Atardamarlarda ani gelişen pıhtı ve tıkanmalarda erken girişimlerin hayat kurtardığını belirten Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ali Tabakan, atardamar hastalıklarının organ kaybına neden olabileceğini vurguladı.

Kalp ritim bozukluğu, kalp kapak hastalığı, daha önceden atardamarları daraltan bir hastalığın varlığı, atardamar balonlaşmaları, pıhtılaşmayı artıran hastalıkların varlığı, travma gibi nedenlere bağlı olarak pıhtı ile tıkanmalar görülebilir. Ani gelişen tıkanmalarda, hastalığın yeri ve durumuna göre acil olarak damar açıcı girişimlerde bulunmak gerektiğini belirten Dr. Tabakan, bu girişimlerin ilaç tedavisi veya cerrahi girişim şeklinde olabileceğini söyledi. Hastalığın erken döneminde doktora ulaşılmasının hayati önem taşıdığını kaydeden Tabakan, atardamar hastalıklarının sonuçları hakkında şunları söyledi:

“Bu rahatsızlık; kalp, böbrek gibi organlar başta olmak üzere birçok damarı tutabilir. Atardamar hastalıkları, risk faktörleri ortadan kaldırılmadığı ve tedavisi yapılmadığı sürece ilerleyici özelliğe sahiptir. İlerleyen hastalık, damarı zamanla ciddi derecede daraltarak ya da tamamen tıkayarak, bu durumdan etkilenen organ veya dokunun kaybına ya da fonksiyon bozukluğuna neden olabilir.

RİSK FAKTÖRLERİNDEN KORUNUN
Atardamarlarda darlıklar sıklıkla görülür. Atardamarı daraltan hastalıklar için risk faktörleri genel olarak şunlardır: Lipid metabolizması bozuklukları (kolesterol, trigliserid) diyabet, sigara, ailesel yatkınlık, ileri yaş, hareketsiz yaşantı ve stres. Bu hastalıklarda tüm damar sistemlerinde tutulmalar olabilir. Kalp, boyun, karın ve bacak damarlarında darlıklar görülebilir.

BOYUN DAMAR DARLIKLARINDA FELÇ RİSKİ
Boyun damar darlıkları olan hastalar genellikle baş dönmesi, gözlerde kararma gibi şikâyetler ile nöroloji kliniğine başvurmaktadırlar. Bazen ilk bulgu felç olabilmektedir. Bacağı tutan atardamar hastalığında ise yürürken bacakta yorgunluk, ağrı ve kramplar olabilir. İlerleyen vakalarda geceleri yatarken de kramplar ve ayakta yaralar oluşabilir. Risk faktörlerinden uzak kalarak ya da risk faktörleri olan kişilerin düzenli hekim kontrolüne gitmesi ile hastalık aşamaları kontrol altına alınarak istenmeyen durumlardan korunma olanağı vardır.”

DÜZENLİ KONTROL ŞART
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Ali Tabakan, atardamar darlığıyla karşılaşmamak için düzenli kontrollerin önemine vurgu yaptı ve hastalığın tedavisi hakkında şu bilgileri verdi:

“Hastalıklı bölge temizlenerek ya da by-pass edilerek ameliyat yapılmaktadır. By-pass, yapay damar ya da kişinin kendinden damar alınarak yapılabilir. Atardamar darlıklarında bu damarların by-pass yapılması hastalığı ortadan kaldırılmamakta, tıkanıklığın arkası ile önü arasında yeni yol oluşturulmaktadır. Bu hastalıklarda ameliyat olsun ya da olmasın hastalarda damar daralma sürecini (ateroskleroz) yavaşlatacak ya da durduracak tedaviler düzenlenmektedir. Önerilen tedavilere uyulmadığı sürece özellikle tütün tüketiminde hastalık ilerleyerek ameliyatla yerleştirilen yeni damarı da tıkayabilmektedir. Tıkanan yeni damar için ek cerrahi girişimler gerekebilir ve her yeni cerrahi girişimde başarı oranı azalmaktadır. Uygun hastalarda damar içinde balon şişirilerek darlıklar açılabilmektedir. Ayrıca atardamarlarda balonlaşmalar (anevrizma) görülebilir, bu balonlaşmalar ilerleyerek damarın yırtılmasına neden olabilir. Hayatı tehdit edici bir durumdur ve ani kan kaybı ile ölüme neden olabilir. Bu durumda hastalar sıkı takip edilmeli tansiyon kontrol altına alınmalıdır.”