KÖŞGERLİK VE YEMENİCİLİK



Yemeni; üstü kırmızı yada siyah deriden, tabanı köseleden dikilen topuksuz ve çok sıhhatli olan ayakkabıdır. Gaziantep'te yemeniciliğe 'köşgercilik', yemenicilere 'köşger' yemeni ustalarına da 'köşger ustası' denilmektedir. Köşger kelimesi Farsça 'keşfger' kelimesinden gelmiş olup, ayakkabı yapan anlamına gelmektedir.

Yemeni esas olarak gön ve yüz olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Gön, manda veya sığır derisinden yapılmış olup, yere gelen kısmı ile bunun üzerinde dana derisinden yapılmış taban kayışı ve bezlerden ibarettir. Yüz ise, sırt ile birbirine birleştirilmiş ve çirişle yaptırılmış sahtiyan ve meşinden oluşur. Yemeni yapımında 5 hayvan derisi kullanılır.

1. Alt taban manda ve sığır derisinden

2. Yüzü keçi derisinden

3. İç astar, koyun derisinden

4. İç taban sığır veya keçi derisinden

5. Kenarı (sızı) oğlak derisinden yapılır.



Yemeni imalatında kesinlikle plastik madde kullanılmaz, tüm dikişler elle yapılır. Ökçesiz olup tersinden dikilir, düz tarafı çevrilir ve asıl giyilecek durumunu alır. Düz tarafı çevrildikten sonra kalıplanır, etrafı düzgünce kesilir, kalıptan çıkarılır, kenar dikişi yapılır, satışa ve giyime hazır hale getirilir.

Yemeni sağlık açısından çok sıhhatli bir ayakkabıdır. Ayaklardaki mantar ve nasır oluşumunu, ayak parmakları arasıdaki pişikleri önler. Yemeninin üst tabanı ile alt tabanı arasındaki kil insan vücudundaki elektriği toprağa verir ve insan vücudunu rahatlatır. Ayakta koku yapmaz. Çünkü gözenekli deriden yapıldığı için teri dışarıya verir.