Ünlü kadın dergisi Marie Claire’in eski yayın yönetmeni İngiliz Daily Mail gazetesi köşe yazarı Liz Jones kadın dergilerinin beyin yıkadığını anlamsız ve sahte olduğunu yazınca tartışma yarattı. Türkiye’de de yayımlanan kadın dergilerinin yöneticileriyle bu konuyu konuştuk ve onlara sorduk:
Yoksa siz kadınları kandırıyor musunuz?

Fransız menşeili dünyaca ünlü kadın dergisi Marie Claire’in eski yayın yönetmeni yapan Liz Jones İngiliz Daily Mail gazetesine bir yazı yazdı ve ortalık karıştı. Çünkü Jones yazısında kadın dergilerini yerden yere vuruyordu. Bu tür dergilerin kadınlara dikte etmek üzerine kurulu anlamsız ve sahte olduğunu söylüyordu. Kadın dergileri ona göre onların beynini yıkıyordu ve son derece pahalı anlamsız ürünler satın almasına neden oluyordu. Dergilerde asla ‘normal kadın’ yoktu. Hep ulaşılmaz olan idolleri kapaklarına taşıyorlardı.

Peki ama Jones’un ileri sürdükleri ne derece doğru? Gerçekten kadın dergileri kadınları kandırıyor mu? Kadın dergileri değişmeli mi? Türk kadınları neden bu tür dergileri satın alır ne bulurlar? Türkiye’de çıkan kadın dergilerinin yöneticilerine sorduk.

Işın Görmüş Elle Dergisi Yayın Yönetmeni

Kapağa şişman kadın koyarsanız satmaz

Liz Jones’un görüşlerini çok abartılı gerçeklerden saptırılmış buldum. Bir derginin kapağına şişman bir kadın koyarsanız satışı düşer. Çünkü kimse kendini böyle bir kadınla özdeşleştirmek istemeyecektir. O zaman seyrettiğimiz birçok filmin başkahramanları da güzel ve yakışıklı olmazdı. Film sektörü hala yetenek kadar estetik de arıyor malum. Sektörü en baştan yeniden analiz etmeye de gerek yok. Ancak bu dergileri okumak ve zevk almak için zayıf ve dünya güzeli olmanız gerekmiyor. Biraz zevk sahibiyseniz ya da olmak istiyorsanız okumaya meraklıysanız ve eğlenmek istiyorsanız hedef kitlemiz içindesinizdir.

Jones’un dediği gibi kadın dergilerinin bazıları bir şeyleri dikte etmeye çalışıyor olabilir. O zaman o dergiyi almazsınız olur biter. Size seçenek sunan bilgi veren rehberlik eden yakın duran üstünlük taslamayan önünüzde yepyeni kapılar açan ufkunuzu genişleten dergileri tercih edersiniz. Piyasada böyle kadın ve moda dergileri mevcut.

Seçim Okuyucuda...

Bir kadın dergisinden ne beklersiniz? Fikir seçenek bilgi rehberlik biraz espri anlayışı eğlence profesyonel fotoğraflar ve kuvvetli yorumlar. Kadın dergileri okuru birkaç saatliğine alır başka bir diyara götürür. Hayatınızdan biraz olsun uzaklaştırır nefes aldırır ilham verir motive eder. Dergilerden daha fazlasını beklemek gerçek dışı olur. Başarılı kadın dergileri bunu fazlasıyla veriyor. Veremeyenler de zaten yola devam edemiyor.

Elle hiçbir zaman okuruna mesafeli yüksekten bakan küstah bir dergi olmadı. 10 senedir okurumuza arkadaşlık etmeye bilgi vermeye ve eğlendirmeye çalışıyoruz. Kapak kızlarımız hiçbir zaman erişilmez veya üstün görünmez. Popüler olanı değil hayatında bir şeyler başarmış örnek olacak ilham verecek isimleri dergimize koymaya çabalarız. Moda çekimlerimizde her fiyattan urun bulunur. Seçimi her zaman okura bırakırız.

