* Hece ölçüsünün 7'li kalıbıyla söylenir. Az da olsa beş, sekiz veya on bir heceli manilere de rastlanır.

* Çoğunlukla dört dizeden oluşur. Ancak dize sayısı dörtten fazla olanlar da vardır.

* Uyak düzeni çoğunlukla aaba şeklinde olmakla birlikte abcb şeklinde uyaklanan mâniler de vardır.

* Aşk, gurbet, kıskançlık, özlem, kırgınlık doğa olayları gibi konular işlenir.

* Çoğu aşk konusunda olup özel bir ezgi söylenmekle birlikte mânileri şöyle gruplandırabiliriz: Sevda mânileri, şehir mânileri, ramazan mânileri, gelin - kaynana mânileri, sünnet mânileri, askerlik mânileri...

* Mânilerde ilk iki mısra daha çok uyak oluşturma kaygısıyla söylenmiştir. Bu mısralara "doldurma mısra" denir. Sadece birinci dizesi doldurma mısra olan mâniler de vardır. Asıl duygu ve düşünce son iki mısrada verilir.



Atımızı koşalım

Dağı taşı aşalım

Sen yağmur ol, ben bulut

Yağarken kavuşalım

(İlk iki dizesi doldurma)

* Maniler çoğunlukla kadınlar arasında ve irticalen (doğaçlama, hazırlıksız) söylenir. Çeşitli tören ya da günlerde mâni söylemek geleneğe dönüşmüştür. Mâni söyleyene "mânici, mâni yakıcı, mâni düzücü" denir.

* Zamanla ilk söyleyeni unutulup halkın arasında yayıldığı için anonim ürünlerdir. Ancak söyleyeni belli mâniler de vardır. Bu tür manilerde, şairlerin mahlaslarına rastlayabiliriz.


Türkü, Özellikleri ve Çeşitleri


Türkü nazım şeklinin diğer halk şiiri türleri içinde ayrı bir önemi vardır. Diğer halk şiiri türlerinde ferdî (kişisel) niteliğine karşılık türkülerde sosyal yan ağır basar.
Türkülerin anonim özellik kazanmasında gurbet, göç, gezgin halk şairleri ve günümüzde de kitle iletişim araçlarının etkisi rol oynamıştır.
Türküler, hece ölçüsünün bütün kalıplarıyla söylenir, en çok yedili, sekizli ve on birli hece ölçüsü kullanılır.
Bir türkü iki bölümden oluşur: Bent ve Bağlantı (kavuştak).
Bent, türkünün asıl sözlerinin olduğu bölümdür. Bağlantı ise her bendin sonunda tekrarlanan "nakarat" bölümüdür.
Bentler ve bağlantılar kendi içinde uyaklanır.
Türküler, başlangıçta söyleyeni belli ürünler iken, zamanla türkünün asıl sahibi unutulur, sözlü gelenek içinde farklı yörelere yayılarak anonim nitelik kazanır. Ancak söyleyeni belli türküler de vardır. Buna örnek olarak âşık tarzı halk şiirinde türkü nazım biçimini kullanarak şiir söyleyen sanatçıları gösterebiliriz

sağol.

Sağol.