kordalıların tanımı - ilkel kordalılar - omurgalı kordalılar
Kordalı hayvanların hepsi omurga taşımaz. Bu nedenle kordalı hayvanları omurgası olmayan kordalılar (ilkel kordalılar) ve omurgalı hayvanlar olmak üzere iki alt şubede inceleyeceğiz.



Bir hayvanın kordalı olarak sınıflandırılabilmesi için dört özelliğinin olması gerekir. Bu özellikleri yukarıda şekilleri verilen bir ilkel kordalı ile omurgalı embriyosunda görmeye çalışalım.

1. Yaşamlarının en az bir bölümünde sırt bölümlerinde içi boş bir sinir kordonu bulunur. Omurgalı embriyosunun sinir kordonu beyin ve omuriliğe gelişir.

2. Sinir kordonunun altında sindirim borusunun üzerinde omurganın ilkel hali olan notokord bulunur. Boydan boya uzanan notokord iskelet gibi destek sağlar. Notokord ilkel kordalılarda kalıcı iken, omur-galılarda gelişerek omurgayı oluşturur.

3. Kordalıların tamamı gelişimlerinin belirli bir evresinde solungaç yarıklarına sahiptir. Solungaç yarıkları ilkel kordalılarda kalıcı olup beslenmede (yarıklardan geçen sudan küçük besin parçacıklarını alırlar) görev alırken, omurgalılarda solunumda görevli solungaçlara destek olur ya da kaybolur.

4. Bütün kordalılar vücudun arka bölümünden dışarı doğru uzanan kuyruk bulundurur. Omurgalıların embriyolarında gözlenen kuyruk, bazılarının erginlerinde körelerek kaybolur.


2. İlkel Kordalılar

Omurgası olmayan bu hayvanlar iki grubta incelenir. Tulumlular denilen ilkel kordalılar, kayalara, iskelelere ve gemilere yapışarak yaşayan deniz hayvanlarıdır. Deniz suyu, hayvanının su giriş sifonundan içeri girer, solungaç yarıklarından geçerken süzülür, su çıkış sifonundan dışarı atılır. Süzülen sudaki besin parçacıkları bağırsak içine itilir. Ergin bireylerinde notokord, sinir kordonu ve kuyruğa rastlanmaz. Sadece solungaç yarıkları bulunur. Kordalıları karakterize eden bu dört özellik, tulumluların larva döneminde kendini gösterir.