Kemoterapinin yan etkileriyle nasıl başa çıkacaksınız?
Kemoterapinin bir çok farklı yan etkisi olabilir: Halsizlik ve yorgunluk hali, kansızlık, iştahsızlık, kanama, kabızlık, ishal, saç dökülmesi, enfeksiyon riskinin artması, hafıza değişiklikleri, yutkunma zorluğu, bulantı ve kusma, kas ve sinir sistemindeki değişiklikler, ağrı, cinsellik ve üreme sistemindeki değişiklikler, cilt ve tırnaklarda değişiklikler, ödem ve idrar değişiklikleri, kemoterapinin olası yan etkileridir. Sıralanan yan etkiler bütün hastalarda görülmeyeceğinden yan etki listesinin uzun olmasından ötürü endişeye kapılmanıza gerek yoktur.

Bu yan etkilerle başa çıkmak için alınabilecek ortak önlemler vardır:
 Aç olmasanız bile sık ve az yemek yiyin, üç ana öğünü ara öğünlerle destekleyin. Günde toplam 5 ila 6 öğün yiyin.
 Çoğumuzun günde en az 8 bardak sıvı alması gereklidir. Su ve suyla seyreltilmiş meyve suları iyi seçeneklerdir.
 Sigara ve alkol kullanmayın.
 Günlük giyiminizde rahat ve bol kıyafetleri tercih edin.
 Tedavi sırasında, bulaşıcı hastalığı olan ve enfeksiyon taşıyan kişilerden uzak durun. Kalabalık ve havasız ortamlardan kaçının.
 Vücut temizliğinize dikkat edin. Hijyen kurallarına uyun.

Eğer kendinizi yorgun ya da zayıf hissederseniz aşağıdaki önerileri deneyin:
 Enerjinizi idareli kullanın. Her gün, yapılması gerekli olan en önemli işlere öncelik verin ve sadece bunları yapın.
 Yardım isteyin. Aile ve arkadaşlarınızın yardım tekliflerini değerlendirin. Doktora gitmenize, alışveriş yapmanıza, yemek pişirmenize yardım edebilirler.
 Dinlenme zamanlarını hafif aktivitelerle dengeleyin:
 Her gece en az 8 saat uyuyun.
 Gün içinde kestirin. Gün içi kestirmelerinizde 1 aatten az süreyle uyumak en iyisidir. Yatakta uzun süre geçirmek kendinizi daha da yorgun hissetmenize sebep olabilir.
 Kısa yürüyüşler gibi hafif aktiviteleri her gün 20-30 dakika süreyle yapmak kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayabilir.
 Fizyoterapist eşliğinde yapacağınız rehabilitasyon uygulamaları, varolan kuvvetinizi korumaya ve kaybettiğiniz yetileri yeniden kazanmaya yardımcı olabilir.
 
Dikkat!
Ara kan sayımlarında hemoglobin miktarınız 7 gr’ın altındaysa, yorgunluğunuz giderek artıyorsa, bilinç bulanıklığı oluşursa doktorunuza başvurun.

Doktorunuzun haricindeki kişilerin verdiği tavsiyelere kulak asmayın. Herhangi bir ilaç, vitamin ya da şifalı bitki almadan önce doktorunuza danışın. Bunlardan bazıları kemoterapinin işleyişini değiştirebilir. Kemoterapinin yan etkilerle başa çıkmak için alınacak ortak önlemlerin yanı sıra, aşağıda belirtilen durumlara özel başa çıkma yöntemleri de bulunmaktadır.