|
|
|
Doğu Anadolu bulunan Bitlis yöresi dansları soyluluk,mertlik ve birliği ifade eder. Erkekler tarafından icra edilen bu danslara davul ve zurna eşlik eder. Bitlis'teki halk oyunları zaman zaman dizi, zaman zaman da tutunmadan oynanan grup oyunları biçimindedir. Tutunmadan, çogu zaman karşılıklı iki dizi biçiminde, bazen de halka halinde oynanan ve bu yörede çok sevilen bir oyuna yörede Harkuşta ya da Halkuşta denir. Harkuşta, el ele vuruşularak oynanan bir oyun çeşididir. Bu oyun Siirt, Van, Diyarbakır, Mus ve Malatya'da da oynanmaktadır. Bu bakımdan bu yöreye Harkuştalar Bölgesi de denmektedir. Harkuştaların, birbirinden ufak farklarla ayrılan bazı çeşitler bulunmaktadır. Çeşitlerdeki farklılıklar ve özellikler el vuruşlarında görülmektedir. Örnegin Mutki Harkuştasında çiftler karşı karşıya durarak el vuruşturdukları halde, Meryem Harkuştasi'nda karşılıklı gelip birbirlerini bir boy geçtikten sonra geriye dönerek ellerini vuruştururlar. Bitlis'te halk oyunları; düğünlerde (Sünnet, Nişan vb.), askere uğurlamalarda, bayramlarda ve özel günlerde oynanır. Bitlis halk oyunları oynanırken oyuncular çeşitli oyunlarda ellerinde bir araç bulundurarak oyun oynarlar. Bu araçlar genelde; Bıçak, Sopa Teşi (Kirman), Mendil, Kılıç-Kalkan. OYUN ÇEŞİTLERİ: Govenk, Agır Govenk, Meyroki, Garzene, Sepe, Tiringo, Bapuri, Degirmenci, Bitlis'te Bes Minare, Odun Attım Mutfaga, Çarşıda Atlas, Nare ve Temuraga.Hoş bilezik, Nevalbıdare, Botane, Tanzara, Deriko, Zivkero, Garzene, Kasap Havası, Peydo, Zeyno, Zeybek, Üçayak, Keçkeçike, Aşırma, Gazali, Halkuşta, Dokuzlu, Dello, Değirmenci, Sippe, Perivcan, Temurağa, Delilo, Keçkeçike, Teşi, Hop Hop Meryem, Lorke, Meral, Koç Halayı, Harkuşta, Zifkero, Kasap Havası. Bitlis'te Beş Minare Hikayesi: Rus işgali sırasında Bitlis, bir harabe şehir görüntüsü alır.Düşmanın çekilmesinden sonra savaş esnasında Bitlis'ten kaçan bir baba ve oğul, Bitlis'e dönmek üzere yola çıkarak şehre hakim konumdaki Dideban Dağı eteğine varırlar. Baba, canlı kalıp kalmadığını öğrenmek için oğlunu şehre gönderir. Bir süre sonra oğul geri döner ve uzaktan babasına şöyle seslenir: "Şehirde yaşama dair hiçbir iz yok; sadece beş tane minare ayakta kalmış". Bunu duyan baba yıkılır, diz çöker ve şöyle bir ağıt yakarak oğlunu yanına çağırır. "Bitlis'te beş minare, beri gel oğlan beri gel. Yüreğim dolu yare, beri gel oğlan beri gel." Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır: Oyunlara eslik eden müzik aletleri sunlardir Davul,Zurna
|