İnsanlar öğretmedi,
Beni, sonsuz sevgi dolu, kutsal bir kalp
Yöneltti sonsuza doğru.
Şiire ve şiirin tanrısal kökenine Hölderlin kadar çok inanmamıştır hiçbir Alman şairi. Kulağa pek acayip gelirse de, bu Suab’lı narin Protestan rahip adayının görünmeze, güçlere karşı mutlak antik bir tutumu vardır. "Hava baba ’ya ve hükmeden kadere, yaşıtları Novalis ve Brentano’nun İsa Peygambere inandıklarından çok daha imanla inanır: şiir onun için, öbürlerine Tanrı kelamı ne ise odur, son hakikatin açılması, sarhoş sır, kutsal ekmek ve vücudu, o pek dünyevi şeyi, kızdırarak sonsuza adayan ve bağlayan şarap. Goethe için bile edebiyat yalnızca hayatın bir parçasıdır, Hölderlin için hayatın mutlak anlamı, ötekince salt kişisel bir gereklilik, buna göre ise kişisel üstü tanrısal bir gereklilik. şiirde, tanrısal olanın nefesini, varlığın en eski kutupluluğunun mutlu anlar süresince çözülüp gevşediği o tek ahengi huşu içinde fark eder.
Gökyüzüyle yeryüzü arasını havanın doldurması gibi şiir de düşüncenin üst katmanlarıyla altının arasındaki boşluğu, tanrılarla insanlar arasını kapatır. Şiir tekrarlıyorum Hölderlin için, öbürlerine olduğundan farklı, hayatın düşünce yapısında salt bir süs değildir, tam tersine en yüce amaçlı ve anlamlı şey, her şeyi ayakta tutan ve biçimleyen ilkedir: ona, hayatını adamak işte bu yüzden değerli ve değen tek fedakarlıktır. Zihniyetin bu büyüklüğüyle yalnız, Höldertin’in kahramanlığının büyüklüğü açıklanır.
Durmadan bu şair efsanesini şiirinde işlemiştir Hölderlin: ve bu efsane, sorumluluğunun tutkusunu anlamak için işlenmeye devam edilmek zorundadır. Onun, "güçlerin" bu dindar inançlı kişisi için dünya, tam Grek, platonik anlamda ikiye bölünmüştür. "Yukarda göksel olanlar mutlu, ışık içinde dolaşırlar'', yanlarına yaklaşılmaz, ama kendileri katılır. Aşağıda ise ölümlülerin miskin yığını durur ve işler, günlük hayatın o anlamsız çarkında:
Dolaşır geceleyin, oturur yeraltı dünyasında gibi
Tanrısal pırıltısız bizim soyumuz.
Kendi işine gücüne
Bağlanmıştır yalnız ve gürültülü iş yerinde
Duyar herkes yalnız ve çok çalışır bu vahşiler
Güçlü pazularıyla, durmadan, ama hep ve yine
Kısır kalır, intikam perileri gibi, zahmeti kolların
Goethe'nin Divan şiirindeki gibi dünya, gece ve ışıklı olarak, ikiye bölünür, şafak "eziyete acıyıp"da iki bölgenin bir aracısı ortaya çıkıncaya kadar. Çünkü bu evren iki katlı bir yalnızlık, yani tanrıların yalnızlığı ve insanların yalnızlığı olarak kalırdı, eğer aralarında uçucu mutlu bir bağ doğmasa, üst dünya aşağısını, o da üst dünyayı yansıtmasa. Yukarda, "ışık diyarında ruhlar gibi dolaşan" tanrılarda mutlu değildir, hissedilmedikleri sürece hissetmezler:
Hep gereksinirler çünkü, kahramanların defne tacı gibi, kutsal
Güçler ün için, hisseden insanların kalbini.
Böylece aşağısı yukarıya, yukarısı aşağıya, düşünce hayata ve hayat üste doğru düşünceye itilir: ölümsüz tabiatın her şeyi anlamsızdır, bunlar ölümlülerce fark edilip dünyevi olmayan bir sevgiyle sevilmediği sürece. Gül, eğer bir bakışı seyrederek, içerse ancak gerçek gül olur, akşam kızıllığı ancak, bir insan gözünün ağ tabakasında yansırsa görkemli olur. İnsan yok olmamak için tanrısala gerek duyduğu gibi, tanrısal olan da hakiki olmak için ihsana gerek duyar. Böylece gücünün tanıklarını yaratır, ona övgüler okuyan ağzı, onu gerçekten tanrı yapan şairi.
