da karar

düzeltme yoluna başvuramaz.



KARAR DÜZELTME

Karar düzeltme, yargıtayın temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu

kararlarına karşı tanınmış olan normal bir kanun yoludur. Bir hüküm hakkında

yargıtayın temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu karara karşı karar

düzeltme yolu açık ise o hüküm ancak, karar düzeltme yoluna başvurulmaması

veya başvurunun reddi ile kesinleşebilir. Karar düzeltme yolunda, karar

düzeltme talebi, bu kararı vermiş olan yargıtay dairesinde incelenip karara

bağlanır. Bu nedenle karar düzeltme yolu yargıtayın temyiz incelemesi

sırasında yapmış olduğu hatalardan dönmesini sağlayan kendine özgü bir kanun

yoludur.

Düzeltilmesi istenebilecek kararlar: karar düzeltme ancak yargıtayın temyiz

incelemesi sonucunda vermiş olduğu kararlara karşı tanınmış olan kanun

yoludur. Hüküm mahkemesinin bi kararına karşı süresi içinde temyiz yoluna

başvurulmamış ve bu nedenle karar kesinleşmiş ise artık o karara karşı karar

düzeltme yoluna başvurulamaz. Karar düzeltme temyiz yolunun devamı

niteliğindedir.

Yargıtayın her kararına karşı karar düzeltme yoluna başvurulamaz.



Aşağıdaki yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna gidilemez:

1.sulh hukuk mahkemesi kararlarının temyiz edilmesi üzerine verilen

yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna başvurulamaz. Bu ilkenin

istisnaları vardır:

a)sulh hukuk mahkemsinin mirasçılık belgesi verilmesi hakkındaki

isteklerle bu belgenin değiştirilmesi veya iptali davaları hakkındaki

kararlarının temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar

düzeltme yoluna gidilebilir. 600 milyonluk karar düzeltme sınırı bu işler ve

davalar için uygulanmaz.

b)kira sözleşmesi ile ilgili davalarda karar düzeltme:

kira sözleşmesine dayanan tahliye davalarına ilişkin olmak üzere

s.h.m.den verilen kararların temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına

karşı karar düzeltme yoluna gidilebilir. Yalnız bunun için gayrimenkulün bir

yıllık kira bedeli toplamının 600 milyon liradan az olmaması gerekir.

Tahliye veya kira akdinin feshi davaları ile birlikte açılmış kira

alacağı veya tazminat davalarına ilişkin olmak üzere s.h.m.den verilen

kararların temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme

yoluna gidilebilir. Yalnız bunun için istenen kira alacağının veya tazminat

tutarının 600 milyon liradan az olmaması gerekir.

Tahliye veya kira akdinin feshi davalarına veya bu davalarla

birlikte açılmış kira alacağı veya tazminat davalarına karşılık olarak

açılan karşılık davalara ilişkin olmak üzere s.h.m.den verilen kararların

temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna

gidilebilir yalnız bunun için karşılık davanın miktar veya değerinin 600

milyon liradan az olmaması gerekir.

Kira bedelinin tesbiti davasında sulh mahkemesinin verdiği karar

hakkındaki yargıtay kararına karşı mevcut kira ile tesbiti istenen kira

arasındaki farkın bir yıllık tutarı 600 milyon liradan fazla olsa bile karar

düzeltme yoluna gidilemez.

c)kat mülkiyeti kanunundan doğan davalarda s.h.m.den verilen kararların

temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna

gidilebilir. Yalnız bunun için kat mülkiyeti kanunundan doğan davanın miktar

veya değerinin 600 milyon liradan az olmaması gerekir.

Şu halde kural olarak yalnız asliye hukuk mahkemesi kararlarının temyizi

üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı karar düzeltme yoluna

gidilebilir. Fakat bu kural da mutlak değildir.