Türkiye’de hazırlanan kadın dergileri ve yabancı dergiler arasındaki tek fark onların ekiplerinin bizden çok daha büyük olması bence. Örneğin haftalık Fransız Elle’inde 65 kişi çalışıyor. Çekimler için ayırdıkları bütçe bizim bütçelerimizin yanından bile geçmez. Kısıtlı kaynaklarla harikalar yaratıyor olmamız bence bizim üstünlüğümüz. Aynı yoğunlukta bir ekiple Türkiye’de dergi çıkarsaydık bence dünyanın hatırı sayılır dergilerinden birini hazırlıyor olurduk.

Pınar Çelikel InStyle Dergisi Yazıişleri Müdürü

Dergiler şov dünyasının parçası

Dünya üzerindeki moda dergileri ikiye ayrılır: Birincisi moda sektörünün yaşamasını ve görkemini korumasını ikincisi ise okuru hedefleyenler. Dergilerin büyük bir bölümü sektörü modacıları o sektörde çalışanları destekler yani bir şov dünyasının parçasıdır. Tüm o uçuk kaçık çekimler sıfır beden modeller moda dünyasının görkeminin yaşatılması içindir. İşte Jones’un yazısında söz ettiği normal hayatta hiç göremeyeceğiniz tarz ürünler bu tür dergilerin bir parçasıdır.

Bu eleştiriler InStyle gibi tamamen okura yönelik dergileri kapsamaz bence. Jones’un en büyük hatası bu iki kadın dergisi türünü birbirinden ayırmayıp genellemeye gitmesidir.

InStyle’ın içinde 5 TL’ye de ürün bulabilirsiniz 5 bin TL’ye de. Biz tüm modacılara ve markalara eşit mesafede duruyoruz. Amaç okura ‘Bu elbiseler sadece mükemmel vücutlar için değil’ mesajını verebilmek. Çerçevemizi “Bunu giyer miyim ya da bunu sokakta bir kadının üzerinde görmem mümkün mü?” sorusuna verdiğimiz cevap belirliyor. Yanıt olumluysa o ürün dergimizde yer bulabiliyor.

Ben de her ay tüm yerli kadın dergilerini gözden geçiriyorum. Türkiye’de bulunmayan ürünleri sayfa sayfa yayınlamalarını “Bunlar almalık değil bakmalık” olarak yorumluyorum. Ayrıca her dergide aynı modacıları onlarca kez aynı röportajları görünce “Herhalde editörün arkadaşı” diye geçiriyorum içimden. Dergilerin kapaklarında “Erkeğinizi elde etmenin 50 yolu İlişkinizi kurtarmak için 20 tüyo” gibi başlıklar görünce gülüyorum. Çünkü bu haberler 90’larda kalmış olmalıydı. Bence bu tarz konular kağıt israfı.

Erem Karagül All Dergisi Yazıişleri Müdürü

Arzu nesnelerine ihtiyacımız var

Dergilerin kadınları başka bir dünyaya götürdükleri gerçek. Her kadının olmak istediği bir kadın var dergilerin içinde. Arzu nesnesi olan her şey dergilerde kadınların önüne serilmiş durumda. Ama bunun zararlı olduğuna inanmıyorum. Hepimizin o arzu nesnesine en azından ruhen ihtiyacı var. Dış dünyada hiçbir şey mükemmel değil. Kusursuz bir ayakkabı ve çanta beni başka bir dünyaya götürmeli ki deşarj olabileyim.

Liz Jones işin içinden geldiği için oradaki açıkları çok rahat kritik edebilecek güçte bazı söyledikleri doğru aslında. Belli noktalarda hepimiz aynı endişeleri duyuyoruz. Etik olarak yanlış olduğuna inandığımız şeyleri yayınlamıyoruz. Yine de ‘arzu nesnesi-kusursuz dünya-mükemmel kadın’ üçgeniyle ‘reklam-kriz-medya’ üçgeninin kuralları hep birbirinden farklı olacak.

Türkiye’deki kadın dergileri ile yurtdışındakiler arasında çok fark var. Yurtdışında her derginin kendi kültürü ve yaşam tarzı var bu önemli bir ayırt edici özellik. Bizde o kültür ve yaşam tarzı oturmadı çünkü kopyalıyoruz. Özgün olmak konusunda başarılı birkaç dergi var. Onların okuyucuları ve kitlesi de ona göre şekilleniyor. Kadınlar o yaşam tarzını bulabildiği sürece dergileri almayı sürdürüyor.