Linux

Linux, Linux çekirdeği kullanan unix benzeri işletim sistemlerini çağrıştıran genel kullanım şeklidir. Linux açık kaynak kod geliştirme modelinin ve özgür yazılımının en öne çıkan örneklerinden birisidir; tipik olarak tüm kaynak kodu tamamıyla kullanılabilir, ücretsizce değiştirilebilir ve herhangi biri tarafından yeniden dağıtılabilir.

Linux çoğunlukla sunucularda kullanıldığı bilinmesine karşın, gömülü sistemlerden, cep telefonlarından harika bilgisayarlara kadar birçok donanım türünde kullanılmaktadır; bunun yanında masaüstü ve dizüstü kullanımı olarak da gelişim göstermektedir.

Linux ya da tam adıyla GNU/Linux, Unix tabanlı, açık kaynak kodlu, özgür bir işletim sistemi yazılımı. Finlandiya'lı bir bilgisayar mühendisliği öğrencisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. "Linux" ismi Linus Torvalds tarafından 1991 yılında başlatılan Linux çekirdeğinden (kernel) gelmektedir.

Tarihçe

Linux, Linus Torvalds'ın Helsinki Üniversitesi'nde bir öğrenci iken Intel'in yeni işlemcisi 80386'nın korumalı kip mimarisini denemek üzere geliştirmeye başladığı Unix (aslen Minix) tabanlı bir işletim sistemi çekirdeğidir. Yani Linux, Linux dağıtımlarının bel kemiğini oluşturmaktadır. İnternette yaptığı duyuru sonucunda tüm dünyadan birçok programcının da desteği ile hızla gelişmiş ve halen aynı destek ile gelişmekte olan açık kaynak kodlu, özgür bir yazılımdır.

Hızlı bir sürecin sonunda Linus'un geliştirdiği çekirdek, GNU hareketinin bir meyvesi ve aynı zamanda taşıyıcısı haline gelmiştir. GNU için yazılmış özgür yazılımlar çok kısa süre içerisinde Linux çekirdeği ile uyumlu çalışabilecek hale getirilmiş ve ortaya güçlü, kararlı, esnek ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemi çıkmıştır. GNU/Linux olarak anılması gereken işletim sistemi zaman içerisinde telaffuz kolaylıklarından ötürü Linux olarak anılmaya başlanmıştır. Açık kodlu bir yazılım olan Linux özgür gelişimi, yaratıcılığı ve bağımsız ilerlemeyi desteklemekte ve bilişim dünyasından destek görmektedir.

Mevcut Gelişim

Torvalds, çekirdeğin geliştirilmesine devam etmektedir. Stallman GNU bileşenlerini destekleyen Özgür Yazılım Vakfının başını çekmektedir, Sonuç olarak bireyler veya kuruluşlar üçüncü parti GNU olmayan bileşenleri geliştirmektedirler. Bu üçüncü parti bileşenler; işin büyük kısmını, çekirdek modüllerini, kullanıcı uygulamalarını ve kütüphaneleri kapsamaktadır. Linux sağlayıcıları ve toplulukları; çekirdeği, GNU ve GNU olmayan bileşenleri Linux dağıtımlarının kendi biçimlerinde ek paket yönetim yazılımlarıyla birleştirirler ve dağıtırlar.

GNU/Linux dağıtımları

Şu anda GNU yazılımlarını ve diğer özgür yazılımları bir araya getiren ve tüm bunları bir Linux çekirdeği ile beraber toplu, derlenmiş ve kurulumu çok kolay bir işletim sistemi olarak piyasaya süren irili ufaklı birçok çalışma mevcuttur. Ubuntu, Debian, SUSE, Pardus, Fedora, Gentoo, Archlinux, Mandriva, Turkix, Gelecek Linux, Armador OS 2006, Red Hat, Slackware bunlardan çok bilinen birkaçıdır. Her biri, normal bir bilgisayar kullanıcısının biraz dikkat ederek bilgisayarına kurabileceği ve neredeyse hiç yabancılık çekmeden kullanabileceği kadar rahat bir kurulum arayüzüne sahip bir şekilde dağıtılmaktadır. Bu dağıtımlar kendi sayfalarından indirilebilecek kurulum ISO'ları veya bilgisayar mühendislikleri yazılım arşivlerinden ya da sadece dağıtım işini üstlenmiş internet sitelerinden CD'ler şeklinde edinilebilmektedir. Ülkemizde Linux çalışmaları TÜBİTAK destekli Pardus, özel sektör destekli Gelecek Linux ve Armador OS 2006, öğrenci destekli Turkuaz, Turkix, Truva, Turanid_Linux gibi projelerle ulusal bilişim pazarında kendine yer edinmektedir.

Kullanım Alanı

Açık kaynaklı olması çekirdek yapı üzerine uygulama geliştirmeyi kolaylaştırmaktadır. Ve bundan dolayı Linux farklı amaçlar dahilinde kullanılır. Cep telefonlarında, Cep bilgisayar'larında, Dizüstü bilgisayarlarda, masaüstü bilgisayarlarda ve sunucularda kullanımı yaygındır. Her amaç için farklı bir Linux dağıtımı bulmak mümkündür. Ev kullanıcıları için SUSE, Ubuntu, Mandriva, Pardus gibi dağıtımlar yaygınken, sunucularda Fedora, CentOS, Debian daha yaygın olup ayrıca eğitim için Edubuntu gibi dağıtımlar da bulmak mümkündür.

Destek Olan Kuruluşlar

Şu anda neredeyse tüm üniversite bilgi işlem merkezleri, bunların yanında Google, NASA, IBM, Yahoo, HP, Boeing, HSBC, CitiBank, Red Hat, Sony Ericsson, Nokia, Siemens, Samsung, General Motors, Hyun, Oracle, EToys, Tübitak, Troll Tech., Novell, gibi çok büyük kuruluşlar Linux kullanmakta ve bir şekilde özgür yazılımlara destek olmaktadırlar.


Alıntıdır...

masaüstü sistemler dışında kulanım oranı çok yüksektir.