2.miktar veya değeri 600 milyon liradan az olan davalara ait hükümlerin

onanması veya bozulmasına ilişkin yargıtay kararlarına karşı, karar düzeltme

yoluna gidilemez. Miktar veya değeri 600 milyon liradan fazla olan alacak ve

ayın davalarına ilişkin hükümlerde asıl istemin kabul edilmeyen bölümü 600

milyon lirayı geçmeyen taraf karar düzeltme yoluna başvuramaz.

3.görevsizlik, yetkisizlik,hakimin reddi, dava veya karşılık davanın

açılmamış sayılması, davaların birleştirilmesi, kararlarına ilişkin yargıtay

kararları ile mersi belirtilmesi hakkındaki yargıtay kararlarına karşı karar

düzeltme yoluna gidilemez.

4.tavzih kararının temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına karşı

karar düzeltme yoluna gidilemez.

5.erteleme kararlarının temyizi üzerine verilen yargıtay kararlarına

karşı karar düzeltme yoluna gidilemez.

6.hakemlerin verdiği hükümlerin tahkim hükümlerine göre mahkemece

verilecek kararların onanmasına veya bozulmasına ilişkin yargıtay

kararlarına karşı karar düzeltme yoluna gidilemez.

7.iş mahkemeleri kararlarının temyizi üzerine verilen yargıtay

kararlarına karşı karar düzeltme istenemez.

8.aynı yargıtay kararı aleyhine bir defadan fazla karar düzeltme yoluna

başvurulamaz.



Bir hüküm taraflardan her ikisince de temyiz edildiği halde, yalnız bir

tarafın temyiz talebi hakkında karar verilir, diğer tarafın ismi temyiz

edenler arasında görülmediğinden onun temyiz itirazları yargıtay kararında

cevapsız bırakılır ise bunun üzerine temyiz itirazları hiç incelenmemiş olan

taraf karar düzeltme yoluna başvurduğunu bildirirse bile bu halde karar

düzeltme incelemesi değil temyiz incelemesi yapılır. Bu nedenle bu defa

yapılan temyiz incelemesi üzerine verilen yargıtay kararına karşı karar

düzeltme yoluna başvurulabilir.

Bir tarafın temyiz talebi, süre aşımı veya kararın temyiz edilemeyeceği gibi

bi nedenle, esasa girilmeden reddedilmiş olup da, karar düzeltme talebi

üzerine bu yanlışlığın farkına varılmış ise yargıtayın bu defa esas hakkında

yapacağı inceleme karar düzeltme incelemesi değil temyiz incelemesi

niteliğindedir. Bu nedenle ilk defa yapılan esasa ilişkin bu temyiz

incelemesi üzerine verilen yargıtay kararına karşı karar düzeltme yoluna

başvurulabilir.

Yargıtayın temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu bir karara karşı

yapılan bir karar düzeltme talebi yargıtay tarafından kabul edilerek karar

düzeltilmiş ise yargıtayın bu son kararına karşı artık karar düzeltme yoluna

gidilemez.

İstisnalar dışında yargıtayın asliye hukuk mahkemesi kararlarının temyizi

üzerine vermiş olduğu kararlara karşı karar düzeltme yoluna başvurulabilir.



Karar düzeltme sebepleri:

Karar düzeltme sebepleri 4 tanedir. Bunun dışındaki bir sebepten dolayı

karar düzeltme yoluna başvurulamaz.

1.temyiz dilekçesi ve –kanuni süresi içinde verilmiş olması şartiyle-

karşı tarafın cevap dilekçesinde ileri sürülüp hükme etkisi olan itirazların

kısmen veya tamamen cevapsız bırakılmış olması.

Temyiz sırasında ileri sürülmüş olan itirazların cevapsız bırakılması

halinde, karar düzeltme talebi mesmudur. Bu nedenle yargıtayın karar

düzeltme talebini kabul edip esas hakkında incelemeye geçmesi gerekir.