Hölderlin zihniyetinin bu temel düşüncesi belki onun bütün şiir düşünceleri gibi bir özentidir, Schiller’in o "dev ruhu"na bir dayanış. Ama soğuk Sebiller bilgisi:
"Arkadaşsızdı dünyanın büyük ustası
Eksiklik duydu bu yüzden ruhlar yarattı
Mutlu aynaları, mutluluğunun"
Nasıl da genişletilmiştir Hölderlin’in orfik şair uyanması hayalinde:
"Ve anlatılmaz olacaktı ve yalnız
Karanlığında boş yere, o ki aslında
Belirtileri, hava alevleri
Ve dalgaları elinde tutan,
Keza düşünceleri, kutsal baba,
Ve hiçbir yerde kendini canlılar arasında yeniden bulmazdı,
Eğer şiirleriyle bir yürek yanı başında olmasaydı."
Demek ki ötekinde olduğu gibi Tanrı, şairi derdinden, avare bir can sıkıntısından yaratmaz Schiller’de hep sanatın herhangi bir yüce “oyun" olduğu düşüncesi egemendir tersine bir gereklilikten yaratır: şairsiz var olamaz tanrısallık, ancak onun sayesinde oluşur. Edebiyat burda Hölderlin tarzı düşünce çemberinin asıl çekirdeğine dokunur bir dünya gerekliliğidir, evrenin yaratılışının ta kendisidir, tanrılar oyun içgüdüsünden göndermezler şairi, gereklilikten gönderirler: ona, "akan sözün elçisine" gerek duyarlar:
"Ama onlar, o tanrılar kendilerinin
Ölümsüzlüklerine doymuştur ve isterler
Göksel bir şeyler
işte böyle doğar kahramanlar ve insanlar,
Aslında ölümlü olanlar.
Çünkü O en mutlular kendilerinden bir şey hissetmediklerinden,
Gerekir, eğer böyle bir şey söylemek
Caizse, tanrıların adına
Katılarak hissetmesi bir başkasının, işte onadır ihtiyaçları."
Ona gerek duyar tanrılar ve aynıyla insanlar da gerek duyarlar şairlere,
O kutsal kaplara, içinde hayatın şarabı, ruhu
Kahramanların saklandığı.
Onlarda her ikisi, hem üst hem alt birlikte çağlar, ikiliği çözerek gerekli ahenge ulaştırır onlar, ortak olana, çünkü
Ortak zihniyetin düşünceleri
Son bulur sessizce ruhunda şairin.
Böylece, seçkin ve lanetlenmiş, yalnızlıkla yalnızlık arasında bu etten kemikten, ama tanrısal nura bulanmış şair ortaya çıkar, görevi tanrısalı tanrıca görmek ve insanlara dünya resimleri içinde algılanır hale sokmaktır. İnsanlar arasından gelir, tanrılar tarafından görevlendirilir: varlığı bir görevdir, o tınlayan bir merdivendir, burdan "basamak basamak aşağı iner tanrısal olan." Şairde sembolik olarak yaşar, ruhsuz insanlık, tanrısalı: şarap ve ekmek gizeminde olduğu gibi onun sözünde sonsuzluğun etine kanına doyarlar. Bu yüzden işte alnındaki görülmez rahip şeridi ve saflığın bozulmaz andı.
Bu şair efsanesi, Hölderlin’in dünyasının düşünsel merkezidir: bütün eserleri boyunca hiç kaybetmemiştir edebiyatın ibadet görevine bu sarsılmaz inancı, bu yüzdendir işte ahlaki tutumundaki o mutlak kutsallık, törensellik. Her kim ki 'tanrıların sesi 'dir, "kahramanın habercisi" ya da (bir keresinde onun dediği gibi) "halkın dili" olmak ister, o kimseye konuşmanın seçkinliği, tutumun yüksekliği, gözle görülmez tapınak basamaklarından görülmez bir kalabalığa, bir düş halkına, dünyevi olandan daha yeni oluşacak bir düş milletine hitap eden peygamberin saflığı gerekir, çünkü "kalıcı olan şeyi şairler verir". Tanrılar sustuğundan bu yana şairler konuşmaktadır onların adına ve onların ruhuyla, dünyanın günlük işinde sonsuzun mimarları.Bu yüzden işte şairin mısraları rahip giysisi gibi tören havasında hışırdar ve süssüz sade beyaz giyimlidir.