Kendine zarar vermek nedir?

Kendine zarar vermek zor hislerle baş etmekte kullanılan bir yoldur. Bazı kişiler yoğun hislerini kendilerine farklı biçimlerde zarar vererek yaşarlar. Zarar verme biçimleri değişse de en sık kullanılan yöntemler şunlardır:

Kendini kesmek veya yakmak
Vücudunun herhangi bir yerini morartmak
Yüksek dozda ilaç almak
Saç veya deri yolmak

Bazı kişiler problemin ciddiyetinin verilen zararın derecesine göre değiştiğine inanırlar. Fakat durum böyle değildir. Kendine az zarar veren bir kişi kendine ciddi bir şekilde zarar vermiş kişi kadar kendini kötü hissediyor olabilir.

İnsanlar neden kendilerine zarar verirler?

Kendine zarar veren bir kişi şunları söylemiştir; “Kontrol insanlar için önemlidir etrafımızdaki olayları kontrol edemediğimiz olur fakat kişinin kendine yaptıklarının kontrolü kendisindedir”.

Herkesin hayatında problemler olur fakat bazen sorunlar çok yoğunlaşır ve hisleri söze dökmek zor olur. Bazı insanlar böyle zamanlarda kendilerine zarar verirler.

Kendine zarar veren biri neler hisseder?

Kendinize zarar veren biriyseniz aşağıdaki hisler size tanıdık gelebilir. Kendisine zarar veren bir yakınınız varsa onu daha iyi anlayabilmek için aşağıdakileri okuyabilirsiniz.

Kendinden nefret… insanların istediği gibi biri olamadığı için

Korku… kendine zarar verme davranışı bir gün ölümle sonuçlanabileceği için

Suçluluk… kendine verdiği zararı durduramadığı için

Çaresizlik… ne yapması gerektiğini bilmediği için

Utanç… insanların kendisini garip görebileceğini düşündüğü için

Yalnızlık… kiminle konuşabileceğini bilemediği için

Çökkünlük… bir şeylerin düzelmeyeceğine inandığı için

Kontrolünü kaybetmiş… neden kendine zarar verdiğini bilmediği için ve durduramadığı için

Endişe… insanların kendisinin ilgi çekmek için böyle bir şey yaptığını düşünecekleri için

Kendine zarar verme stresle baş etme yolu haline gelmişse çözülmesi gereken problemler var demektir. Aileden çevreden veya ruh sağlığı uzmanından yardım almak gerekir.

Kendinize nasıl yardım edebilirsiniz?

1) Neden kendinize zarar verdiğinizi düşünün.

Bazı kişiler neden kendilerine zarar verdikleri konusunda bir fikre sahip olmayabilirler ve neden öyle hissettiklerini ve davrandıklarını öğrenmek ürkütücü gelebilir. Eğer kendinize başka baş etme yolları yaratabilirseniz kendine zarar vermeyi durdurmak kolaydır. Bunu yapabilmek için neden kendinize zarar verdiğinizi anlamanız gerekir. Aşağıda üzerinde düşünmenizin faydalı olabileceği bazı sorular verilmiştir.

Kendinize ilk zarar verdiğinizde neler oluyordu?
Şu anda kendinize zarar verme hissinizi tetikleyen şeyler nelerdir?
Hep aynı mekanda ve aynı insanla mı berabersiniz?
Kimselere anlatamadığınız korkutucu anılarınız düşünceleriniz ve hisleriniz var mı?

2) Kendinize zarar vermenizi önleyebilecek neler var?

Kendinizi kötü hissettiğinizde baş etmenizi sağlayan neler var? Bazı insanlar bir arkadaşla veya güvendikleri bir insanla konuşmayı egzersiz yapmayı bir telefon konuşması yapmayı resim yapmayı müzik dinlemeyi veya hissettiklerini yazmayı faydalı bulurlar. Size iyi gelecek şey ne olabilir?

3) Yardıma ihtiyaç duyduğunuza nasıl karar verirsiniz?

Kendinize zarar vermenizi engellemeye çalışsanız da bunu başaramadığınız zamanlar olabilir. Kendinize zarar vermeyi istemediğiniz ama kendinizi durduramayacağınızı hissettiğiniz zamanlarda biriyle konuşmayı deneyebilirsiniz. Bu kişinin sizi dinleyecek size öneriler verebilecek bir kişi olması gerekir.

Hayatınızın tehlikede olduğunu hissederseniz doktorunuza veya hastaneye haber verin.

Aile ve Arkadaşlar Kendine Zarar Veren Birine Nasıl Yardımcı Olabilir?

Aile ve arkadaşlar kişinin kendine zarar verdiğini fark ederek kişiyi dinleyerek ve ona destek olarak yardımcı olabilirler.

Kişilerin neden kendilerine zarar verdiklerini anlamak zor olabilir. Kendinizi kızgın suçlu ve şoka uğramış hissedebilirsiniz. Nasıl yardımcı olabileceğinizi bilemiyor olabilirsiniz. Bazı öneriler:

Açık fikirli olun ve önyargılı olmayın
Dinlemek için zaman ayırın ve kişiyi ciddiye alın
Problemlerini çözmesi için kendisine çeşitli yollar geliştirmesine yardımcı olun
Kişiye kendisine yardım edebilecek insanları bulmasında yardımcı olun
Onu başkaları ile konuşması için cesaretlendirin
Birlikte yaptığınız aktiviteleri devam ettirin
Sizin istediğiniz şekilde davranmadıklarında alınmayın gücenmeyin
Kişiyle dalga geçmeyin
Attıkları olumlu adımları destekleyin
Eğer durum ciddiyse ne yapabilirsiniz?

Bir kişi size kendisine zarar verdiğini söyleyebilir fakat bunu kimseye anlatmamanızı isteyebilir ve siz zor bir durumda kalabilirsiniz. Kişilerin isteklerine saygı duymak gerekir fakat kişinin hayatının tehlikede olduğunu düşünüyorsanız mümkün olduğunca çabuk yardım istemelisiniz. Bunu anlatmanın en doğru olacağı kişinin kim olabileceğine beraber karar verebilirsiniz. Eğer kişi işbirliğine yanaşmıyorsa durumu kime anlattığınızı ve niçin anlattığınızı ona söyleyin.