Yargıtay karar düzeltme talebinin esası hakkında yapacağı bu incelemede,

temyiz incelemesi sırasında cevapsız bırakmış olduğu itirazları kararını

etkileyecek nitelikte bulmazsa, karar düzeltme talebini reddeder. Ancak

yargıtay bu ret kararında evvelce cevapsız bırakmış olduğu itirazların her

biri hakkında gerekçe göstermek zorundadır.

Temyiz talebi farkedilmeden temyiz itirazları tamamen cevapszı bırakılan

tarafın başvuracağı yol karar düzeltme yolu değil temyiz yoludur.



2.yargıatay kararında birbirine aykırı fıkralar bulunması. Bunlar

arasındaki çelişkinin giderilmesi için karar düzeltme yoluna başvurulur.



3.yargıtayda temyiz incelemesi sırasında hükmün esasını etkileyen

belgelerde bir hile veya sahteliğin ortaya çıkması. Bu hile veya sahteliğin

hükmün esasını etkileyecek nitelikte olması gerekir.



4.yargıtay kararının usul ve kanuna aykırı bulunması

Yargıtay temyiz edilen hükmün usul ve kanuna uygun olduğu halde onu bozmuş

veya usul ve kanuna aykırı olan bir hükmü oanamış ise yargıtayın böyle bir

kararı usul ve kanuna aykırıdır. Bu nedenle böyle bir yargıtay kararına

karşı da karar düzeltme yoluna gidilebilir.

Yargıtay, aleyhine karar düzeltme yoluna başvurulan kararının yanlış olduğu

kanısına varırsa usul ve kanuna aykırılık sebebine dayanarak, karar düzeltme

talebini kabul edip eski kararını değiştirebilmektedir. Oysa o sebep temyiz

incelemesi sırasında ileri sürülmüş ve yargıtayca reddedilmiştir. Bu hali

ile, karar düzeltme yolu uygulamada sanki ikinci bir temyiz yolu olmaktadır.



Karar düzeltme yoluna başvurulması:

Ancak davanın tarafları başvurabilir. Karar düzeltme yoluna başvuran tarafın

hukuki yararının bulunması gerekir. Kendi temyizi üzerine hüküm bozulmuş

olan taraf karar düzeltme yoluna gidemez, fakat hukuki yararı varsa

gidebilir.

Bir tarafın karar düzeltme yoluna başvurabilmesi için hükmü temyiz etmiş

olmasına gerek yoktur. Hüküm lehine olan taraf hükmü temyiz etmemiş ve fakat

hüküm karşı tarafın temyizi üzerine bozulmuş ise, bozma kararına karşı karar

düzeltme yoluna başvurarak mahkemenin hükmünün onanmasını isteyebilir.



Karar düzeltme süresi: 15 gündür. Bu süre yargıtay kararının tebliğ edildiği

tarihten itibaren işlemeye başlar. Bu süre geçtikten sonra karar düzeltme

yoluna başvurulamaz.

Taraflardan biri süresi içinde karar düzeltme talebinde bulunursa diğer

taraf –asıl karar düzeltme süresini geçirmiş olsa bile- karar düzeltme

dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde vereceği ayrı bir

dilekçe veya cevap lahiyası ile karar düzeltme talebinde bulunabilir. Buna

katılma suretiyle karar düzeltme denir.



Karar düzeltme talebi: dilekçe ile yapılır. Karşı taraf karar düzeltme

dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içinde bir cevap lahiyası

verebilir. Bu cevap lahiyasında karar düzeltme talebine karşı cevap

verebileceği gibi, başka sebeplere dayanarak karar düzeltme de isteyebilir.

Karar düzeltme yoluna başvurmak hükmün icrasını durdurmaz. Temyiz incelemesi

sırasında verilmiş olan icranın durdurulması kararı da karar düzeltme

safhası için geçerli değildir.



Karar düeltme talebinin incelenmesi:

Karar düzeltme talebi aynı yargıtay dairesinde, yani temyiz incelemesini

yapmış ve karar bağlamış olan yargıtay dairesinde veya HGKda incelenir.

Yargıtay incelemesini dosya üzerinde yapar. Karar düzeltme safhasında

duruşma yapılmaz.



Karar düzeltme incelemesi 3 aşamalı olabilir:

1.ilk önce karar düzeltme talebinin mesmu olup olmadığı incelenir. Karar

düzeltme talebi, düzeltilmesi istenebilecek bir karar karşı karar düzeltme

yoluna başvurmakta hukuki yararı olan tarafça, karar düzeltme süresi içinde

yapılmış ise mesmu sayılır. Mesmu olmayan karar düzeltme talebinde bulunan

taraf para cezsıyla cezalandırılır.

2.karar dzüeltme talebi mesmu ise yargıtay, karar dzüeltme talebinin,

kanunun saydığı sebeplere uygun olup olmadığını araştırır.

3.yargıtay karar dzüeltme talebini kanunun saydığı sebeplerden birine

veya birkaçına uygun bulursa, karar dzüeltme talebini (dilekçesini) kabul

ederek esas hakkında incelemeye başlar.



Yargıtay, karar düzeltme dileçesinin kabulüne karar verince, karar dzüeltme

talebini esastan incelemeye başlar. Bu inceleme sonucunda iki şekilde karar

verilir.

1.karar düzeltme talebinin (esastan)reddine

2.karar düzeltme talebinin (esastan)kabulüne



karar düzeltme talebinin esastan reddedilmesi:

yagıtay mevcut olduğu kanısına vardığı karar düzeltme sebebini temyiz

incelemesi sonucunda vermiş olduğu kararının esasını etkileyecek nitelikte

bulmazsa karar düzeltme talebini reddeder.

Karar düzeltme talebinde bulunan taraf, hükme etkili olup olmadığını kendisi

takdir edemeyeceğinden, karar düzeltme isteme yetkisini kötüye kullanmış ve

yargıtayı gereksiz yere işgal etmiş sayılamaz. Yani talebinde haklıdır. Bu

nedenle karar düzeltme isteyen tarafa, talebi esastan reddedildiği halde

para cezası verilemez.





karar düzeltme talebinin esastan kabul edilmesi:

Karar düzeltme talebini esastan kabul eden yani karar düzeltme sebebini

temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu kararı etkileyici nitelikte bulan

yargıtay, bunun üzerine temyiz incelemesi sonucunda vermiş olduğu eski

kararını düzeltir. Bu düzeltme yargıtayın kendi kararına ilişkin olabileceği

gibi mahalli mahkemenin hükmüne de ilişkin olabilir.

Yargıtay temyiz üzerine vermiş olduğu kararın bazı yönlerden usul ve

kanuna aykırı olduğu kanısına varırsa bunları düzeltir.



Yargıtay temyiz incelemesi sonucunda onamış olduğu bir hükmü, karar düzeltme

talebi üzerine bu defa bozabilir. Mahalli mahkeme bu bozma kararına uyabilir

veya ona karşı direnebilir. Taraflardan yalnız biri karar düzeltme yoluna

başvurmuşsa, yargıtay mahalli mahkeme hükmünü o taraf aleyhine olarak

bozmaz.

Yargıtay temyiz incelemesi sonucunda bozmuş olduğu bir hükmü karar düzeltme

talebi üzerine bu defa onayabilir. Yani eski bozma kararını kaldırabilir.

Yargıtay karar düzeltme talebi üzerine mahalli mahkeme hükmünü düzelterek de

onayabilir.



KESİN HÜKÜM

Kesin hükmün amacı kişiler arasındaki uyuşmazlıkların kesin biçimde

çözümlenmesidir. Bu amacın gerçekleşmesinde hem kişilerin hem devletin

yararı vardır.

Kesin hükmün bu amacı şu 2 şekilde gerçekleşir:

1.bir mahkeme hükmüne ancak bir dereceye kadar itiraz edilebilmesi.(şekli

anlamda kesin hüküm)

2.davanın tarafları arasındaki hukuki ilişkinin bütün bir gelecek için

kesin olarak tespiti veya düzenlenmesi . (maddi anlamda kesin hüküm)